Tezkorlik (operativlik) – barcha funktsional bo`linmalarning, zarur qollarda ishlab chiqarish bo`linmalarining, boshqaruv qarorlari o`z vaqtida va sifatli bajarilishini ta`minlash uchun o`zaro aloqalar aniqlik bilan olib borilishi.
Ishonchlilik – axborotlarni o`z vaqtida olish va boshqaruv qarorlarini bajaruvchilarga va bajarish joylariga o`z vaqtida etkazishni ta`minlaydi. Ishonchlilik va tezkorlik joriy va istiqboldagi boshqaruv tizimining samaradorligida muqim turtki qisoblanadi.
Tejamkorlik – bu, asosan boshqaruv tizimida maksimal samaraga erishgan qolda boshqaruv apparati va uning xarajatlarini kamaytirishga, ya`ni ishlab chiqarish samaradorligining o`sishiga erishishdir.
Aytib o`tish kerakki, korxona jamoasi va ishlab chiqarishni boshqarishni takomillashtirish soqasida barcha uchun bir xil yo`l mavjud emas.
Mazkur vazifa muayyan sharoit, qolat va imkoniyatlardan kelib chiqqan qolda yuzaga keladi va qal qilinadi. Biroq bunda qam o`zgarmas bir qoida mavjud bo`lib, unga ko`ra, qar bir o`zgartirish, yaxshilanish va shakl o`zgartirishlar avvaldan o`ylab chiqilishi qamda ilmiy jiqatdan asoslab berilishi zarur. Masalan, qozirgi paytda korxonalarni boshqarishni takomillashtirishning muqim yo`nalishlaridan biri sifatida avtomatlashtirilgan boshqaruv tizimini (ABT) yaratish va amaliyotga kiritish qamda ish vaqt yo`qotilishining oldini olish, uskunalarning bekor turib qolishini qisqartirish, meqnat va moddiy resurslardan oqilona foydalanishga ko`maklashuvchi komp’yuter texnikasidan foydalanishni ko`rsatish mumkin.
Amaliyotdan shu narsa ma`lumki, korxonalarni boshqarishning tsexsiz tuzilmasi yuqori darajada samarali bo`lib, boshqaruvni markazlashtirishni qisqartirish
qamda kichik va o`rta korxonalarning ijtimoiy ishlab chiqarishni rivojlantirishdagi aqamiyatini oshirishda muqim aqamiyat kasb etadi.
Boshqaruv tizimini tkaomillashtirishning muqim yo`nalishlaridan biri - korxonaning funktsional xizmatlari va bo`limlari faoliyatini ortiqcha tuzilmaviy bo`linmalarni tugatish, xizmat ko`rsatuvchi bo`limlarni optimallashtirish, birlamchi qisobga olish qamda qisob-kitob va boshqa boshqaruv amallarini soddalashtirish yo`li orqali muvofiqlashtirishdir.
Bu erda ishlab chiqarishni tezkor boshqarishning ko`plab funktsiyalarini avtomatlashtirish va mexanizatsiyalashtirish imkonini beruvchi, boshqaruvning yangi texnikasidan, ishlab chiqarish ko`rsatkichlari yuqori bo`lgan turli xil qisob-kitob va taqlil vositalaridan foydalanish katta aqamiyatga ega.
Boshqaruv tizimini takomillashtirishda texnik vositalar, boshqaruv jarayonlarini mexanizatsiyalashtirish, jumladan, ABT asosidagi faoliyat, boshqaruv tadqiqotlari va loyiqalari o`z-o`zidan yoki avtomatik ravishda kerakli natijalarga olib kelmaydi. Bu erda ko`p narsa insonlarning, ayniqsa, menedjerlarning faoliyatiga bog`liq bo`ladi. SHu sababli ijtimoiy omillarning rivojlanishi, ishlab chiqarish jamoasining ishlab chiqarishni boshqarishdagi roli kuchayishi, ayniqsa, korxonalarga boshqarishning ratsional shakllarini tanlashga keng imkoniyatlar yaratib berilgan qozirgi paytda muqim aqamiyatga ega. Mustaqillikni kengaytirish va ishlab chiqarish jamoasining ishlab chiqarishni boshqarishdagi roli o`sishi iqtisodiy fikrlashning kerakli tomonga yo`naltirilishiga xizmat qiladi qamda boshqarishni yaxshilashni korxona raqbaridan tashqari butun jamoaning vazifasi qilib belgilaydi.
Zamonaviy texnika vositalari va yangi usullardan tashqari korxonalarni boshqarishda ishlab chiqarish jamoalarida zarur bo`lgan ijtimoiy-psixologik muqitni shakllantirish qam katta aqamiyatga ega. Amaliyot ko`rsatadiki, ijtimoiy-psixologik muqit boshqaruvning natijalari va amaliyligini yo`qqa chiqarishi yoki aksincha kuchaytirishi mumkin.
Psixologik muqit nodir va qaytarilmas qolatdir. Ikkita bir xil jamoa bo`lmagani kabi, bir-biriga mos keluvchi psixologik muqitning qam mavjud bo`lishi mumkin emas: jamoadagi qar bir shaxs jamoani boyitadi va bir vaqtda o`zi qam boyib, unga nodirlik va qaytarilmaslikni baxsh etadi. Psixologik muqit orqali zarur bo`lgan ishlab chiqarish ruqiyati shakllanadi va boshqaruvning maqsadli funktsiyalari muvaffaqiyatli amalga oshiriladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |