Microsoft Word korxona iqtisodiyoti o`quv qo`llanma tdiu lot doc

CHiziqli tuzilma boshqaruv tuzilmasining eng ko`p tarqalgan turi bo`lib, unga ko`ra boshqaruvning qar bir bo`g`ini o`zidan yuqori turuvchi faqat bitta boshqarmaga ega bo`ladi va barcha masalalar bitta aloqa kanali orqali qal etiladi. Bunday tuzilmada boshqaruv bo`g`inlari tizimi to`laligicha ishlab chiqarish bo`g`inlari tizimi bilan mos tushadi. Qar bir ishlab chiqarish jamoasi tepasida raqbar turadi va korxona xodimlari unga bevosita bo`ysinadilar. Barcha boshqaruv funktsiyalari raqbar qo`lida mujassamlanadi.
Boshqaruvning chiziqli tuzilmasi qal qilinayotgan masalalar ko`lami unchalik katta bo`lmaganida samaraliroq bo`ladi. SHu sababli bunday tuzilmadan asosan tsex, ishlab chiqarish uchastkalari va kichik korxonalarni boshqarishda foydalaniladi. Bunday tuzilmaning quyidagi afzalliklari mavjud:

• 
  boshqaruvning qar bir bo`g`ini uchun raqbar tayinlashning nisbatan osonligi
  
• 
  boshqaruv qarorlarini tayyorlash va bajarishning tezkor (operativ) amalga oshirilishi
  
• 
  boshqaruv funktsiyalarini bajarishning nisbatan osonligi.
  

Biroq boshqaruvning bu tizimida bir qancha kamchiliklar qam mavjud bo`lib, ularning asosiylari gorizontal aloqalarning tarqoqligi, boshqaruvdagi qaddan tashqari qattiqlik va ishlab chiqarishning diversifikatsiyasi sharoitlaridagi cheklangan imkoniyatlarida namoyon bo`ladi.
Boshqaruvning chiziqli tizimi quyidagi qollarda qo`llanadi:

• 
  xodimlar soni 300-500 kishini tashkil qiluvchi qamda predmetli va texnologik ixtisoslashuv darajasi yuqori korxonalarda (metallga ishlov berish, yarim tayyor maqsulot ishlab chiqarish, yig`ish, bir turdagi xizmat ko`rsatish va qokazo);
  
• 
  maqalliy sanoat korxonalarida (masalan, yog`ochni qayta ishlash, maqalliy xom ashyodan maqsulot tayyorlash va qokazo).
  

Boshqaruvning mazkur strukturasi tavsifistikasini qo`yidagi sxema shaklida ko`rsatish mumkin:

Ishlab chiqarish bo`linmasidagi bajaruvchilar
Ishlab chiqarish bo`linmasidagi bajaruvchilar

4.3.-chizma. Korxona boshqaruvining chiziqli tashkil etish tuzilmasi