Microsoft Word Turoperator majmua tayyor doc

Tashish vazifasiga qarab, 
umumiy foydalaniladigan avtobuslar, turistik-
ekskursiya avtobuslari va maxsus avtobuslar (maktab avtobuslari; vaxta 
avtobuslari; xodimlarni shahar yo‘lovchi transporti umumiy yo‘nalishlaridan 
uzoqda joylashgan ishlab chiqarish ob’ektlariga eltish uchun mo‘ljallangan 
avtobuslar va sh.k.) farqlanadi. Mazkur avtobuslarning sig‘imi, shinamlik darajasi, 
salonlarining ichki tuzilishi, tashqi ko‘rinishi har xil bo‘ladi.
O‘rinlar soniga ko‘ra, 
juda kichkina sig‘imli avtobuslar (8-15 o‘rinli 
mikroavtobuslar – UAZ, RAF, «Gazel» va sh.k.); kichik sig‘imli (21 — 26 o‘rinli) 
avtobuslar; o‘rtacha sig‘imli (33 — 34 o‘rinli) avtobuslar; katta sig‘imli (41 — 45 
kishiga mo‘ljallangan) avtobuslar hamda o‘ta katta sig‘imli (54 — 56 tadan 80 
tagacha o‘rinli) avtobuslar farqlanadi.
Kichik sig‘imli avtobuslarga “Otoyo‘l” firmasining avtobuslari, Rossiyada 
ishlab chiqariladigan KAVZ va PAZ rusumli avtobuslar kiradi.
Qavatlariga soniga qarab, 
bir, bir yarim va ikki qavatli avtobuslar 
farqlanadi. Aksariyat turistik firmalar bir yarim qavatli avtobuslar bilan ishlashni 
ma’qul ko‘radi, chunki yo‘lovchilar saloni poldan haydovchining kabinasiga 
nisbatan yuqorida joylashganligi tufayli oynadan atrof yaxshi ko‘rinadi. Ikki qavatli 
avtobuslarning pastki qavatlaridan qisqa ekskursiyalarda transport vositasining 
sig‘imini oshirish maqsadida yo‘lovchilar saloni sifatida yoki kichkina stol-stullar 
bilan jihozlangan bufet tarzida foydalanilishi mumkin.
Turistlarni tashiydigan avtobuslarning 
qulay
va 
shinamligiga
butun dunyoda 
katta talablar qo‘yiladi. Xalqaro yo‘nalishda qatnaydigan avtobuslarda konditsioner, 
audio- va videosistemalar, oshxona, garderob, 
biotualet
bo‘lishi lozim. Aksariyat 
avtobuslarning salonlari individual yoritish lampochkalari, oyoq qo‘yish uchun 
maxsus joylar, kreslolar suyanchig‘ida yig‘iladigan stolchalar bilan jihozlanadi. 
Kreslolar qulay va yumshoq, orqaga tashlanadigan, qiyaligi rostlanadigan bo‘lishi 
lozim.
Avtomobil transport xalqaro uyushmasi huzuridagi Klassifikatsion komissiya 
tomonidan turli toifadagi turistik avtobuslarga qo‘yiladigan muayyan talablar ishlab 
chiqilgan. Avtobus toifasi uning klassi bilan belgilanadi va 1 tadan 5 tagacha 
yulduz bilan ifodalanadi. «1 yulduzli» avtobuslar toifasiga shahar bilan tanishtirish 
ekskursiyalari hamda mahalliy ekskursiyalar o‘tkazish uchun mo‘ljallangan xalqaro 
klassga mansub avtobuslar kiradi.