Mikroorganizmlar fiziologiyasi

Fermentlar olti sinfga bo`linadi.

• 
  Oksireduktazalar - oksidlanish - qaytarish reaktsiyalarini olib boradi. Ular biologik yul bilan energiya olishda ishtirok etadi. Degidrogenazalar (NAD, NADF, FAD), tsitoxromlar (v, s, c1, a, a1), H, elektronlar va kislorodni olib utuvchi fermentlar
  jumlasidandir.
  
• 
  Transferazalar — ayrim radikallarni o`tkazishda ishlatiladi. Masalan, atsetil transferaza — sirka kislota qoldig`i (СН3СО-), fosfotransferaza (kinaza) fosfat kislota qoldig`ini (Н2РО32-) o`tkazadi. Shu xil fermentlardan aminotransferaza va fosforlazalarni ko`rsatish mumkin.
  
• 
  Gidrolazalar — oqsil, moy uglevodlarni suv ishtirokida parchalaydi, sintezlaydi. Peptidogidrogenazalar oqsil va peptidlarni, glyukozidgidrolazalar, lipazalar uglevodlar, yotlarni parchalaydi.
  
• 
  Liazalar — substratlardan kimyoviy guruhlar, radikallarni olib qo`sh bog`, hosil qiladi, yoki kimyoviy guruhlarni, radikallarni qo`sh bog`larga ulaydi. Pirouzum kislotadan karbonat angidridni olib, sirka kislota hosil qiladi.
  
• 
  Izomerazalar — organik moddalarni ularning izomerlariga aylantiradi. Izomerlanish molekula ichidagi atomlar, radikallar va guruhlarning urnini o`zgartadi. Uglevodlar, organik kislotalar va aminokislotalarning izomerlanishida qatnashadi. Bu
  

metabolizmda katta rol uynaydi. Ularga, triozafosfat izomeraza, glyukozafosfatizomerazalarni misol qilib keltirish

fermentlar mumkin.
6. Ligazalar - oddiy moddalardan murakkab moddalarni sintezlaydi. Masalan, asparagin sintetaza fermenti asparagin kislota, ammiak va ATF dan asparagin, ADF va fosfat kislota hosil qiladi. Karboqsilaza esa СO2 ni organik moddalarga biriktiradi. Piruvat karboqsilaza sirka pirouzum kislotaga СO2 ni piruvat karboqsilaza shavel kislotaga aylantiradi.

Fermentlar to`zilishiga qarab, ikki xil bo`ladi:

Oddiy fermentlar. Ular faqat oksildangina iborat bo`ladi, Masalan, gidrolazalar.