Microsoft Word rizyozus solihiyn ziyouz com doc

 
44-BOB
Ulamo, akobir, fazilatli kishilarni hurmat qilish,

---

Riyozus solihiyn. Abu Zakariyo Yahyo ibn Sharaf Navaviy 
www.ziyouz.com
kutubxonasi 
79
boshqalardan ko‘ra ularni e’zozlash, martabalarini
ko‘tarib, buni boshqalarga bildirish haqida 
Alloh taolo: 
«Biladigan zotlar bilan bilmaydigan kimsalar barobar bo‘lurmi?! Darhaqiqat, 
faqat aql egalarigina pand-nasihat olurlar» 
(Zumar surasi, 9-oyat), deb aytgan. 
348/1. Abu Mas’ud Uqba ibn Amr al-Badriy al-Ansoriydan (r.a.) rivoyat qilinadi. 
Rasululloh (s.a.v.): «Qur’oni karimni hammadan yaxshi o‘qiydigan kishi qavmning imomi 
bo‘lsin. Agar bunda barobar bo‘lishsa, sunnatni yaxshi biluvchilari imom bo‘lsin. Agar 
bunda ham barobar bo‘lishsa, oldin hijrat qilgani imom bo‘lsin. Agar bunda ham barobar 
bo‘lishsa, yoshi kattasi imom bo‘lsin. Hargiz kishining riyosatida boshqa bir kishi imom 
bo‘lmasin. (Ya’ni, boshliqning o‘zi imom bo‘lsin.) Va birovning uyida o‘ziga xos bo‘lgan 
joyiga iznsiz o‘tirmasin», dedilar. Imom Muslim rivoyatlari. 
Imom Muslimning boshqa rivoyatlarida «yoshi kattasi», degan so‘zning o‘rniga «avval 
Islomga kirgani» bo‘lib kelgan. 
Boshqa bir rivoyatda: «Allohning kitobini hammadan yaxshi o‘qib, qiroatni avval ta’lim 
olgan kishi qavmga imom bo‘ladi. Agar qiroatlari barobar bo‘lsa, avval hijrat qilganlari 
bo‘ladi. Agar hijratda ham barobar bo‘lishsa, yoshi kattasi imom bo‘ladi», deyilgan. 
349/2. Abu Mas’ud Uqba ibn Amr ibn al-Badriy al-Ansoriydan (r.a.) rivoyat qilinadi. 
«Rasululloh (s.a.v.) namoz (oldidan) yelkalarimizni ushlab: «Barobar turinglar. Har turli 
bo‘lib turmanglar. Qalblaringiz ham har turli bo‘lib qoladi. Menga balog‘atga yetgan 
aqllilaringiz yaqin tursin. Keyin aqlda ularga yaqinlari tursin. So‘ngra ularga yaqinlari 
tursin», deb aytardilar». Imom Muslim rivoyatlari. 
350/3. Abdulloh ibn Mas’uddan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) «Balog‘atga 
yetgan aqlli kishilar menga yaqin tursin. Keyin aqlda ularga yaqinlar», deb uch marta 
aytib, so‘ngra: «Bozordagi g‘ala-g‘ovur va fitnalardan saqlaninglar», dedilar. Imom 
Muslim rivoyatlari. 
351/4. Abu Yahyo Sahl ibn Abu Hasma al-Ansoriydan (r.a.) rivoyat qilinadi. Abdulloh 
ibn Sahl va Muhayyisa ibn Mas’ud ikkovlari Xaybarga borishdi. O’sha paytda Xaybar sulh 
holatida edi. Ikkovlari bir-birlaridan ajrashib yo‘llariga ravona bo‘lishdi. Qachonki, 
Muhayyisa Abdullohning huzuriga kelsa, Abdulloh o‘lik holatda qonga belanib yotibdi. 
Bas, Muhayyisa Abdullohni dafn qildi. Va Madinaga keldi. Keyin Abdullohning inisi 
Abdurahmon ibn Sahl va Muhayyisaning ikki o‘g‘li Rasululloh (s.a.v.) huzurlariga 
borishdi. Abdurahmon Rasululloh (s.a.v.)ning huzurlarida gapira boshlagan edi, u zot: 
«Yoshi kattangiz gapirsin, yoshi kattangiz gapirsin», dedilar. Keyin u yoshi kichik jim 
bo‘ldi va ikki yoshi katta so‘zlay boshladi. Shunda Rasululloh (s.a.v.) «O’zingizning 
haqligingizni qotilga isbotlab bera olasizlarmi?» dedilar... (Hadisning qolgani oxirigacha 
zikr qilingan.) Imom Buxoriy va Muslim rivoyatlari. 
352/5. Jobirdan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) Uhud g‘azotida vafot 
etganlarning ikkitasini bir qabrga qo‘yardilar. Keyin: «Bularning qaysi biri Qur’ondan 
ko‘proq yod olgan?» deb so‘rardilar. Agar ulardan biriga ishora qilinsa, o‘shani avval 
lahad (qabr)ga qo‘yardilar. Imom Buxoriy rivoyatlari. 
353/6. Ibn Umardan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) «Men tushimda 
ko‘rdimki, bir misvok bilan og‘zimni tozalayotgan emishman. Shu payt ikki kishi mening 
huzurimga keldi. Ularning biri ikkinchisidan yoshi katta edi. Men misvokni kichigiga 
uzatdim. Shunda menga kattasiga bergin, deyildi. Men uni kattasiga berdim», dedilar. 
Imom Muslim musnad holda va Imom Buxoriy ta’liq holda rivoyat qilishgan. 
354/7. Abu Musodan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.): «Soqoli oqargan 
musulmonni, Qur’onga amal qilib, uni doim tilovat qilib yuruvchi qorini hamda odil 

---

Riyozus solihiyn. Abu Zakariyo Yahyo ibn Sharaf Navaviy