Microsoft Word qiyomat alomatlari ziyouz com doc

«Halok bo‘luvchilar (ya’ni kofirlik yo‘lini tutuvchilar) ochiq hujjat bilan (ya’ni, 

Allohning mo‘’jizasiga guvoh bo‘lgan hollarida) halok bo‘lsinlar, tirik qoluvchilar 

(ya’ni iymonga kiruvchilar) ham ochiq hujjat bilan tirik qolsinlar» (Anfol, 42). 

---

Qiyomat alomatlari. Muhammad Salamat Jabar 

 

 

www.ziyouz.com kutubxonasi 

26

Alloh taolo Muso alayhissalom qavmini buzoq bilan imtihon qilgan edi. Qavm buzoq 

sababli fitnalanib halok bo‘ldi. Faqat Alloh asragan va hidoyatda sobit etgan 

bandalargina omon  qoldilar. Ibn Sayyodning kofirligi va ulg‘ayganidan keyingi ahvoli 

haqida xilma-xil rivoyatlar bor. Ba’zi rivoyatlarda uning tavba qilgani va Madinada vafot 

etgani hikoya qilinadi. Aytishlaricha, Ibn Sayyodga janoza namozini o‘qimoqchi bo‘lgan 

musulmonlar uning yuzini ochib ko‘rdilar va «(Uning Dajjol emasligiga) Guvoh 

bo‘linglar!» deyilgan. Yana bir rivoyatda esa, Harra jangi kunida Ibn Sayyod yo‘qolib 

qolgani va hech kim uni topa olmagani aytilgan. Vallohu a’lam!» (Xattobiy so‘zi tugadi) 

 

«Ibn Sayyod Madinada o‘ldi», degan gap noto‘g‘ri, chunki Jobirdan (r.a.) sahih sanad 

bilan rivoyat qilinishicha, u Harra kunida yo‘qolgan. 

 

Demak, Xattobiy fikricha, Ibn Said Dajjol emas balki, bir sehrgar yoki folbin edi. 

Barcha folbin yoki kohinlar kabi u ham jin-shaytonlari keltirgan xabarni aytgan. Uning 

xabarlari ba’zan rost, ba’zan yolg‘on bo‘lib chiqqan. Vallohu a’lam. 

 

Ibn Hajar «Fathul Boriy»da yozadi: «Qurtubiy aytadi: «Ibn Sayyod kohin-folbinlar 

odatiga ko‘ra, o‘zicha g‘oyibdan xabar berar va uning xabarlari ba’zan rost, ba’zan 

yolg‘on chiqar edi. Uning xabari atrofga tarqaldi, (lekin) u haqda vahiy nozil bo‘lmadi». 

 

Rasululloh (sollallohu alayhi vasallam) Ibn Sayyodning aynan kim ekanini tekshirib 

ko‘rmoqchi bo‘ldilar. 

 

Ahmad Jobirdan (r.a.) rivoyat qilinadi: «Bir yahudiy ayoli bir ko‘zi ko‘r, boshqa ko‘zi 

esa bo‘rtib-turtib chiqqan bola tug‘di. Rasululloh (sollallohu alayhi vasallam) uning Dajjol 

bo‘lib chiqishidan xavotir oldilar». 

 

Termiziy Abu Bakradan (r.a.) quyidagi marfu’ hadisni rivoyat qiladi: 

 

«Dajjolning ota-onasi o‘ttiz yil yashab farzand ko‘rmaydilar...» (61-raqamli hadis 

takrorlangan). 

 

Yana Ahmad va Bazzorlar Abu Zar G‘iforiydan rivoyat qilishadi: «Rasululloh (sollallohu 

alayhi vasallam) meni uning onasi oldiga yubordilar. 

– So‘ra-chi, onasi uni necha oy qornida ko‘tarib yuribdi, – dedilar. 

– Uni 12 oy ko‘tarib yurdim, – dedi onasi, – tug‘ilgan vaqtida u xuddi bir yashar 

go‘dakdek chinqirdi». 

 

Demak, Qurtubiy ham xuddi Xattobiydek Ibn Sayyodni Dajjol emas, balki kohin-

folbinlarning biri deb bilgan. Vallohu a’lam.