Mikrobiologiya va virusologiya fanidan oraliq nazorat savollari

Proaktinomitsetlar hamda shlimshiqlar va ularning ahamiyati. Проактиномицетлар озиқа мухитида аввал актиномицетларга ўхшаб ўсади, шохланган субстрат мицелии аввал ҳосил қилади. Аммо тезлик билан мицелиида кўндаланг тўсиқлар ҳосил бўлади ва калта ипча, таёқча ва коккиларга бўлинади. Уларни озиқ муҳитига экилса яна мицелий ҳосил қилади. Колониялари актиномицетларникидан фарқ қилиб хамирсимон консистенцияга эга. Проактиномицетларнинг айрим турларигина ҳаво мицелиисини ҳосил қилади. Ҳаво мицелиисидаги спора бандларида цилиндрсимон споралар вужудга келади. Культуралари рангсиз. Баъзи вакиллари пигментли бўлади.Актиномицетларда бўладиган антогонистик хусусиятлар проактономицетларда умуман бўлмайди ёки бу хусусият кучсиз намоён намоён бўлиши мумкин. Актиномицетлар тупроқда кенг тарқалган. Актиномикоз билан касалланган одам ва ҳайвон таналаридан ажратиб олиш мумкин.Баъзи вакиллари мазкур касалликларни қўзғатувчилар ҳисобланади. Вакилларидан Proacunomyces ruber (17-расм), Pr. bovis ва башқаларни кўрсатиш мумкин

Шилимшиқлар. Шилимшиқлар амёбасимон организмлар гуруҳигамансуб бўлиб, сапрофит ва паразит формалари бор. Протоплазмасида бир нечта ядроси бор, пўсти бўлмайди, ўзи амёбага ўхшайди. Буларни чириган дарахт пўстлоғи орасида учратиш мумкин, чунки улар қоронғида яшайди. Кўпайиш даврида сариқ рангли юмалоқ спорангийлар ҳосил қилади.Спорангийлари (цистангийлари), турли шаклдаги гуруҳларгатўпланади ва эталиялар деб аталади. Спорангийлар қалин пўст билан ўралади. Уларда цисталар тарқатадиган капиллицийлар ҳосил бўлади. Цисталар бир ёки икки хивчинли зооспора шаклида униб чиқади. Кейинчалик хивчинларини ташлайди ва миксоамёбаларга айланади, сўнгра миксоамёбалар копуляцияланади, ядролари қўшилади ва диплоид бўлиб қолади, ундан кейин протоплазмаси қўшилади. Плазмодий минглаб миксоамёбалардан ташкил топади. Баъзан миксоамёбаларнинг ядроси ва протоплазмаси бўлинишидан плазмодий ҳосил бўлади. Диплоид ядро митозйўл билан бўлинади ва цисталардаги хромосомалар гаплоид бўлади (21-расм).М. С. Воронин карамда паразит ҳолда яшайдиган Plasmodiophora brassicaeни текшириб, у карамда ва бошқа бутгулдошларда “карам кили“ деган касалликни келтириб чиқаришини аниқлаган (22 - расм)

73.