«TAYYOR MAHSULOTNING PUL SHAKLIDAGI XARAKATI»
Ko`rsatkichlar
Baxosi
bo`yicha
Tannarx
bo`yicha
Yozuv uchun asos
Oy boshiga bo`lgan koldik
80000
71661
Avvalgi oy uchun 16-
vedomost
Ishlab chiqarishgan qabul
qilish
434200
430269
Hisobot
oyi
uchun
mahsulot ishlab chiqarish
vedomosti
Koldik bilan jami xaqikiy
tannarxning hisob baxosiga
nisbati, %
514200
506385
98,48
Hisoblash yo`li: 3 satr : 2
satr x 100= 506385x100
—————— - 98,48
514200
Hisobot oyidagi ortib
jo`natilgan mahsulot
439480
432800
Hisobot oyi uchun 1b-
vedomostning 2-bo`limi
Oy oxiriga bo`lgan koldik
74720
73585
Hisoblash yo`li orkali
1b-vedomostning oylik jami summasi 11-jurnal-orderga ko`chiriladi. Bu jurnal-order ikki
bo`limdan iborat bo`lib, 1-bo`limda Tayyor mahsulot, davr harajatlarining realizatsiya bilan
bog`liq harajatlar subscheti, jo`natilgan tovarlar, sotish, haridorlar va buyurtmachilar bilan hisob-
kitob schetlarining krediti bo`yicha yozuvlar keltiriladi. Bu jurnal-orderning ikkinchi bo`limida
mahsulot sotish bo`yicha analitik hisob maolumotlari keltiriladi.
16-vedomost va 11-jurnal-order asosida tuziladigan tovarni sotish xaqidagi hisobotda
quyidagi ko`rsatkichlar ko`rsatiladi: sotilgan mahsulotning reja ishlab chiqarish tannarxi, reja va
xaqiqiy ishlab chiqarish tannarxi o`rtasidagi farq. Davr harajatlarining realizatsiya bilan bog`liq
harajatlar subscheti, soliq, sotishdan olingan mablag` va oxirgi moliyaviy natija, yaoni foyda
yeki zarar summasi. Ushbu hisobot maolumotlari sotish rejasining bajarilishini tahlil va nazorat
qilish, rejaga nisbagan davr harajatlarining ishlab chiqarishdan tashqari harajatlar subscheti
tarkibi, mahsulot sotish assortimentining o`zgarishini, moliyaviy natijaga tag`sir qiluvchi
faktlarni (sotish xajmi va boshq.) aniqlash imkoniyatini beradi.
Ombordan Tayyor mahsulot haridorlarga korxonaning sotiq bo`limi buyrug`iga asosan
jo`natiladi. Mahsulotni sotish haridor korxonalar bilan tuzilgan shartnoma va jo`natish grafigiga
13
muvofiq, amalga oshiriladi.
Korxonaning moliya bo`limi yeki buxgalteriya (agar korxona shtatida moliya bo`limi ko`zda
tutilmagan bo`lsa) haridor-korxona nomiga schet-to`lov-talabnoma hujjatini yozib, tovar
sotuvchi korxonaga xizmat ko`rsatadigan bankka topshiradi.
To`lov-talabnoma mol yetkazib beruvchining schet-fakturaga mos ravishda ortib jo`natilgan
mahsulot qiymati uchun haridorning hisob-kitob raqamidan pulni o`tkazib berishi to`g`risida
bankga bergan buyrug`idir. Unda ortib jo`natilgan mahsulot qiymati va sotish bahosi, soni,
assortimenti qayd qilinadi (bu xolatda schet-faktura albatta to`lov-talabnomasiga ilova qilinishi
lozim).
Schet-faktura yeki to`lov-talabnomasining aloxida bo`lmasida tara va qadoqlash qiymati hamda
haridor tomonidan to`lanadigan temiryo`l tarifi bo`yicha summa ko`rsatiladi. Baozida haridor
tomonidan to`lanishi lozim bo`lgan temiryo`l tag`rifi bo`yicha summaga umumiy mahsulotning
sotish bahosi qo`shib ko`rsatilishi mumkin. Qo`shilgan qiymatdan soliq summasi aloxida
bo`limda ko`rsatiladi. Mol yetkazib beruvchi bilan haridor o`rtasida tuzilayetgan shartnoma
vaqtida franko-joy to`g`risida to`xtalib o`tiladiki, bunda mahsulotni ortib jo`natish bilan bog`liq
harajatlarni mol yetkazib beruvchi o`z zimmasiga oladi. Franko-joyning quyidagi turlari mavjud:
Do'stlaringiz bilan baham: |