Mikroprotsessor va kompyuter texnikasi asoslari



Download 3,17 Mb.
Pdf ko'rish
bet44/127
Sana18.07.2021
Hajmi3,17 Mb.
#122406
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   127
Bog'liq
mikroprotsessor va kompyuter texnikasi asoslari

 
 
9-Mavzu:Operasiyalar deshifratori 
                    Reja: 
1)Operasiyalar deshifratori haqida ma’lumot 
2)Shifratorning vazifalari 
3)Chiziqli deshifratorlar 
4) Operasiyalar deshifratorining vazifasi 
         
       Kirish  yo'llariga  beriladigan  son  kodini  chiqish  yo'llarining  faqat  bittasida  boshqarish 
signaliga  keltiruvchi  mantiqiy  sxema  deshifratorlar  deb  ataladi.  Agar  deshifratorlarning 


77 
 
kirish yo'llariga ikkili sanoq sistemasida biror son berilsa, deshifratorning ishlashini quyidagi 
ifoda orqali tavsiflash mumkin: 
S
1
 = a
1
 a
2
 a
3
 … a
m-1
 a
m
 ,  
S
2
= a
1
 a
2
 a
3
 … a
m-1
 a
m
,  
S
3
= a 
1
 a
2
 a
3
 … a
m-1
 a
m
,  
……………………… 
S
n
=a
1
 a
2
 a
3
 … a
m-1
 a
m
,  
bu erda a

va b 
I
(I=1-m)- deshifratorning kirish yo'llaridagi to'g’ri va invers signallar; s
g
 (J=1-
n )-deshifratorning chizish yo'llarldagi signallar. 
Demak,  deshifrator  chizish  yo'llarining        faqat        bittasidaboshqarish  signalini 
shakllantiruvchi  kon'yunktorlar  majmuidir.  Bu  vaqtda  qolgan  chizish  yo'llarida  signal 
bo'lmaydi.  Shu  sababli  ba'zida  deshifratorlarni  tanlash  sxemasi  deb  ham  yuritiladi.  n  xonali 
ikkili sano qsistemasida berilgan son kodi  nd eshifratsiya qilinganda  va bu kodning  hamma 
kombinatsiyalari  amalga  oshirilganda  deshifrator  chiqish  yo'llarining  soni  n=2 

bo’ladi. 
Deshifrator  kirish  yo'llarining  soni  kirish  yo'lidagi  kodning  berillsh  usuliga  qarab,  m  (bir 
fazali berilishda) yoki 2m (parafaz, ya'ni to'g’ra va invers berilishda) bo’ladi. 
Son  kodini  deshifratsiyalashni  tashkil  kilish  usuliga  qarab,  deshifratorlar  bir  pog’onali 
(chizig’li)  va  ko'p  pog’onali  sxemalar  asosida  qurilishi  mumkin.  Ko'p  poog’onali  sxemalar 
ichida to'g’ri to'rtburchak (matritsa) va piramida deshifratorlarni ajratish mumkin. 
         Chiziqli d e sh i f r a t o r l a r (II-11) ifodani hech qanday mantiqiy o'zgartirmasdan 
bevosita uning sxemasini amalga oshirish yo'li bilan quriladi, ya'ni chizig’li deshifratorlar har 
biri kirish yo'liga ega bo'lgan, chizish yo'llari bo'yicha mustaqil n ventillardan iborat. Oddiy 
misol  tariqasida  :2.72-rasm,  a  da  ikki  xonali  so'z  uchun  (m  =  2,  n  =  4)  chizig’li 
deshifratorning  sxemasi  keltirilgan.  Bunday  deshifratorni  tavsiflovchi  ifoda  quyidagi 
ko'rinishda bo'ladi: 
S
1
=a
1
 a
2
 : S
2
= a
1
 a
2
 : S
3
= a
1
 a
2
; S
4
= a
4
 a
4
 : 
 Deshkfratorni  shartli belgilash   2.72- rasm, b da   keltirilganidek amalga oshgriladi. 
   Kirish  yo'li kodining  xonalari soni tipik  integral element  HAM sxemasining kirish yo'llari 
soni  t
e
  dan  oshmagan  bir  pog’onali  deshifratorlar  ayniqsa  samarali  hisoblanadi.  Bunday 
chizg’li  deshifratorlarning  tezkorligi  tipik  integral  sxemadagi  o'rtacha  kechiktirish  vaqti 
V
o’rt
bilan  aniqlanadi.    Chizig’li  deshifratorning  har  bir  chiqish  yo'li  bitta  ventilda  amalga 
oshirilishi sababli, ventillar soni chnzig’li deshafrator chizish yo'llari soniga teng: V=2t. 
    Integral  sxemalarda  qurilgan  deshifratorlarda  integral  sxema  chzmalari  (vivodlari)  sonini 
kamaytirish  maqsadida  bir  fazali  kirish  yo'llari  amalga  oshiriladi,  Kirish  yo'li  signalini 
inversiyalashni  integral  sxema  kristalining  ichida  oldindan  hisobga  olingan  qo'shimcha 
invertorlar  bajaradi.  Bu  esa  deshifrator  kirish  yo'llarining  sonini  ikki  marta  kamaytirishdan 
tashqari,  deshifrator  har  bir  chizish  yo'lining  ekvivalent  nagruzkasini  birga  tenglashtirishga 
olib  keladi.  Natijada    bunday  integral  sxemalarda  qurilgan  deshifratorlarni  moslashtirish 
elementlarisiz,  integral  registr  va  schyotchiklar  bilan  birga  ishlatish  imkoni  tug’iladi.Kirish 
yo'li kodining xonalari soni tipik iitegral element HAM sxemasining kirish yo'llari soni  dan 
katta bo'lgan holda to'rridan-to'gri chizili deshifratorni amalga oshirish mumkin bo'lmaydi va 
HAM  sxemalarini  pog’onali  ulashni  taqozo  etadi.To'g’ri  to'rtburchak  (ma-tritsa) 
deshifratorlar  har  birida  kirish  yo'li  so'zining  xonalari  gruppasi  deshifratsiya  qilinuvchi  bir 
nechta chiziqli deshifratorlardan iborat birinchi pogonaga ega  bo'ladi. Chiziqli deshifratorlar 
soni  ko'p  xonali  so'z  bo'linadigan  gruppalar  soni  z  ga    bogliq.  To'g’ri  to'rtburchak 
deshifratorning  ikkinchi  pog’onasida  ikkita  kirish  yo'lli  ventillarda  chiziqli  deshifratorlar 
chizish  yo'llarining  juftlarini  matritsa  sxemasida  moslashtirish  amalga  oshiriladi.  Agar 


78 
 
birinchi pogona chiziqli deshifratorlarining soni toq masalan, z = 3 bo'lsa, birinchi pog’onada 
juftsiz  qolgan  chiziqli  deshifratorning  chizish  yo'llari  ikkinchi  pogona  chizish  yo'llari  bilan 
ikkita  kirish  yo'lli  pentillarda  yigiladi,  ya'ni  to'g’ri  to'rtburchak  deshifratorning  uchinchi 
pog’onasi  tashkil  etiladi.Kirish  yo'llari  soni  berilgan  bitta  tipik  integral  element  HAM 
sxemasini tashkil qilish uchun kerak bo'ladigan, kirish yo'llari sonk t
e
 bo'lgan ventillar sonini 
quyidagi ifoda orqali aniqlash mumkin: 
B=
1



Download 3,17 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   127




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish