Microsoft Word safety(eng, rus, uz). doc

Ekologik 
jinoyatlarda 
ekologik huquqiy tartib, 
ekologik xavfsizlik jinoiy 
tajovuz predmetiga kiradi. 
Ekologik jinoyatlarning ob’yekti tabiatdagi moddiy 
ne’matlar, ya’ni qonun bilan muhofaza qilinadigan tabiiy 
ob’yektlari va umuman, atrof tabiiy muhitdir. Bunday 
muhofaza etiladigan tabiiy ob’yektlarning ro’yxati 
«Tabiatni muhofaza qilish to’g’risida»gi qonunda 
ko’rsatilgan. Bularga yer, yer osti boyliklari, suv, 
o’rmon, o’simliklar dunyosi, hayvonot dunyosi, 
atmosfera havosi, atmosfera-ning ozon qatlami, tabiiy 
landshaftlar, tabiiy qo’riqxonalar va boshqalar kiradi, 

---

811 
Ekologik jinoyatlar tufayli yetkaziladigan zarar iqtisodiy 
va ekologik shakllarda namoyon bo’lishi mumkin. 
Iqtisodiy zarar
 
tabiatdan foydalanuvchilarga, 
ularning mulki va daromadlariga yetkaziladi. 
Ekologik zarar
 
atrof tabiiy muhit, uning ayrim 
tabiiy ob’yektlari, umuman, tabiiy ekologik tizimning 
ifloslanishi, nooqilona foydalanilishi, kamayishi va 
buzilishida namoyon bo’ladi. 
Ekologik jinoyatdan jinoiy javobgarlikka olib 
kelmaydigan 
ma’muriy huquqbuzarlikni 
farqlash lozim. 
Ekologik huquqbuzarlikda jinoyat tarkibiga xos 
alomatlar bo’lmaydi. Ekologik huquqbuzarliklarga 
nisbatan qonunda quyidagi ta’sir choralari nazarda 
tutilgan: ogohlantirish, jarima, huquqbuzarlikni sodir 
etish qurollari va vositalarini olib qo’yish, g’ayriqonuniy 
tarzda topilgan mahsulotni musodara etish, fuqaroni 
muayyan faoliyat bilan shug’ullanishdan iborat maxsus 
huquqidan mahrum etish. 
Ekologik huquqbuzarliklar uchun qo’llaniladigan 
ma’muriy javobgarlikning keng tarqalgan turlaridan biri 

---

812 
jarima. Jarimadan ko’zlangan maqsad — tarbiyalash, 
ogohlantirishdir. U yetkazilgan zararni qoplash chorasi 
emas, shu bois jarima miqdori yetkazilgan zarardan ortiq 
bo’lishi yoki, aksincha, undan kam bo’lishi yoxud hech 
qanday zarar bo’lmagan taqdirda ham tayinlanishi 
mumkin. Jarima to’lash aybdorni yetkazgan zararini 
qoplash majburiyatidan xalos etmaydi. 
Ekologik 
ekspertiza 
tushunchasi. 
Ekologik 
ekspertiza deganda rejalashtirilayotgan yoki amalga 
oshirilayotgan xo‘jalik va boshqa xil faoliyatning 
ekologik talablarga muvofiqligini belgilash hamda 
ekologik ekspertiza ob’ektini ro‘yobga chiqarish 
mumkinligini aniqlash tushuniladi. 
Ekologik ekspertiza maqsadlari.
Ekologik 
ekspertiza 
quyidagi 
maqsadlarda 
o‘tkaziladi: 
- mo‘ljallanayotgan xo‘jalik va boshqa xil 
faoliyatni amalga oshirish to‘g‘risida qaror kabul 
qilinishidan oldingi bosqichlarida bunday faoliyatning 
ekologik talablarga muvofiqligini aniqlash; 

---

813 
- rejalashtirilayotgan yoki amalga oshirilayotgan 
xo‘jalik va boshqa xil faoliyat atrof tabiiy muhit holatiga 
va fuqarolar sog‘lig‘iga salbiy ta’sir ko‘rsatishi mumkin 
bo‘lsa yoki shunday ta’sir ko‘rsatayotgan bo‘lsa, bunday 
faoliyatning ekologik xavflilik darajasini aniqlash; 
- atrof tabiiy muhitni muhofaza qilish va tabiiy 
resurslardan oqilona foydalanish bo‘yicha nazarda 
tutilayotgan tadbirlarning etarliligi va asosliligini 
aniqlash. 
Ekologik ekspertiza turlari.
Ekologik ekspertiza 
davlat va jamoat ekologik ekspertizasi, shuningdek 
ekologik audit tarzida amalga oshiriladi. 
Ekologik 
ekspertizaning