www.ziyouz.com кутубхонаси
21
Закот ва садақаларнинг маънавий ҳолатини жаноби Расулуллоҳ бундай тушунтирдилар:
«Агар бир одам топтоза бўлган молидан садақа берса — зотан, Оллоҳ таоло ҳам фақат
топтозасини қабул этади — у садақа битта хурмо бўлса ҳам, Оллоҳ таолонинг муҳофазаси
остида кўпайиб туради. Ҳатто бир тоғдан ҳам катта бўлиб кетади. Бировингиз отингиз ё
туянгизнинг боласини парваришлаганингиз каби».
Бу мавзуда тушган оятлар мўминларга йўл кўрсатар эди: «Оллоҳ йўлида молларини
инфоқ-эҳсон қиладиган кишиларнинг мисоли худди ҳар бир бошоғида юзтадан дони бўлган
еттита бошоқни ундириб чиқарган бир дона донга ўхшайди (яъни, қилинган бир яхшилик етти
юз баробар бўлиб қайгади). Оллоҳ истаган кишиларига бир неча баробар қилиб беради. Оллоҳ
(фазлу карами) кенг, билгувчидир. Молларини Оллоҳ йўлида сарфлаб, сўнгра берган
нарсаларига миннат ва озорни эргаштирмайдиган зотлар учун Парвардигорлари ҳузурида улуғ
ажр бордир. Улар учун ҳеч қандай хавфу хатар йўқ ва улар ғамгин бўлмайдилар. Яхши гап ва
кечириш кетидан озор келадиган садақадан яхшироқ. Оллоҳ беҳожат ва ҳакимдир. Эй
мўминлар, берган садақаларингизни миннат ва озор билан йўққа чиқарманг!». (Бақара, 261—
264)
Бу оятлар мўминларга нима қилиш ва қандай қилиш лозимлигини кўрсатди.
Мўминлардан бойлари закотларини чиқариб келтиришди. Жаноби Сарвари анбиё (с.а.в.)
бу закотларни берувчиларнинг номларидан жойига тарқатар эдилар.
Асҳоб орасида эри камбағалу, аммо отасидан мерос тегиши сабабли бой бўлиб қолган
хотинлар ҳам бор эди. Абдуллоҳ ибн Масъуд бу ҳолга чиройли мисоллардан бири эди. Зайнаб
хоним эри Абдуллоҳга:
— Расулуллоҳ жанобимиз: «Садақа беринглар. Зийнат ашёларингиздан бериб бўлса ҳам,
бу вазифани адо этинглар», дедилар. Сиз Расулуллоҳнинг (с.а.в.) олдиларига боринг, агар сизга
берсам, садақа ўрнида ўтса, сизга бераман, ўтмаса, бошқаларга бераман, — деди.
— Мен уяламан, ўзинг бор, — деди Абдуллоҳ (р.а.).
Зайнаб жаноби Пайғамбар (с.а.в.) уйларига келганида у ерда яна бир хотияни учратди. У
ҳам айни шу мақсадда келган экан. Хотинларнинг бахтига бир иш билан Билол чиқиб қолди.
Улар вақтни ғанимат билиб, аҳволни тушунтиришди:
— Жаноби Расулуллоҳ (с.а.в.) ҳузурларига кириб, эрларимизга ва ёнларидаги етимларга
берган нарсалари миз садақа ўрнига ўтишўтмаслигини билиб беринг, аммо бизнинг
кимлигимизни айтманг, — дейишди.
Ҳазрати Билол (р.а.) ичкари кирди ва воқеани англатди.
—Ким улар? — деб сўрадилар Расулуллоҳ (с.а.в.).
—Ансордан бир хотин билан Зайнаб.
—Кайси Зайнаб?
—Абдуллоҳнинг хотини.
—Иккаласига ҳам иккитадан савоб бор. Бири яқинига ёрдам килишнинг савоби, иккинчиси
садақа қилишнинг савоби, — дея марҳамат қилдилар.
Зайнаб билан у хотин мамнун бир ҳолда уйуйларига кетишди.
* * *
Жаноби Расулуллоҳ фақир оилалар учун закотсадақа мавзуида бир тушунча бердилар:
— Оллоҳ йўлида харжланган бир динор... бир қулни озод қилиш учун харжланган бир
динор... камбағал одамга берилган бир динор... Мана шуларни ўйланглар, булар ичида энг кўп
савоб келтирадигани оила аъзоларига берилганидир.
Бу гаплар фақир оилаларга тасалли бўлди.
Садака бергиси келган, аммо бировга берса, ўзи ёки болалари оч қоладиган одамларга
тегишли эди бу сўзлар. Бу аҳволдаги кишилар «Қани эди имконим бўлсаю мен ҳам садақа
берсам», деса, уйида болаларига едиргани емак ҳам ҳакиқий садақа каби қиймат қозонадиган
Саодат асри қиссалари. 3-китоб. Аҳмад Лутфий
Do'stlaringiz bilan baham: |