Microsoft Word qiyomat alomatlari ziyouz com doc

 

To‘qqizinchi fasl 

Olovning chiqishi 

 

Qiyomatning bu ulkan alomati haqida xilma-xil hadislar rivoyat etilgan. Ulamolar 

ularni bir-biriga bog‘lashga harakat qildilar. Haqiqat esa yolg‘iz Allohgagina ayon! 

 

96. Abu Hurayradan (r.a.) rivoyat qilinadi: Rasululloh (sollallohu alayhi vasallam) 

dedilar: «To Hijoz yeridan olov chiqmagunicha Qiyomat qoyim bo‘lmaydi. (Hijozdan 

chiqqan bu olov) Busradagi tuyalarning bo‘ynini yoritadi» (Buxoriy va Muslim rivoyati). 

 

Anas ibn Molikdan (r.a.) rivoyat qilinadi: Rasululloh (sollallohu alayhi vasallam) 

dedilar: «Qiyomat shart (alomat)larining eng avvali odamlarni mashriqdan mag‘ribga 

to‘plovchi olovdir» (Buxoriy rivoyati). 

 

97. Huzayfa ibn Usayd G‘iforiydan (r.a.) rivoyat qilinadi: «Rasululloh (sollallohu alayhi 

vasallam) oldimizga chiqdilar. Biz Qiyomat haqida so‘zlashib o‘tirgan edik. Payg‘ambar 

alayhissalom dedilar: 

 

– O‘n oyat-alomatni ko‘rmaguningizga qadar, Qiyomat bo‘lmaydi. 

 

Rasululloh (sollallohu alayhi vasallam) Duxon, Dajjol, Dobba, quyoshning g‘arbdan 

chiqishi, Isoning tushishi, Ya’juj va Ma’juj, Mashriq, Mag‘rib hamda arab jazirasidagi yer 

yorilishini sanadilar. Oxirida esa odamlarni mahshargohlari tomon haydaydigan olovni 

aytdilar» (Muslim rivoyati). 

 

Abu Dovud rivoyatining oxirida: «Yamandan, Adan qa’ridan olov chiqadi va odamlarni 

mahshargohlari tomon haydaydi», deyilgan. 

 

Qiyomat oldidan chiqadigan olov haqida mana shunday hadislar rivoyat qilingan. 

 

---

Qiyomat alomatlari. Muhammad Salamat Jabar 

 

 

www.ziyouz.com kutubxonasi 

59

Birinchi hadisda: «Hijoz yeridan olov chiqadi», deyilgan edi. Bu oyat-alomat voqeda 

bo‘lib o‘tgan. 

 

Qurtubiy «Tazkira»da yozadi: «Hijoz yerlarida – Madinada bu olov chiqdi. U 654 yil, 

jumodul oxir oyining uchinchi tuni chorshanba kechasida qattiq zilzila bilan boshlandi va 

juma kunining choshgohigacha davom etdi». 

 

Ibn Hajar «Fathul Boriy»da yozadi: «Menimcha ham hadisda zikr qilingan olov Madina 

tomonlardan chiqqan. Ammo odamlarni to‘playdigan olov hali chiqqani yo‘q, u boshqa 

olovdir». 

 

Hadislardagi xilma-xillikni Ibn Hajar quyidagicha izohlagan: «Bu olovning Adan 

qa’ridan chiqishi uning odamlarni mashriqdan mag‘ribga to‘plashiga zid emas. Ya’ni u 

boshlab Adan qa’ridan chiqadi va atrofga tarqaladi. «Odamlarni mashriqdan mag‘ribga 

to‘playdi», degan so‘zda sharq yoki g‘arb xoslanayotgani yo‘q. Umumiy hashr-to‘plash 

maqsad qilinyapti. Yoki u (ya’ni, olov) yer yuzida yoyilganidan so‘ng eng birinchi 

mashriq ahlini to‘playdi». 

 

Hadislar olimlarimiz tomonidan ana shunday sharhlangan. Lekin bu olovning haqiqat-

mohiyati, odamlarni qanday to‘plashi qorong‘u. Bu sirni ham yolg‘iz Alloh biladi.