Mikroprotsessor va kompyuter texnikasi asoslari

e
e
M
M
M
Q1 
  To'g’ri to'rtburchakli deshifratorni qurish jarayoni quyidagicha. Faraz qilaylik, m xonali so'z 
berilgan va  u uchta m
1, 
 m
2
 va m
3
 gruppalarga bo'lingan, ya'ni  m=m
1
Qm
2
 va  m
3 
bo’lsin.  U 
vaziyatda birinchi pog’onaning uchta chizg’li deshchfratori mos holda 2
m1
, 2
m2
 va 2
m3
 chiqish 
yo'llariga  ega  bo'ladi.  Ikkita  chiziqli  degiifratorlarning  chizish  yo'lari  to'g’ri  to'rt  burchakl 
depshfratorning  ik-kinchi  pog’onasida  ikkita  kprish  yo'lli  ventillar  yordgmida  yigiladi. 
Ikkinchi  pog’onada  endi 2
m1
,  2
m2
  =  2
m1Qm2
  chiqish  yo'llari  bo'ladi.  Ikkinchi  pog’ona  chqish 
yo'llari esa birrnchi pog’onaning uchinchi chiziqli deshchfratori chiqish  yo'llari  bilan  ikkita 
chiqish  yo'lli  ventillar  orqali  uchinchi  pog’onada  yig’iladi,  ya'ni  uchinchi  pogona  chiqish 
yo'llari soni 2 
m1Qm2Qm3
=2
m
 bo'lali. 2.73- rasmda 256 chiqish yo'lli   to'gpi    to’pt   bupchakli 
deshifratorning sxemasi keltirilgan. Birinchi pog’onada har biri sakkizta chizish yo'lli ikkita 
chizishli deshifrator (ChD
1
, ChD
2
) va to'rtta chiqish yo'lli bitta chiziqli i deshifrator  (ChD
3
) 
mavjud.  Ikkinchi  pogona    ikkita  kirish  yo'lli  ventillarda  64  ta  chizish  yo'lli  deshifrator 
(MD=64) tuzilgan bo'lib, uning 16 ta kirish yo'liga ChD
1
 va ChD
2
 ning 
chiqish  yo'llari  ulangan.  MD-64  deshifratorida  signalarning  moslanishi  matritsa  cxemasida 
amalga  oshirilgan,  ya'ni  ChD
1
  ning  xar  bir  chizish  yo'li  ChD
2
  ning  har  bir  chizish  yo'liga 
ventillar  yordamida  ulanadi.  Bu esa MD-64 deshifratorda 8X8=64 chnzish  yo'li bo'lishligini 
ta'minlaydi.Uchinchi  pog’onada  ikkita  kirish  yo'lli  ventillar  yordamida  MD=64 
deshifratorning 64 ta chizish yo'li va ChD
3
 deshifratorning 4 ta chizish yo'li matritsa usulida 
birlashtiriladi (4X64 = 256), ya'ni 256 chizish yo'lli matritsa deshifratori tashkil etiladi. 
   Ikki  pog’onali  to'g’ri  to'rt  burchakli  deshifratorni  qurishda  ventillar  soni  minimal  bo'lishi 
shartini  ko'raylik.  Bunday  deshifratordagi  ventillariing  umumiy  soni  quyidagi  ifoda  orqali 
aniqlanadi: 
∑B=2
m
Q2
x
Q2
m-x, 
bu erda 2
m
-ikkinchi pogonadagi matritsa deshifratoridagi ikkita kirish yo'lli ventillar soni; 2
x
-
birinchi  pog’onadagi  birinchi  chiziqli  deshkfratordagn  x-kirish  yo'lli  ventillar  soni;  2
m-x
  bi-
rinchi pog’onadagi ikkinchi chiziqli deshifratordagi (t-x) kirish yo'lli ventillar soni. 
∑V funktsiyadan x bo'yicha hosila olib, uni nolga tenglashtirsak, ∑V minimal bo'lgandagi x 
ning qiymatini topamiz: 
dx
B
D

=2
x
xln
2
-ln 2X2
m-x
=0 
2
x
=2
m-x
, ya’ni x=
2
M
 
     Ikki  pog’onali  deshifratorni  qurishda  uni  m  juft  bo'lgan  holda  ikkita  teng  kirish  yo'lli 
gruppalarga m/2 ajratish lozim bo'lsa, m toq bo'lgan holda esa bir-biridan 1 ga farq qiluvchi 
kirish  yo'lli  ikkita  gruppalarga  [(m-1)/2  va  (mQ1)/2]  ajratish  lozim.  Shunday  qilib,  kirish 
so'zi xonalarini gruppalarga optimal bo'lish orqaliqurilgan ikki pogonali to'g’ri to'rt burchakli 
deshifratordagi ventillarning umumiy sonini quyidagi ifodalardan aniqlash mumkin: 
∑B=2
m
Q2
m
/
2
-juft bo’lganda  
∑B=2
m
Q2
(m-1)/2
Q2
(mQ1)/2
-toq bo’lganda  

---

79 
 
Deshifrator-kompyuterdan  olinayotgan  natigani  kodlash  amalining  teskarisiga  o’tkazuvchi 
qurilma.  
  Shifrator  va  deshifrator  qurilmalari  madem  va  ovoz  kartochkalari  qurilmalari  tarkibida 
bo’ladi.  
I mul’timedia kompyuteri xarakteristikasi.  
Pentium 75 MGts  
Operativ xotira 8MGB 
Qattiq disk 540  
Yumshoq disk 144 MGB  
SD ROPM  4x 
Ovoz chastottasi 16 raz  
VIA 640x480.  
Oddiy operasion sistema Windows 3.1  
Ovoz yozish kartochkalarini 2 xil tipi mavjud.  
Analogli  
Raqamli