Mikrobiologiya va immunologiya

Hayvonlarga nisbatan patogenligi. Ichak tayoqchasining ayrim seroguruxlari 
buzoqchalarda  ich  ketishi  bilan  kechadigan  me’da  -  ichak  og‘ir,  ko‘pincha  o‘lim 
bilan tugaydigan kasallikni keltirib chiqaradi. 
Odamlardagi 
patogenezi. 
Esherixiylar 
shartli-patogen 
mikroorga-
nizmlardir.  Ularning  oddiy  sharoitda  yashab  kasallik  qo‘zg‘atmaydigan  odam 
uchun foydali (kommensal) turlari mavjud. 
 
Esherixiylar  tif,  paratif,  ichburug‘va  ichakda  yiring  paydo  qiladigan  turi 
bakteriyalarga  nisbatan  antagonistdir.  Bundan  tashqari,  ular    organizm  uchun 
moddalar, 
ferment 
va 
vitaminlarni 
sintez 
qiladi. 
Esherixiylarning 
enterobakteriyalar  oilasiga  mansub  patogen  mikroblarning  ko‘payishini  to‘xtatish 
xususiyatidan  foydalanib,  ulardan  ichak  kasalliklarini  davolash  va  oldini  olish 
uchun  ishlatiladigan  biologik  preparatlar  (kolibakterin,  koli-autovaksina) 
tayyorlanadi. 
 
Patogen  ichak  tayoqchasi  klinik  belgilari  og‘ir  kechishi  va  davom  etishi 
bilan bir-biridan farqqiladigan yuqumli kasalliklarni keltirib chiqaradi. 
 
 Infeksiya  manbai  bemor  va  bakteriya  tashuvchilardir.  Patogen  mikrob 
alimentar    yo‘l  bilan  ba’zan  bilvosita  aloqa,  havo-tomchi  va  chang  orqali  yuqadi. 
Asosiy  yuqish  yo‘li  fekal-oral,  bunda  odam  ifloslangan  oziq-ovqat,  suv  orqali 
kasallanadi.  Kolienterit  ko‘pincha  chaqaloq  va  yosh  bolalarda  uchraydi.  Bu 
kasallikka,  asosan  chala  tug‘ilgan  sun’iy  ovqatlantiriladigan,  darmonsiz,  raxit  va 
gipotrofit bolalar chalinadi. 
 
Immuniteti.  Yosh  bolalarda  koli-infeksiya  immuniteti  chuqur  o‘rganilgan 
emas, kasallikdan so‘ng tipmaxsus kuchsiz immunitet paydo bo‘ladi.