Microsoft Word Jahon tarixi rasmsiz pechat varianti doc

Miloddan avvalgi VII asrda Midiya shohligi ancha kuchli Sharq 
saltanatiga aylanadi. Uning markazi Ekbatana (hozirgi Hamadon) 
shahri edi. Midiya poytaxtiga oid nisbatan to‘liq ma'lumot saqlanib 
qolgan va ularni boshqa manbalar bilan qiyoslab uning haqiqatga 
to‘g‘ri ekanligi aniqlangan. Bu davrda Midiya qabila ittifoqini o‘zida 
jamlab, unda qadimgi harbiy demokratiya an'analariga ko‘ra shoh 
jamoa majlisida saylangan. 
Kiaksar Ossuriylar bilan hal qiluvchi jangi arafasida harbiy 
islohotni amalga oshirgan: mamlakat va xalqlardan yoppasiga 
olinadigan qo‘shin muntazam otliqlar, kamonchilar va 
qalqonchilardan tashkil topgan edi. 
Qadimgi Elam davlatining tarixi Ikkidaryo 
quldorlik jamiyatining tarixi bilan chambarchas 
bog‘liq. Bu mamlakat (shumerlarda “Nim”, aqqodlarda - “Elamtu” 
nomini olgan) Shumerdan Sharqda joylashgan. Elam tog‘li yerda 
joylashib, faqat mol boqishga yaraydigan tog‘lar bilan birga, 
Elamning ikki katta daryosi
1
 - g‘arbda Xoasl (hozirgi Kerxe) va 
Sharqda Evleya (hozirgi Karun) bo‘yida serhosil vodiylar ham 
                                                 
1
 Taylor A., The World of Gerard Mercator, London 2005. Thower N.J.W., 
Maps and Civilization, Cartography in Culture and Society, 3rd edn., e book, 
Chicago 2008. 
Qadimgi Elam 

---

 
 
170
bo‘lgan. Xoaslning Sharqiy sohilida (bu yerda uning oqimi Evleya 
yaqinidan o‘tadi) Suza manzilgohi bo‘lib, u yerda e'tiqod qilingan 
bosh xudo Shumerda ham qadrlangan. 
Xo‘jalik hayot va ijtimoiy munosabatlar. Hozirga qadar Elam 
tilining qaysi tillar guruhiga oid ekanligi aniqlanmagan. Qadimiy Suza 
shahridagi uzoq yillik qazish ishlari bu yerda qator madaniy qatlamlar 
mavjudligini aniqlash imkonini beradi.  
Suza I nomini olgan qatlam eng muhim. Bu qatlamning pastki 
chegarasi (xronologiyasi) hali aniq topilmagan. Uning ustki chegarasi, 
ya'ni keyingi Suza II qatlamining boshlanishi miloddan avvalgi III