|
www.ziyouz.com
kutubxonasi
70
73-bob Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga vahiyning boshlanishi
314/1. Oisha roziyallohu anhodan rivoyat qilinadi. Oisha onamiz: «Rasululloh sollallohu
alayhi vasallamga birinchi boshlangan vahiy uyqudagi haqqoniy tush edi. Agar tush
ko‘radigan bo‘lsalar, tongdagi ziyo kabi ko‘rardilar. Keyin u zotga uzlatga chekinib, xoli
qolish suyumli etildi. U zot Hiro nomli g‘orda xoli qolib, qatorasiga bir necha tun ahllari
huzuriga borib ovqatlanishdan oldin ibodatga mashg‘ul bo‘lardilar. So‘ngra Xadicha
roziyallohu anho huzurlariga qaytib, u zot bilan tanovul qilardilar. Haq narsa to‘satdan
keldi. U zot Hiro g‘orida edilar, farishta kelib: «Uqi», dedilar. Rasululloh sollallohu alayhi
vasallam: «Men yaxshi o‘qiy olmayman», dedilar. Keyin Jabroil alayhissalom u zotni
ushlab, qattiq qisdilar, hattoki bundan Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga aziyat
yetdi. Keyin qo‘yib yubordilar. Jabroil alayhissalom: «Uqi», dedilar. Rasululloh sollallohu
alayhi vasallam: «Men yaxshi o‘qiy olmayman», dedilar. Keyin Jabroil alayhissalom u
zotni ushlab, ikkinchi marta qattiq qisdilar, hatto jonlari og‘ridi. So‘ngra qo‘yib
yubordilar. Jabroil alayhissalom: «O’qi», dedilar. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam:
«Men yaxshi o‘qiy olmayman», dedilar. Keyin Jabroil alayhissalom u zotni ushlab,
uchinchi marta qattiq qisdilar, hatto aziyat yetdi. So‘ngra qo‘yib yubordilar-da: «(Ey
Muhammad alayhissalom, barcha mavjudotni) yaratgan zot bo‘lmish Parvardigoringiz
nomi bilan (boshlab) o‘qing. U insonni laxta qondan yaratgan (Zotdir). Uqing, sizning
Parvardigoringiz (insoniyatga) qalamni (ya’ni, yozishni-xatni) o‘rgatgan o‘ta karamli
Zotdir. U Zot insonga uning bilmagan narsalarini o‘rgatdi», deb aytdilar. Rasululloh
sollallohu alayhi vasallam qaytganlarida bo‘yin va yelkalari o‘rtasidagi go‘sht titrar edi.
Shu holatda Xadicha onamiz huzurlariga kirib: «Meni o‘rab qo‘yinglar, meni o‘rab
qo‘yinglar», deb aytdilar. Bu zotni o‘rab qo‘yishgan edi, qo‘rqinch bartaraf bo‘ldi. So‘ngra
u zot Xadicha roziyallohu anhoga: «Ey Xadicha, menga nima bo‘ldi? Men jonimga biror
narsa bo‘ldimikin, deb qo‘rqib ketdim», deb bo‘lib o‘tgan voqea xabarini berdilar. Shunda
Xadicha roziyallohu anho: «Io‘q, yo‘q! Xursandlik xabarini bering, Alloh nomiga qasamki,
Alloh sizni hech xafa qilib qo‘ymaydi. Chunki siz qarindoshlar bilan aloqani bog‘laysiz,
rost gapirasiz, og‘irni yengil qilasiz, kambag‘allarga mol ulashasiz, mehmondorchilikni
joyiga qo‘yasiz va haq yo‘ldagi kishiga biror qiyinchilik yetsa, yordam berasiz», dedilar-
da amakilarining o‘g‘li Varaqa ibn Navfal ibn Asad ibn Abduluzzoning huzuriga jo‘nab
ketdilar. U kishi johiliyatda nasroniylikni qabul qilgan edi. U arabcha kitoblarni va Injilni
ham arabchada yozar edi. Uzi keksa kishi bo‘lib, ko‘zi ko‘rmaydigan holga kelgan edi.
Xadicha roziyallohu anho: «Ey amakimning (o‘g‘li)! Birodaringizning o‘g‘lidan eshiting»,
dedilar. Varaqa ibn Navfal: «Ey birodarimning o‘g‘li! Nimani ko‘rmoqdasiz?» dedilar.
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam ko‘rgan narsalarining xabarini berdilar. Shunda
Varaqa: «Bu o‘sha yaxshi sirlar
sohibi
(Jabroil)dirlar.
Muso
alayhissalomga
ham
u
zot
tushirilgan. Koshkiydi, men yosh bo‘lsam, koshkiydi, qavmingiz (sizni tug‘ilgan
yurtingizga sig‘dirmasdan) chiqarib yuborganida tirik bo‘lsam», dedilar. Rasululloh
sollallohu alayhi vasallam: «Ular meni (o‘z yurtimdan) chiqarib yuboradilarmi?» degan
edilar, Varaqa: «Ha, chiqarib yuborishadi. Shu vaqtga qadar hech bir kishi siz kabi xabar
olib kelmagan edi, agar keltirgan bo‘lsa ham uni qaytarib yuborgan edim. Alloh sizga
muyassar etgan kunlar menga ham nasib etsa, qo‘llab-quvvatlab yordam berar edim»,
dedi», deb aytdilar.
Bu yerda yuqoridagi hadis ikki marta takror kelgan.
315/1. Jobir ibn Abdulloh al-Ansoriy roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Rasululloh
sollallohu alayhi vasallam vahiyning biroz to‘xtab, uzilib qolishi haqida gapirib dedilar:
Sahihi Muslim (birinchi kitob). Imom Muslim
Do'stlaringiz bilan baham: |
