Microsoft Word islom ensik ziyouz com doc

SHAHRISTONIY, Muhammad ibn Abd al-Karim ash-Shahristoniy (1075 -1153) -
shofi’iylik mazhabi faqihi, ash’ariylar, oqimiga mansub ilohiyotchi, din va diniy-falsafiy 
ta’limotlar tarixchisi, faylasuf U Eronning Xuroson viloyatidaga Shahriston sh.da 
tug‘ilgan. Sh. 10 dan ortiq asar yozgan ulardan ash’ariylar ilohiyot tizimining bayoni, 
Qur’onga sharhlar (ismoiliylar ruhidagi sharhlar)dan parchalar saqlanib qolgan. Uning 
Ibn Sino bilan bahs, shuningdek "Dinlar va mazhablar haqida kitob" ("Kitob al-milal va-
n-nihal") asari (1127) din tarixiga oid eng mashhur va e’tiborli kitoblardan biridir. Muallif 
o‘z asarining 1-qismida islom tarixini, 2-qismida esa, O’rta yer dengizi atrofi va Sharq 
xalqlari e’tiqodlari va diniy-falsafiy ta’limotlarini bayon etgan.  
 
 
SHIALIK (arab. - guruh, tarafdorlar) -islomdagi asosiy yo‘nalishlardan biri, O’zining 
tarqalishi va ijtimoiy-siyosiy mohiyati jihatidan sunniylikdan keyin 2-o‘rinda turadi. Hozir 
jahondagi musulmonlarning qariyb 8%i Sh.ka mansub hisoblanadi. Sh. 7-a. o‘rtalarida 
xalifa Ali(kv) hokimiyati tarafdorlaridan iborat siyosiy guruh sifatida vujudga kelgan. 7-
a. oxirlariga kelib, Iroq va Eronda keng tarqalgan va islomdagi mustaqil diniy 
yo‘nalishga aylangan. Sh. boshda har qanday ixtilof va aqidaviy farkdardan xoli holda, 
faqat siyosiy harakat sifatida namoyon bo‘lgan. Keyinroq diniy ixtiloflar, aqidaviy farkdar 
vujudga kelgan. Sh. diniy-aqidaviy ta’limotda, marosim va urf-odatlarda sunniylikdan 
ma’lum darajada farq qiladi. Diniy-siyosiy harakat sifatida xalifalar hokimiyatiga qarshi 
kurash olib borgan zamindor guruhlarning, hatto xalq qo‘zg‘olonlarining mafkurasi 

---

Islom Ensiklopediyasi