Microsoft Word tarixi muhammadiy ziyouz com doc

HUDAYBIYA QISSASI 
Bu voqea shundoq erdikim, bir kecha Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bir tush 
ko‘rdilar. Tushlarida sahobalar bilan Makka shahriga tinch-omon kirishib, Ka’bani tavof 
qildilar. So‘ngra Safo — Marva qilib sochlarini oldirdilar. Mana shu ko‘rgan tushlari sabab 
bo‘lib, Makkaga borish Rasululloh ko‘ngillariga tushdi. Chunki payg‘ambarlarning ko‘rgan 
tushlari esa, uyg‘oqlikda kelgan vahiy hukmida bo‘ladi. Rasulullohning bu tushlariga 
qaraganda urush-talashsiz Makkaga kirishlari lozim edi. Lekin qachon kirishlari bu 
ko‘rgan tushlarida ma’lum bo‘lmagach, Rasululloh shu yili Makkaga kirish umidida 
safarga chiqdilar. Niyatlari esa umra ibodatini qilish edi. Shuning uchun qilichdan boshqa 
urush qurollari olmadilar. Bu safarga chiqqan askarlarning soni ming besh yuzga yaqin 
bor edi. Quraysh mushriklari bu ishga to‘sqinlik qilsalar, o‘rtadan urush chiqib qolg‘aymu 
deb, ehtiyot yuzasidan Madina atrofidagi iymon keltirgan arablarni askarga chaqirgan 
bo‘lsalar ham, ko‘plari kelmay qoldi. 
Makkaga borganda qurbonlik qilish uchun atalgan yetmishta tuyalari bor edi. Mundoq 
tuyalarni «Hady» deb aytilur. Yurish oldidan bularni haydatib, so‘ngra borliq askar bilan 
o‘zlari yo‘lga chiqdilar. Hady tuyalarini birga haydab yurish esa, urush uchun emas, balki 
Ka’ba ziyorati uchun chiqqanliklariga arablar odatlaricha, ochiq dalil edi. Madinadan 
chiqib bir manzil yo‘l yurib, Zil Xulayfa degan joyga kelib qo‘ndilar. Shu yerda ertalab 
yurar oldida umra niyati bilan ehrom bog‘ladilar. So‘ngra qo‘shin bu yerdin qo‘zg‘alib, 
Makka tomoniga qarab yurish qildi. 
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bir-ikki kun ilgari oldin orovul askari yubormish 
edilar. Rasululloh askar bilan Madinadan chiqqan xabarlari Makka mushriklariga yetib, 
alarg‘a qo‘rqinchlik tushdi. Ilgariroq bu ishdan xabar topmish Quraysh raislari maslahat 
qildilarkim: «Muhammad ersa Baytullohni ziyorati uchun kelgan bo‘lib, shu bahona bilan 
shahrimizni bosib olmoqchidur. Uni Makkaga kirgizmaymiz, agar kuch bilan qirmoqchi 
bo‘lar ekan, u chog‘da urush qilgaymiz», deb bir to‘xtamga kelishdi. 
Darhol Xolid ibn Valid qo‘mondasida ikki yuz otliq askar orovullikka yo‘lga chiqdi. 
Rasulullohning yuborgan orovullari ham bulardan xabar topishi bilan orqaga qaytib, buni 
xabar qildi. Shu orada Islom askari ham Makkadan ikki qo‘nalg‘u Usfon degan joyga 
yetib kelishdilar. 
Buni anglagach Rasululloh: 

---

Tarixi Muhammadiy. Alixonto’ra Sog’uniy