Microsoft Word ugay ona ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 

18

va ularga mehr bilan qarab qolgan ko‘zlar... 

Bu ko‘zlarning sohibi, bolalarining boshqa bolalardan kam emasligi, past kelmaslik 

kerakligini, ba’zi o‘zini bilmaganlar: «Ha, endi, nima bo‘lardi, yetim shunday bo‘ladida!» 

—demasliklari uchun butun kuch-kuvvati va g‘ayratini sarflar, xar ikkisini ham gulday 

toza qilib tashqari chiqarardi. Uyda ham kundalik ishlaridan tashqari, ularni o‘ynatar, 

qo‘ngil ochishlarini tartibga solib borardi. 

Odilbek hayotidan mamnun ko‘rinardi. Ko‘rinadi emas, xaqiqatan mamnun. Chunki 

Fotima o‘gay ona emas, o‘z onalariday bolalarga talabchanlik va mehr bilan qaramoqda. 

Endi bolalar uzoq davom etgan dardli hayotdan forig‘ bo‘ldilar. Odilbek azonda uydan 

xavotirsiz, xotirjam chiqadi. Ishiga ko‘nglida rohat, qalbida xuzur bilan keladi. Buyuk 

falokat o‘rniga saodat kelganini,tushida ko‘rganlari tush bo‘lib qolganini anglagan va 

shukr aytgan bir qul qay axvolda bo‘lsa, Odilbek ham shu holda. Go‘daklariga boqib 

rahmatlidan bir omonat ekanini, birga achchiq-chuchuk kunlarni kechirgan xotinini 

xotirlaydi. Ba’zan charchagan paytlarida: «Fotima!» deyish o‘rniga «Xayriya» deb 

yuboray deydiyu, aqlini yig‘ishtirib oladi. Ba’zan uyqu aralash yonidaga Fotimani Xayriya 

deb o‘ylab ko‘yardi. Xavfli tomoni shunda ediki, uyku aralash og‘zidan uning ismi chiqib 

ketishi mumkin edi. Unda Fotimaxonim o‘zini yaxshi ko‘rmasligini, hanuz u Xayriyaga 

bog‘liq ekanini o‘ylab qolishi mumkin. Buning oqibati yaxshi deb bo‘lmaydi. Qaysi erkak 

uylangan xotinini avvalgi eridan so‘z ochishini, ochganda ham unga bog‘lanib qolganini 

eshitishni istaydi? 

Avvalgi erini har kecha maqtayvergan xotinini «uchchovimiz bir o‘ringa sig‘maymiz» deb 

urib yotoqdan uloqtirgan Afandining holiga o‘xshaydimi bu? Ba’zan pishgan taom 

Xayriya tayyorlaydigan ovqatga o‘xshashligi, Xayrnya uni keltirganda yeyman deb 

og‘zini kuydirishlari uni ikki-uch azvalgi xotiralarga qaytarardi. Yana u bilan bog‘liq 

hotiralarga beixtiyor berilib ketardi. Fotimadan shikoyat bormidi? Shunin uchun avvalgi 

xotinini unutolmayaptimi? Yo‘q, u xaqiqatni inkor yoki oyoq osti qiladiganlardan emas. 

Do‘konida sotiladigan qahva va shunga o‘xshash qimmatli bir narsani tortarkan, 

tarozining qarshi pallasiga qahva solinib o‘ralgan qog‘oz og‘irligicha foydani xaridor 

zarari xisobiga urib qoladigan sotuvchida vijdon borligini gapirish lozimmi? 

Bir necha bor ayni o‘zi kabi vijdonli bir xaridornin 

— Odilbek, o‘raydigan qog‘ozni tekin olmaysan. Shunday ekan, zarar ko‘rasan, degach: 

— Foydamiz qog‘oz xarajatini qoplaydi, — deb, bun ko‘ngil roziligi bilan qilayotganini 

aytardi. U tijortida vijdon talabidan kelib chiqib ko‘yilgan foydadan ziyodini o‘ziga 

munosib ko‘rmas va barokat shunda ekan ishonar edi. Bunday tushunchaga ega 

kishining bolalari halovat ato etgan, ularni o‘z onasi kabi bag‘riga bosgan o‘zining 

xurmatini ham o‘rniga qo‘ygan xonimdan shikoyat etilishiga imkon bermasligi kunday 

ravshan. Albatta xonimiga munosib tarzda hurmat ko‘rsatyapti, faqat odobu tarbiyasi, 

samimiyati yanada ziyoda xurmat etishga loyiq ekan, uni xafa qilmaslik uchun hech 

bo‘lmasa Xayriyaxonimni uning yonida xotirlamaslikni istardi. 

Fotimaxonim Qur’on o‘qishni bilardi. Boshlang‘nch maktabni tugatgach, maxsus kursga 

qatnab, xatm qilgan, Kursda Qur’oni Karimni so‘ngiga qadar o‘qigan bo‘lsa ham har 

bomdoddan so‘ng Kalomullo tilovatini odat qilgay Alloh kalomini o‘qigach, uning zavqi va 

hayajoni bilan ishlarini boshlardi. Kelin bo‘lgach ham bu odatini davom ettirdi. Kelgan 

haftasining juma oqshomi edi. Odil akasiga murojaat qildi: 

— Qur’onni o‘qishni bilasizmi? 

— Yo‘q! Bu jihatdan omadsiz va savodsizman. 

— Savodli bo‘lishni istaysizmi? 

— Qanday? 

Sizga Qur’on o‘qishn io‘rgatsam, nima deysiz? 

---

O’gay ona (roman). Ahmad Lutfiy Qozonchi