Microsoft Word Tursunboyev S. O'zbek teatri tarixi. Majmua

Manbalar: 
 
1.
 Hamza.
 Mukammal asarlar. «Fan». 1980-yil, 2—3-tomlar. 
2. 
Sirojiddin Ahmedov.
 «Asri taraqqiy darg’asi», «San’at» jurnali, 1990-yil, 1-son. 
3. 
Naim Karimov.
 «Hamza va jadidchilik». «Guliston» jurnali,  1994-yil, 5-son. 

---

G’ULOM ZAFARIY 
(1889—1938)
 
 
O’zbek musiqali drama san’atining asoschilaridan shoir va dramaturg G’ulom Zafariy 
1889-yili  Toshkentning  Beshyog’och  dahasiga  qarashli  Kattabog’  mahallasida  tavallud 
topgan. Eski maktab, so’ng rus xususiy maktabi va Ko’kaldosh madrasasida tahsil ko’rgan. 
G’ulom  Zafariy  hayot  yo’lining  katta  qismi  teatr  bilan  bog’liq:  1914-yili  «Turon» 
truppasida  aktyor  sifatida  ishlaydi  va  muallimlik  bilan  shug’ullanadi,  uning  birinchi 
«Baxtsiz  shogird»  pyesasi  ham  shu  yili  yoziladi.  1919-yildan  M. Uyg’ur  boshliq 
«K. Marks»  truppasida  artist,  adabiy  emakdosh  va  rejissor  bo’lib  ishlaydi,  1926-yili 
Samarqandda  san’at  muzeyida  xizmat  qiladi,  1937-yili  «xalq  dushmani»  deb  ayblanib, 
qamoqqa olinadi va 1944-yili surgunda vafot etadi. 
G’ulom Zafariy  o’zbek  musiqa  merosini  chuqur  bilgani  holda  1920—1930-yillarda 
«Sharq  kuylari  va  cholg’ulari»,  «Muzika  muammosi»,  «O’zbek  musiqasi  to’g’risida» 
maqolalarini  e’lon  qilgan.  «Baxtsiz  shogird»dan  so’ng  «Bahor»,  «Yorqinoy»,  «Rahimli 
o’qituvchi»,  «Erk  bolalari»  musiqiy  pyesalarini  yaratadi.  «Halima»  (1920)  shu 
izlanishlarning  yuqori  cho’qqisi  tarzida  dunyoga  keldi.  Undagi  musiqiy  ifodalarni  muallif 
Shorahim Shoumarov  va Mulla To’ychi  hofiz  yordamida pyesaga  moslashtirdi.  Asarni  ilk 
bor  M. Uyg’ur  sahnalashtirgan  bo’lib,  unda  Ne’mat  va  Halima  rollarini  A. Hidoyatov  va 
M. Qoriyeva ijro etganlar.