Microsoft Word Tursunboyev S. O'zbek teatri tarixi. Majmua

 
 
MAHMUDJON G’OFUROV TOHIR ROLIDA 
«Tohirni birinchi bo’lib o’ynamadi, «Men-men» degan ashulachilardan keyin uchinchi 
bo’lib  o’ynadi.  Xalq  Tohir  deb  Mahmudjonni  tanidi.  Mahmudjon  baquvvat  ovozi  bor 
ashulachigina emas, maktab ko’rgan aktyor, artist, sahna yarashadigan o’ktam yigit, sahna 
uchun tug’ilgan, xalqning baxti» (Halima Nosirova). 
1941-yili  teatr  O’zbekiston  davlat  musiqali  drama  va  komediya  teatri  sifatida  qayta 
tashkil etilib, postanovkaga yangi original «Tohir va Zuhra» musiqali ertak-dostoni olinadi. 

---

Tohir  rolini  birinchi  bo’lib  S. G’iyosov  va  M. Yunusov  ijro  etgan  bu  spektaklda 
M. G’ofurov  Tohirning  o’rtog’i  Qodir  rolini  o’ynar  edi.  Oradan  ko’p  vaqt  o’tmay  bu  rol 
Mahmudjon  G’ofurovga  topshiriladi  va  u  chin  Tohir  sifatida  xalq  orasida  shuhrat  topadi, 
ayniqsa,  yoshlarning  ruhiga  chuqur  kira  boshlaydi.  Urush  davrining  og’ir  sharoitiga 
qaramay,  Mahmudjon  G’ofurov  ijrosidagi  Tohir  obrazini  tomosha  qilish  har  bir  yigit-qiz 
uchun faxr va ko’rolmaganlar uchun armon edi. Mazkur satrlarning muallifi ham o’sha davr 
yigit-qizlarining  ketidan  teatrning  eshigigacha  ergashib  borgan,  artistning  kelajakdagi 
muxlisi sifatida hodisalarga guvoh. 
«Tohir  va  Zuhra»  ertak-dostoni  ijrochilari,  jumladan,  Mahmudjon  G’ofurov  talqini 
dovrug’ining  sabablarini  aniqlar  ekanmiz,  uning  ildizi  xalqning  madaniy  va  ma’naviy 
ehtiyojining o’ziga xos alomatlariga borib taqalganiga shohid bo’lamiz. Zero, bu ehtiyojda 
dostonchilik — ko’tarinki poklik, odamiylik, muhabbat va sadoqat mayli kuchli seziladi. 
 
Toshpo’lat Tursunov.
 «Shuhratli oshiq qahramon». 
«San’at» jurnali, 1990-yil, 2-son.