Microsoft Word Turoperator majmua tayyor doc

Turistik resurs, ob’ekt -
(qo‘riqxona, tarixiy, madaniy obida, arxeologiya 
va hokazolar)ga turist har taraflama o‘ng‘aylikda boradigan va mazmunli dam 
olish, qoniqish olgandan keyin, asta – sekinlik bilan turistlar oqimini o‘ziga jalb 
qila boshlaydi. 
Respublikamizdagi barcha turistik resursga – ob’ektga-manzilu-makonga-
maskanga yo‘l bor. Bu yo‘llar asfaltli, toshli, mahalliy tuproq yo‘llari, so‘qmoqlar 
va hakozo ko‘rinishlardadir. Bu holat inkor qilinmaydi. 
Lekin, bu yo‘llarni turistik marshrutga aylantirilgandan keyingina turistik 
resursda turistlar soni ko‘payishi mumkin. Turistik resursga hozirgi yo‘llar bilan 
ham turistlar olib boriladi. Lekin bu yo‘lda turistning erkin harakatlanishi, u 
hoxlagan vaqtda to‘xtashi, qiziqib qolgan yo‘lbo‘yi «ob’ektlar»ga ekskursiyaga 
chiqishni talab qilishi, yoki choy ichib dam olishni hoxlashi mumkin. 
Turistik marshrut qayd qilingan, kutilmagan «taklfilar»ning bajarilishi yoki 
«xizmatlar» majmuasi a’lo darajada kafolatlanishi uchun ham turistik marshrutlar 
deyiladi. Turistlarning barcha ehtiyojlarini, talablarni bajarishda foydalanadigan 
yo‘llar turistik marshrutlar yoki turstik yo‘llar deyiladi. 
8.2.Turistik marshrutning kelib chiqishi.
Marshrutning o‘zoq-yaqinligiga qarab inson harakatlanish vositasini 
tanlaydi. Masalan, Samarqanddan Jizzaxga boruvchi kishi albatta avtomobil, 
avtobus yoki poyezd transporti turlaridan birini tanlaydi. U hech qachon Jizzaxga 
samolyotda borish uchun harakat ham, orzu ham qilmaydi. Chunki, Samarqanddan 
Jizzaxga samolyot bilan borish marshruti yo‘qligini juda yaxshi biladi. 
Lekin, Jizzaxga velosiped, mototsikl, arava, ot, eshak yoki tuya bilan ham 
borish mumkin. Bu transport insonning ilmiy - texnika taraqqiyoti davrigacha 
bo‘lgan harakatlanishida foydalangan transport xillaridir. 
Inson hozirda Jizzaxga borish uchun harakatlanish vositalarining eng 
tezkoridan foydalanadi. Vaqtdan foydalanish nuqtai nazaridan o‘tmishda asosiy 
transport vositalari bo‘lgan arava, ot, tuya va eshakdan shaharlararo harakatlanishda 
hozir foydalanilmaydi. 
Shuningdek, Jizzaxga zamonaviy transport vositalari bilan qisqa muddatda 
yetib borgan inson shahar atroflaridagi tog‘larga chiqmoqchi bo‘lsa, o‘sha 
o‘tmishdagi asosiy transport vositalari bo‘lgan ot, eshak yoki aravadan 
foydalanishga majbur bo‘ladi. Bu mahalliy transport turlarining ham o‘z yo‘li - 
marshrutlari bor. Demak, insonning harakatlanishi vaqt davomida tezlanib borib, 
sharoit bo‘yicha sekinlashadi, marshrutlar esa deyarli o‘zgarmasdan yoki texnik, 
qulaylik jihatidan o‘zgarishi mumkin. Aniqrog‘i, marshrutlar - insonning ham 
texnika yordamida ham piyoda yoki hayvonlar yordamida yuradigan yo‘lidir. 

---

491
Endi, turistik marshrut deyilganda bu yuldan turist maqomini olgan yakka 
inson yoki insonlar guruhi yuradigan harakatlanadigan, ma’lum bir makonga 
boradigan va qaytadigan yo‘l tushiniladi.