Microsoft Word rizyozus solihiyn ziyouz com doc

 
62-BOB
Boshqalarni o‘zidan haqdor deb bilib, ularga
hamdard bo‘lish to‘g‘risida
Alloh taolo: 
«Garchi o‘zlarida ehtiyoj bo‘lsa-da, o‘zlarini qo‘yib 
(o‘zgalarni) 
iysor-ixtiyor 
qilurlar» 
(Hashr surasi, 9-oyat). 
«Va taomni suyub-xohlab tursalarda, 
(o‘zlari yemasdan) 
miskin, yetim va 
yesirlarni taomlantirurlar» 
(Inson surasi, 8-oyat), deb aytgan. 
563/1. Abu Hurayradan (r.a.) rivoyat qilinadi. Bir kishi Rasululloh (s.a.v.) huzurlariga 
kelib: «ey Allohning Rasuli, men ochlikdan qiynalib ketdim», deganida, u zot 
xotinlarining ba’zilaridan taom so‘rab, odam jo‘natdilar. Shunda xotinlari: «Sizni haq 
bilan yuborgan Zotga qasamki, mening huzurimda suvdan boshqa narsa yo‘qdir», dedi. 
Keyin boshqa xotinlariga odam yubordilar. U ham avvalgisi kabi so‘z aytdi. Hattoki 
barchalari: «Sizni haq bilan yuborgan Zotga qasamki, huzurimda suvdan boshqa narsa 
yo‘qdir», deb aytishdi. Shunda Rasululloh (s.a.v.): «Bu kechada (mana bu kishini) kim 
mehmon qiladi?» dedilar. Ansoriylardan bir kishi: «Men mehmon qilaman, ey Allohning 
Rasuli», deb, uyiga bordi-da xotiniga: «Rasululloh (s.a.v.) mehmonlarini hurmat qil», 
dedi. 

---

Riyozus solihiyn. Abu Zakariyo Yahyo ibn Sharaf Navaviy 
www.ziyouz.com
kutubxonasi 
119
Boshqa rivoyatda u kishi xotiniga: «Senda yegulik biror narsa bormi?», dedi. Xotini: 
«Yo‘q, faqat bolalarimga kifoya qilgudek ovqat bor», dedi. Shunda u kishi: «Bolalarni 
biror narsa ila yupatib tur. Agar kechki ovqatni xohlashsa, uxlatib qo‘y. Mehmonimiz 
uyga kirganida chirog‘ni o‘chirib qo‘y. Mehmonga biz ham yeyayotgandek bo‘lib 
ko‘rinaylik», dedi. Ular ovqatga o‘ltirishdi. Mehmon ovqat yedi. Ikkovlari och holda 
yotishdi. Qachonki tong otganida haligi ansoriy Rasululloh (s.a.v.) huzurlariga borganida 
u zot: «Alloh taolo siz er-xotinning bu kecha o‘z mehmonlaringizga nisbatan qilgan 
ishingizdan mamnun bo‘ldi», dedilar. Imom Buxoriy va Muslim rivoyatlari. 
564/2. Abu Hurayradan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) «Ikki kishiga 
tayyorlangan taom uch kishiga kifoya qiladi. Uch kishiga tayyorlangan taom to‘rt kishiga 
kifoya qiladi», dedilar. Imom Buxoriy va Muslim rivoyatlari. 
Imom Muslimning Jobirdan (r.a.) qilgan rivoyatlarida: «Bir kishining taomi ikki 
kishiga, ikki kishining taomi to‘rt kishiga, to‘rt kishining taomi sakkiz kishiga kifoya 
qiladi», dedilar», deyilgan. 
565/3. Abu Said al-Xudriydan (r.a.) rivoyat qilinadi. Biz Rasululloh (s.a.v.) bilan birga 
safarda edik. Bir kishi ulovini mingan holda kelib, ko‘zini o‘ng va chap tomonga qarata 
boshladi. Rasululloh (s.a.v.) «Kimning ehtiyojidan ortiqcha markabi bo‘lsa, uni markabi 
yo‘qqa bersin. Kimning ortiqcha taomi bo‘lsa, taomi yo‘qqa bersin», deb yana boshqa 
turli mollarni ham zikr qildilar. Biz bu aytgan gaplarini eshitgandan keyin biror kishi 
ortiqcha moliga o‘zining haqqi yo‘q ekan-da, degan qarorga keldik. Imom Muslim 
rivoyatlari. 
566/4. Sahl ibn Sa’ddan (r.a.) rivoyat qilinadi. Bir ayol Rasulullohga (s.a.v.) to‘qilgan 
bir kiyim olib kelib: «Ey Allohning Rasuli, buni sizga kiydiraman, deb o‘z qo‘lim bilan 
to‘qiganman», dedi. Rasululloh (s.a.v.) o‘zlariga kerak bo‘lgani uchun ham uni oldilar. 
So‘ngra (ichkariga kirib), izor o‘rnida kiyib, bizning oldimizga chiqdilar. Shunda o‘sha 
yerdagilardan biri: «Muncha ham yaxshi ekan, shuni menga kiydiring», dedi. Rasululloh 
(s.a.v.) «Bo‘pti», dedilar-da, o‘sha yerdagi majlisda o‘tirib, keyin qaytib ketdilar. So‘ngra 
uylariga borib, uni bir kiyib ko‘rib, haligi kishiga berib yubordilar. Qavmdagilar u kishiga: 
«Yaxshi ish qilmading, u zotning biror narsa so‘ragan kishiga yo‘q demaslarini yaxshi 
bilar eding-ku», deyishdi. U kishi esa: «Allohga qasamki, men buni kiyish uchun 
so‘ramadim. Balki o‘lganimda kafan bo‘lishi uchun so‘radim», dedi. Sahl (r.a.): 
«Haqiqatda bu kiyim o‘sha kishiga kafanlik bo‘ldi», dedil ar. Imom Buxoriy rivoyatlari. 
567/5. Abu Musodan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) «Ash’ariy jamoasining 
urushda ozuqalari tugab qolay desa yoki Madinada bola-chaqalarining taomi ozayib 
qolsa, o‘zlarida bor narsalarni bir choponga jamlashar edi-da, keyin bir xil idishda 
barobar qilib, o‘rtalarida taqsimlab olishar edi. Ular mendan va men ulardandirman», 
dedilar. Imom Buxoriy va Muslim rivoyatlari.