-

Н урчилар 1969 -йилда секта яетакчилигини миллиярдер руҳоний шахс 1942-йилда Туркиянинг эрзурум шаҳрида туғилган Фатҳулла Гулен ўз қўлига олгач реал кучга айлана бошлади.

Фатҳулла Гулен

Фатҳулла Гулен Саид Нурсий таълимотини дунёнинг бошқа минтақаларига ҳам кенгайтириш ғоясини илгари сурди. Фатҳулла Гулен Болҳон оролидан то Сибирга қадар катта ҳудудни қамраб олган, Буюк Турон давлатини яратиш режасини ишлаб чиқди. Унда ҳокимиятни Турклар бошқариб қолган давлатлар унга қарам бўлиши кўзда тутилган. Фатҳулла Гулен ўз нутқларининг бирида айтадики “Биз қандайдир Ҳизбут-таҳрир ва шунга ўхшаш гуруҳлар қилгани каби ҳаракат қилмаймиз” деган. Яъни жиҳод қилиш шарт эмас, давлатни олиш учун анашу ҳукуматни бошқарувчи инсонларни етиштириб чиқариш керак деган. Уларни етиштириб чиқарадиган жой эса бу анашу ўзлари ишлаб чиқиб дастур қилиб тузиб олган литсейлар, махсус ўқув юртларидир. Туркия ҳудудида тақиқланган Нурчилар сектаси ўз фаолиятини эрон, Ироқ, Саудия Арабистони кейинчалик Англия ва АҚШда ҳам давом эттира бошлаган. Бугунги кунда Фатҳулла Гулен ҳам (АҚШ)да яшириниб юриб секта фаолиятини бошқариб келмоқда. Собиқ шўро тузуми парчалангандан сўнг Нурчилар авж билан тарқалди. 1990-йилларнинг бошидан Мустақил Давлатлар Ҳамдўстлигининг Ислом динига эътиқод қилувчи барча Республикаларида жумладан Арабистон, Тожикистон, Туркманистон, Ўзбекистон, Қирғисизтон, Қозоғистон ва Россиянинг туркий тилда сўзлашувчи минтақаларида ўрнашиб ола бошлади. 1992-1993-йиллар давомида Республикамиз ҳудудида ўнлаб Ўзбек-Турк литсейлари очилган. Туркиянинг “Ипак этин” маданияти вақтини 2040-йилгача бўлган даврни кўзлаб тузилган дастури бўйича ташкил этилган мазкур литсейларда, иқтидорли ўзбек ўқувчилари саралаб олинган ва уларга асосан Турк муаллимлари дарс бериб келган. Мутахасисларнинг фикрича мазкур литсейларда ўқувчиларга Туркпарастлик ғоялари сингдириб борилган. Бу литсейлар асосан интернат шаклида бўлган улар ўзининг ота-онасидан, оиласидан, маҳалласидан узоқ бўлгандан кегин, уларни ўзини таъсир доирасига олиш ҳам анча осон кечган. Улар ўқишдан ташқари ташқари бошқа бўш вақтларида, Пантурккистик (турклаштириш) ва Нурчилик гўялари билан ўқувчиларнинг онгини заҳарлаб борган. Нурчилар фаолиятининг муҳим ______________________________________________________________________________________________________
Диний бағрикенглик ва мутассиблик. Ўзбекистон Мусулмонлари Идораси. Тошкент 2007 – йил. 37 – бет. Ўзбекистон телерадиоканали махсус кўрсатув. Www.google.uz
50
ўналиши бу улар нишонга олган мамлакатнинг таълим тизимига суқулиб кириб олишдир, бу Нурчилар томонидан узоқни кўзлаб қилинган маккорона стратегиясидир. Буни ўз вақтида англаб етган халқимиз ва мутасадди ташкилотлар бу нарсини олдини олиш мақсадида литсейларни фаолиятига чек қўйган. Нурчилар сектаси ўз тўрига тушуришни кўзлаган яна бир тоифа бу юртимиздан Туркияга юборилган талабалар эди. Негаки улар иқтидорли бир неча босқичли имтихонлардан муофаққиятли ўтган ёшлар эди. 1996-1997-йиллар давомида Республикамиз ҳудудида асосан олий таълим ва ўқув курсларда Нурчилар сектаси фаоллашганлиги кўзга ташланади. Мазкур сектани Республикамизда таълим олаётган ёш курс талабалари Ўзбек-Турк литсей муаллимлари тадбиркорлик билан шуғулланувчи турк фуқаролари ташкиллаштирган ва назорат қилиб турган. Секта ғояларини эса Туркияда тахсил олиб қайтган талабалар, Ўзбек-Турк литсейларида билим олган ўқувчилар томонидан кескин тарғиб қилиб борилган. Сектанинг махсус ҳужаралари ташкил этилган. Нурчилар сектаси асрлар давомида шакилланиб тикланиб келган миллий қадриятларимизга путур етказиб, юртимизни эртаси бўлмиш билимли, иқтидорли ёшларимизни келажагига урилган болта бўлди. 1999-йилда Нурчилар сектасининг фитналари фош бўлиб, уларнинг ҳотами-тойлиги ортида қандай ғараз мақсад ётганлиги ошкор бўлди. Ва секта аъзоларига нисбатан жиноий иш очилиб жавобгарликка тортилди. Аммо 2006-йилдан бошлаб Республикамиз ҳудудида Нурчилар ҳаракати яна пардо бўла бошлаган, энди аҳоли ўртасида диний экстремистик, муттасиблик ва Туркпарастлик қарашларини тарғиб этгани учун, Республикамиз ҳудудидан чиқариб юборилган Турк фуқаролари энди ўзгача қиёфада (чет эллик тадбиркорлар) қиёфасида кириб кела бошлаган ва секта ғояларини тарқатишнинг янги тактикасини қўллай бошлаган. У ҳам бўлса Ўзбекларни Ўзбеклар билан бошқариш тактикаси эди. Улар бир пайтлар ўзлари ўқитган собиқ Нурчи талабаларини топиб, кўрсатма ва йўриқлар бериб, улар орқали секта фаолиятини яна йўлга қўйишади. Бундай йўл тутишдан мақсад, секта аъзоларини қилмишлари ошкор бўлса гўё ушбу фаолиятни йўлга қўйган маҳаллий йигитларни ўзлари жазога тортилиши, улар эса сувдан қуруқ чиқиб кетиши кўзда тутилган. Афсус билан айтиш керакки юртнинг келажаги бўлган ёшларнинг ҳаётини, тақдирини боши берк кўчага солган Нурчилар эндиликда аёлларни ҳам ўз домига торта бошлади. Судлов ҳайъати Нурчилар сектаси собиқ аъзоларини Ўзбекистон Республикаси Жиноят Кодексининг жамоат ҳавфсизлиги ва
жамоат тартибига тахдид материалларни тайёрлаш, тарқатиш, диний экстремистик,
_______________________________________________________________________________________________________
Диний бағрикенглик ва мутассиблик. Ўзбекистон Мусулмонлари Идораси. Тошкент 2007 – йил. 38 – бет. Диний бағрикенглик ва мутассиблик. Ўзбекистон Мусулмонлари Идораси. Тошкент 2007 – йил. 39 – 40 – бет. Ўзбекистон телерадиоканали махсус кўрсатув. Www.гоогле.уз.

51
сепоратистик, фундаменталистик ва бошқа тақиқланган ташкилотлар тузиш, уларда рахбарлик қилиш, унда штирок этиш моддаларида кўзда тутилган жиноятларни содир этганликда айбдор деб топилиб, жиноий жавобгарликка тортилди.