Microsoft Word shermuhammadbek qurboshi ziyouz com doc

www.ziyouz.com
кутубхонаси
115
Ko‘rsatti g‘ayratini olamga rustamona, 
Bolqon davlatini berdi tamomi oshin. 
Oldi Edirna shahrini ikkinchi borib ul shoh, 
Mahkum etib o‘ziga ag‘ronu xoja Toshin. 
 
Ta’rixin o‘ylagay el fikri taammul etsa, 
Bilgay hisob aylab kuni yetib taloshin. 
 
Turkiya qahramoni kirdi Adirnopulg‘a, 
Sharshiri qat’i qildi Bulg‘oriyani boshin. 
 
Ey Nairiy, demog‘a til och, to muyassar, 
Qildi Xudoyi olam ko‘ngli tilar maoshin.
Bu she’rning qo‘lyozma nusxasi atoqli olim Ahmadjon Madaminovning shaxsiy arxivida saqlanadi. 
Mavlono qo‘lyozmani bizga berar ekanlar, uni adabiyotshunos olim Rustamjon Tojiboev ham 2000 
yilda “Adabiyot ko‘zgusi” to‘plamida e’lon qilganini eslatib o‘tdilar. 
ALVIDO FARG’ONAM, ALVIDO
TURKISTONIM! 
Shermuhammadbek shum xabarni olgach, o‘zini ketma-ket ta’qib etib kelayotgan qizil armiya 
qismlari bilan oxirgi bor jang qilib, ulardan bir amallab uzilib oladi va Qorateginga olib boruvchi 
davonga ko‘tariladi. Davonga ko‘tarilar ekan, vodiyning tarkibiy qismi bo‘lmish Oloy tuprog‘idan bir 
necha hovuch olib, dastro‘moliga tugib qo‘yadi. Og‘ir bir harakat bilan o‘zini egarga oladi: bir vaqtlar 
uzangini pisand qilmay otga bir sakrashda o‘tiradigan mohir chavandozni g‘am-alam yuki ezib 
tashlagan edi. Balki vatan tuprog‘idan chiqib ketishni uning jismi xohlamagandir. Uning yolg‘iz 
ko‘zidan beixtiyor yumalab tushayotgan tomchilarni ko‘rgan xos yigitlari otlarini niqtab, oldinga 
intildilar: Mayli, uni holi qoldiraylik, g‘amboda yuragini bo‘shatib olsin”. 
Metin irodali, his-hayajonini, ichki tuyg‘ularini sirtiga chiqarmay, jilovlab yurishga qodir, qahhor 
bu odamga ko‘z yoshlari qaerdan kela qoldi? Bu ko‘z yoshlari uning ko‘zidan emas, qalbidagi ko‘zi 
ochilib qolgan g‘am-alam bulog‘idan qaynab chiqar edi. G’am-alamning bosh sababi, albatta, Vatanni 
bolsheviklardan ozod qila olmaganligi, vatanni tark etish majburiyati edi.
O’sha onda Shermuhammadbekning yonida ahli qalamdan bir kishi bo‘lganda, uning ko‘ksidan 
otilib chiqqan faryodni, ichini tirnayotgan iztiroblarni balki mana bu tarzda, balki undan yaxshiroq 
tasvirlar edimi? 
Alvido, ey Turon ichra Farg‘onam,
Bag‘ri biryon, qalbi giryon g‘amxonam. 
Ag‘yor ila to‘ldi mening har xonam,
Kechir meni, ona yurtim, Farg‘onam. 
 
Burchim to‘liq ado eta olmadim, 
Kurashdimu, seni ozod qilmadim. 
Balki kurash yo‘llarini bilmadim, 
Kechir meni, ona yurtim, Farg‘onam 
Men ketarman tog‘u toshlarni kezib, 

---

Mansurxo‘ja Xo‘jaev. Shermuhammadbek qo‘rboshi