Kutubxonachi.uz
18
insoniyat oldida ayta olamanki, juda katta mas’uliyat olgan eksperimentchiman. Bu balandparvoz gaplar
emas, haqiqat. Shuning uchun, haqiqatga to‘la mos kelmaydigan bironta so‘z ayta olmayman. Men
ishonamanki, tadqiqotlarim o‘zimizning dillarimizda o‘zimiz keltirib chiqargan tushunchaning —
dunyoning oxir bo‘lishi haqidagi tushunchaning oldini olishga yo‘naltirilgandir. Men bizning ustimizdan
abadiy hukmronlik qilib turgan xudbinlik va riyokorlik imkon bermaydigan so‘zlarni hammaga baralla
eshittirib aytib olishga harakat qilaman.
Men Kassandra tamg‘asini butun bir sistema ekanligini aniqlashga qaratilgan ekspermentlar
o‘tkazayotgan bo‘lsam-da, bu haqda dunyobexabar ayollarga lom-mim demayman. Bu hammaga
kelgan to‘y. Garchi ana shu ko‘zga ko‘rinmas zondaj-nurlar sog‘liq uchun butunlay zararsiz bo‘lsa ham,
kishilarning dilini og‘irtyapman deb har gal vijdon azobida qiynalaman.
Fazodan turib «so‘roq» qilinganda kassandra-embrion miltillab nishon bersa bormi, bunday hollarda
ularni men tashvishlanishdan xalos qila olmayman. Buni taqdir deydilar, taqdirdan esa qochib qutilib
bo‘lmaydi. Shuni tushunish muhimki, ana shu taqdir muayyan shaxs taqdiri bo‘lsa ham, ayni vaqtda
hammaning, butun jamiyatning taqdiri hamdir, chunki bu falokatning sabablari dunyoviy sabablardir.
Biz xohlaymizmi yo‘qmi, kassandra-embrionlar bilan Kassandra tamg‘asi bor narsa. Va shuning uchun
o‘zimning kosmik tadqiqotlarimni og‘ishmay davom ettiraveraman, bu haqda ochiq gapiraveraman,
Yerda bu falokatga uchragan yoki bundan buyon uchraydiganlarga hamdardlik bildiraman. Odamlar
o‘zlari haqidagi haqiqatni bilishlari kerak. Mening Xudo oldidagi burchim ana shunda. Lekin bu holda
men tashvish torta boshlayman, hazratim, ana shu tashvishlarimni yashira olmayman va jamoat
hukmiga havola qilaman.
Takror aytaman, men o‘zim kashf etganim va sirni oshkor qilganim kassandra-embrion oldida ham
(axir, oshkor qilinishini kassandra-embrionning o‘zi talab etmoqda) va homilani ko‘tarib yurgan ona
oldida ham javobgar ekanligimni anglayman, ona Kassandra tamg‘asining ahamiyatini tushunmaganda
edi, xotirjam yashayvergan bo‘lur edi.
Hozir ham ana shu yo‘rg‘a satrlarni kompyuterda terayotgan paytimda ham qiynalayapman, shunday
qilishga haqqim bormi degan fikr meni azobga solmoqda.
Men orbital kemaning devorlarini ko‘zdan kechiraman, vaznsizlikda kompyuterdan nariroqqa suzib
ketaman, meni alahsitadigan, o‘zimning kashfiyotim haqida butun dunyoga jar solib to‘g‘ri ish
qilganimga ishonch bag‘ishlaydigan nimalarnidir qidirib atrofga alang-jalang boqar ekanman, stantsiya
korpusining har ikki tomoniga o‘rnatilgan teleekranlarga ko‘zim tushadi. Barcha ekranlar yog‘dulanib
ishlab turibdi, turli mamlakatlardan turli tillarda teleko‘rsatuvlar namoyish qilinmoqda. Mana bu yer
yuzidagi voqelik, butun haqiqat barcha qirralari va rang-barangligi bilan namoyon bo‘lmoqda,
reklamadan tortib sportgacha, sud reportajidan tortib rasmiy shaxsning aeroportda kutib olinishiga
qadarli, yana qancha-qancha voqea-hodisalar ko‘z o‘ngimdan o‘tmoqda va hokazo.
Ko‘z o‘ngimda butun dunyoda namoyish qilinayotgan ana shu serqirra manzara orasida ko‘chada
hayajonga tushib, shovqin-suron ko‘tarayotgan namoyishchilar mening diqqatimni tortadi. Nima
uchundir talay politsiyachilar norozilik bildirib ko‘chaga chiqqan namoyishchilar bilan birga ketishyapti.
Hamma ko‘chalar odamga liq to‘la, turli nuqtalardan, jumladan baland joylardan ko‘rsatuvlar olib
borilmoqda, kishilarning hayajonli ovozlari yangraydi. Joylardagi voqealar haqida gapirayotgan
muxbirning va studiya diktorining ovozini ko‘chalardagi shovqin-suron, baqiriq-chaqiriqlar bosib ketadi.
Bu voqea qaerda bo‘layapti ekan? Italiyada bo‘layotganga o‘xshaydi. Shu qadar uzoq va yaqin —
Hammasi shu yerda bo‘layotganga o‘xshaydi: chaqnagan ko‘zlar, imo-ishoralar, asabiy chehralar. Ha,
bu Sitsiliyada bo‘layotir. Kishilar naridan beri yozilgan shiorlarni ko‘tarib ketishmoqda. Ha, o‘sha. Yana
mafiya! Yana terrorchilar. Prokurordan so‘ng bu safar bosh sudya qatl qilindi. Qatl qilinganda ham
hammaning ko‘z oldida, makkorlik bilan shafqatsizlarcha o‘ldirildi. Ko‘chaning transport o‘tadigan
qismida uzoqdan boshqarilgan portlatish natijasida barcha odamlar — Hamma-hammasi, ana shu
Oхirzamon nishonalari (roman). Chingiz Aytmatov
Do'stlaringiz bilan baham: |