Microsoft Word murdalar ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 
24
Eshikni Nafisaning eri Samandar ochdi. Matlubani ko‘rib, avvaliga ajablandi. Bir necha 
soniyalik taradduddan so‘ng esa, orziqib kutgan mehmoniga yetishgan baxtiyor mezbon 
qiyofasiga kirib, jilmaydi. 
— O, Matlubaxonim! Salomlar, salomlarim bo‘lsin! Qarang, niyatning xolisligini, bugun 
o‘ylab turuvdim. Aslida bizlar odam emas, bemehr dinozavrlarmiz. Sizni bi-ir yo‘qlab 
qo‘yishga arzimadik. Lekin siz hamisha biz bilan birgasiz. 
Matluba qoshu-kipriklarigacha malla bo‘lgan Samandarning gaplariga e’tibor bermay, 
beliga bog‘lab olgan guldor peshbandga ajablanib qarab oldi. Samandar bu qarashning 
ma’nosini anglab, xijolatlik bilan izoh berdi: 
— Oshxonada... ozgina xizmat bor ekan. 
— Xotiningiz... yo‘qmi uyda? — dedi Matluba, ichkariga o‘g‘rincha nazar tashlab. 
— Bor. Uyda... Ie, nega ostonada turibsizlar? Qani, Matlubaxonim, ichkariga 
marhamat, — Samandar shunday degach orqasiga chekinib, yo‘l bo‘shatdi-da, boshini 
burib, xotinini chaqirdi: 
— Nafis, jonim, bu yoqqa qarang. Aziz mehmonlar kelishdi. 
Matluba dahlizga o‘tib, poyafzalini yechishga shoshilmadi. Dovdiragan Valijon esa, 
kirishni ham, orqasiga qaytib ketishni ham bilmay ostona ortida turaverdi. U vazifasini 
ado etib bo‘lgan edi. Ammo «bolalarini garovga qo‘yishga» qodir bu xotindan ijozatsiz 
keta olmasdi. 
Erining hayajonli ovozini eshitgan Nafisa hayallamadi. Ichkari xonaga olib kiruvchi 
eshikni ochdi-yu, dahlizda turgan kundoshini ko‘rib toshdek qotdi. Ular uydagi o‘sha 
sharmandali to‘qnashuvdan so‘ng yuzma-yuz uchrashishmagan edi. Nafisa o‘ynashi 
qamalganidan so‘ng kundoshi bilan bu holda, o‘z uyida uchrashishi mumkinligini o‘ylab 
ham ko‘rmagan edi. «Nimaga keldi ekan, bu xotin», degan savolga javob izlab, 
ostonada shumshayib turgan Valijonga qarab oldi. Valijon bu qarashning ma’nosini uqib 
«Xudo ursin, bilmayman», deganday yelka qisdi. 
Matluba ularning bu ishoralarini sezib, kundoshidan ko‘z uzmagan holda: 
— Vali, sen ketaver, — dedi. 
Bu ijozat Valijonning yuziga urilgan tarsakiday bo‘ldi. Oh, shu paytda xojasining qadri 
o‘tdi-ya! Xojasi bunaqa paytda hotamtoy bo‘lib, ichkariga olib kirardi, qornini 
to‘yg‘izardi-da, «falon paytgacha bo‘shsan», derdi. Ana shunda Valijon ham ayshini surib 
olardi. Xo‘jayinning o‘ynashiday bo‘lmasa-da, unda ham o‘ziga yarashuqli 
erkalaguvchilari bor edi... E, u dorulamon zamonlar beqaror shamoldayin o‘tdi-yu ketdi. 
Endi xo‘jayin qamoqda, u esa, ostonada egasiz qolgan itday shumshayib turibdi. 
«Ketaver», deydi. «Bu begona shaharda qorong‘uda qayga ham boradi», deymaydi» 
Valijon shu alamli fikr bilan burilganda «norasmiy yangasi» joniga aro kirdi: 
— Valijon aka, kiring, ovqat tayyor-a... 
— Vali, boraver, bolalaring kutib qoldi. 
Avvalgisi taklif edi, bunisi esa buyruq. Buyruqdan esa qo‘rqqulik. Valijon turgan yerida 
«norasmiy yangasi»ga yengil ta’zim qildi-da, orqasiga o‘girildi. 
— Valijon aka, kiring... 
Kirish u yoqda tursin, endi to‘xtasa, orqasiga o‘girilsa, baloga qolishi tayin, shu 
sababli taklifni eshitmaganday zinapoya tomon shoshildi. 
Samandar bularning kundosh ekanini bilsa-da, dardini ichiga yutib, o‘zini go‘yo hech 
nimadan xabari yo‘q odamday ko‘rsatishga intilardi. Oshnasining marhamat qilib, o‘z 
o‘ynashiga uylantirib qo‘yganini to‘ydan keyin fahmlagan, o‘shanda Nafisani tashlab 
ketay ham degan, ammo «Endi menga kim ham tegardi», deb taqdirga tan bergan edi. 
Ayniqsa, bu uyning in’om etilishi uning ko‘p muammolarini hal etgan edi. U ilmiy 

---

Murdalar gapirmaydilar (qissa). Tohir Malik