www.ziyouz.com кутубхонаси
114
кўра, яхши хислатлари таъриф этилган марсиялар ўқиларди. Шу пайт Нуфайлнинг ўғли пусиб
бориб, бир хоиага кирди. Чапга, ўнгга аланглади. Ҳеч кимнинг у билан иши йўқлигидан
фойдаланиб, бир зумда қўйнидан чиқарган рўмолни ўгай онасининг бошига ёпди.
Аёл бир сапчиб тушди. Бироқ энди бўлар иш бўлган, рўмол бошига ёпилган эди. Бундан
буён Амр ўгай онасининг якка хўжайини бўлиш ҳуқуқини қўлга киритган эди. Истаса унга ўзи
уйланади, истаса, бошқа бировга сотиб юборади. Чиркин, аммо кенг тарқалган одат эди бу. Эри
ўлган хотин марҳумнинг жанозаси ўқилаётганида аза тутсинми ёки эрининг яқин
қариндошларидан бири тўсатдан бошига ёиадиган рўмолдан сақланиш йўллари ҳақида бош
қотирсинми? Бошига оғир кулфат тушган аёл ё бутун дардини унутиб, фақат шу ҳақдагина
ўйлаши ва овланишдан қутулиши, ё бошига тушадиган ишга рози бўлиши, икки йўлдан бирини
танлаши керак эди. Учинчи йўл йўқ эди.
Мархум уйдан олиб чиқиб кетилгач, ов муддати тугарди. Амр угай онасининг бошига
рўмол ёпиш орқали эгалик ҳуқуқини қўлга киритгач, уни бировларнинг ихтиёрига топншриб
қўйиш ниятида эмаслигини очиқойдин билдирган эди. Ўзига маъқул бўлган пайтда унга
уйланди. Бу никоҳдан Зайд исмли бир ўғил дунёга келди.
Зайд улғайгач, қавмининг бу аҳмоқона одатларига қарши қалбида жирканиш ҳисси
уйғонганини ҳис этди. Тошларга, дарахтларга тангри дея сиғинишнинг бемаънилигини англади.
Бундай хаттиҳаракатлар нотўғрилигини айтишдан тап тортмади. Аммо бу йўлда илк бор унга
қарши чиққан одам ҳам амакиси, ҳам онаси бир ака бўлган Хаттоб эди. Зайд Хаттобдан роса
калтак еди.
Шундан кейин Сафийя ҳар сафар Зайднинг йўлга тайёргарлик кўраётганини сезди дегунча,
Хаттобга хабар жўнатар, масала шу билан ҳал бўлар эди. Аммо бир куни кслиб бу
чоратадбирлар ҳам фойда бермай қўйди. Эрта тонгда ўзини бир ишни назорат қилиш учун
чиқиб кетаётгандек кўрсатган Зайд кечқурун уйига қайтмади. Сафийя ўғли Саид билан унинг
орқасидан қон йиғлаб қолди.
* * *
Зайд Ҳарам заминини тарк этгач, кунларча йўл юрди. Дуч келган жойда дин арбоблари
ҳақида суриштирди, кўнглида ёнаётган дарди бедавога малҳам қидирарди. Ниҳоят, бир
христиан руҳонийи унинг саволларига шундай жавоб берди:
⎯ Сенга Исо алайҳиссаломнинг динига киришни тавсия этаман.
— Исонинг дини мени қониқтирмайди.
— Нега?
—Чунки Ҳазрати Исо яккаю ёлғиз бир Оллоҳга иймон келтиришни буюрар эдилар. Сизлар
битта Оллоҳни учтага етказдингизлар. Оллоҳ бирдан ортиқ бўлса, учта бўлди нима, уч юзта
бўлди нима?! Масалан, менинг ватанимдагилар уч юздан ортиқ илоҳ бор деб эътироф этадилар,
ўшалардан қандай фарқларинг бор?
⎯ Сен Исонинг биргина Оллоҳга сиғинишни буюрганини қаердан биласан?
— Чунки Оллоҳ яккаю ягонадир. Ўзига шерик қўшишни амр этадиган кишини
пайғамбарлик вазифасига тайинлаши мумкин эмас. Демак, бу — сизларнинг ишларингиз, яъни,
уч илоҳ бордир, деб пайғамбар Исо эмас, сизлар айтасизлар. Бирикки сония тўхтаб қолди, унинг
гапларини диққат билан, ҳайрат билан тинглаган руҳонийнинг кўзларига тик боқди:
— Мен эса, фақат яккаю ягона Оллоҳга ишонишни амр этувчи динни қидиряпман.
— У ҳолда сенга, иймон келтирсанг, ҳидоят топадиган бир дин ҳақида маълумот берайин.
— Қайси дин экан у?
— Иброҳим алайҳиссаломнинг динидир.
— У ҳолда менга унинг мохиятини тушунтирсанг.
— Тушунтира олмайман.
— Нега?
Саодат асри қиссалари. 1-китоб. Аҳмад Лутфий
Do'stlaringiz bilan baham: |