Microsoft Word rizyozus solihiyn ziyouz com doc

«Ularning yonboshlari o‘rin-joylaridan yiroq bo‘lur (ya’ni, tunlarini ibodat bilan 
o‘tkazishib, oz uxlaydilar). Ular Parvardigorlariga qo‘rquv va umidvorlik bilan duo-
iltijo qilurlar va Biz ularga rizq qilib bergan narsalardan infoq-ehson qilurlar. 
Bas, ularning qilib o‘tgan amallariga mukofot qilib ular uchun berkitib qo‘yilgan 
ko‘zlar quvonchini (ya’ni, oxirat ne’matlarini) biror jon bilmas» (Sajda surasi, 16-
17-oyatlar). So‘ngra yana u zot: «Ishning boshi va ustuni hamda yuksak cho‘qqisining 
xabarini beraymi?» deganlarida, «Ha, ey Rasululloh», dedim. Shunda u zot: «Ishning 
boshi - Islom. Ustuni - namoz. Yuksak cho‘qqisi jihoddir», dedilar. Yana u zot: 
«Bularning hammasidan ham asosiysining xabarini beraymi?» deganlarida, «Ha, ey 
Rasululloh», dedim. Bas, u zot tillarini ushlab: «Sen mana buni tiygin», dedilar. Shunda 
men: «Ey Rasululloh, gapirgan narsalarimizga ham so‘roq qilinamizmi?» desam, u zot: 
«Onang bolasiz qolgur, kishilarning yuzlari bilan do‘zaxga ag‘darilishlari faqat tillari 
aytgan narsalar sababidandir», dedilar». Imom Termiziy rivoyati. 
1522/13. Abu Hurayradan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.)  «G’iybat nima 
ekanligini bilasizlarmi?» deganlarida, sahobalar: «Alloh va Uning rasuli biluvchiroq», 
deyishdi. Rasululloh (s.a.v.)  «Karih ko‘radigan narsasi bilan birodaringni zikr 
qilmog‘ing», dedilar. Shunda: «Aytgan narsam birodarimda bo‘lsa-chi?» deyilganida, u 
zot: «Aytayotgan narsang birodaringda bo‘lsa, g‘iybat qilibsan. Agar aytayotgan narsang 
birodaringda bo‘lmasa, unda bo‘hton qilibsan», dedilar. Imom Muslim rivoyati. 
1523/14. Abu Bakradan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) qurbonlik kuni 

---

Riyozus solihiyn. Abu Zakariyo Yahyo ibn Sharaf Navaviy 
 
 
www.ziyouz.com kutubxonasi 
263
Minodagi vidolashuv hajida: «Bu kuningiz, bu shahringiz, bu oyingizda qon to‘kish 
harom bo‘lgani kabi sizlarning qoningiz, molingiz va obro‘yingizga (tajovuz 
qilmoqligingiz) haromdir. Ogoh bo‘ling, yetkazdimmi?» dedilar. Imom Buxoriy va Muslim 
rivoyatlari. 
1524/15. Oishadan (r.a.) rivoyat qilinadi: «Rasulullohga (s.a.v.) «Safiyyaning unday 
yoki bundayligi (ba’zi rivoyatlarda keltirilishicha, pakanaligi) misol sifatida yetarlidir», 
desam, u zot: «Sen bir kalima aytdingki, agar u dengiz suviga aralashtirib yuborilsa, 
ta’mi yoki hidi o‘zgarib ketardi», dedilar. Va yana u zotga bir insonni hikoya qildim. 
Shunda u zot: «Menda u yoki bu narsa bo‘laturib, boshqa birovni gapirishni yaxshi 
ko‘rmayman», dedilar». Abu Dovud va Termiziy rivoyatlari. 
Bu hadis g‘iybatchilarga eng katta dashnom beruvchi hadisdir. Mana shu darajada 
g‘iybatni yomonlashda yetuk bo‘lgan boshqa biror hadisni bilmayman.