Microsoft Word islom ensik ziyouz com doc

ZANGI OTA MAJMUASI - Toshkent viloyati Zangi ota qishlog‘idagi me’moriy yodgorlik 
(15-20-a.lar). Z.m. Zangi ota, Anbar bibi maqbarasi, darvozaxona, madrasa, masjid, 
xonaqoh-shiypon, minora va hovuzdan iborat. 

---

Islom Ensiklopediyasi 
 
 
www.ziyouz.com kutubxonasi 
332
Anbar bibi maqbarasi, hovuz, shiypon va darvozaxona alohida-alohida qilib kurilgan. 
Zangi ota maqbarasi esa madrasa va masjid bilan yonma-yon tushgan bo‘lib, hovliga 
shim.-sharq va shim.-g‘arbdagi darvozalar orqali o‘tiladi. Minora ham shu hovlining 
o‘rtarog‘iga, masjid va maqbaraga yaqinroq qilib kurilgan. Z.m.ga ikki tomoni terakzorli 
xiyobon orqali boriladi. Majmuaga jandan qad. qabriston tutashgan, uning atrofi devor 
bilan o‘ralgan. Zangi ota maqbarasi peshtoqi hovliga qaragan, qolgan uch tomoni esa 
qabristonga yondosh qilib qurilgan. 
Zangi ota maqbarasi dastlab 4 xonali (ziyoratxona, go‘rxona va uning ikki yonida kichik 
xona qoldikdari saqlangan), bezaksiz bo‘lgan. Ichki xona devorlari ravokli chorsi 
asosdan, burchaqlaridagi bag‘al sakkiz qirrali, gumbazlari har xil. Darcha va tobodonlar 
ishlangan. Go‘rxonadagi oq marmar qabrtoshiga nafis o‘yma naqsh va arabiy xatlar 
bitilgan. Keyinchalik maqbara oldiga peshtoq qurilib koshinkori bezak berilgan. Peshtoq 
va xonalar tashqi devori, ziyoratxona va go‘rxona poygumbazi sayqallangan g‘ishtchalar, 
o‘ymakor rang-barang koshinlar bilan bezatilgan. Ichki xona idorasi parchinli, mehrobiga 
"P" shaklida koshin va arabiy yozuv bitilgan. Gumbaz osti bezaklari ustiga zarhal 
berilgan. Peshtog‘idagi namoyon hoshiyalari sopol, sirkor gasht va yig‘ma koshin terilib, 
unga sakkiz burchaqli turunjlar ishlangan. Maqbara Amir Temur tomonidan qurilganligi 
(14-a. 90-y.lari) va Ulug‘bek davrida (15-a.ning 20-y.lari) bezak ishlari bajarilganligi 
aniqlangan. 16-17-a.larda peshtoq va gumbazlari ta’mirlangan. Maqbara yoniga bir 
qavatli madrasa va namozgoh masjidi kurilgan (1832). Madrasa bir qavatli qator hujra, 
2 darvozaxona va 3 yirikroq xona (darsxona)dan iborat. 1870 y.da Z.m. ta’mirlanib, 
namozgoh masjidining peshayvoni qurilgan. Qo‘qonlik usta hoji Muhammad bezagan. 
Majmua atrofi obodonlashtirilib, tarixiy yodgorlik sifatida davlat muhofazasiga olingan.  
 
 
ZARAZMIY, Abul Hasan Ali ibn Xujr as-Sa’diy al-Marvaziy az-Zarazmiy (771-858) -
muhaddis, faqih, adib. Marv viloyatidagi Zarazm qishlog‘ida tug‘ilgan. Iroq va Xijozdagi 
shaharlar bo‘ylab ko‘p sayohatlar qilgan. Undan ta’lim olish uchun huzuriga turli 
mamlakatlardan olimlar kelishgan. Sam’oniy Z.ning 10 ta ustozi va 7 shogirdini sanab 
o‘tadi. Z fiqh va hadisga oid 3 ta asar yozgan. Zarazm qishlog‘idagi qabri ziyoratgoh 
bo‘lgan.