Microsoft Word islom ensik ziyouz com doc

ME’ROJ - q. Isro va me’roj.  
 
 
MEHROB (arab. - sajdagoh) - 1) masjidning Makka (Ka’ba) tomonidagi devori ichiga 
taxmon shaklida qurilgan joy. M. islom dinining dastlabki davrlaridan har bir masjidda 
mavjud. U namoz o‘qiladigan tomon (qibla)ni belgilash uchun xizmat qiladi. 2) Arablarda 
majlislarning to‘ri. 3) Uyning to‘ri. 
 
 
MIKOIL, Mekoil - islomda to‘rt bosh farishtadan biri (Azroil, Jabroil, Isrofil bilan birga). 
Diniy an’anada koinotni moddiy ta’minlovchi farishta hisoblanadi. U Qur’onda Jabroil 
bilan bir qatorda tilga olinadi (2-sura 92-oyat). Rivoyatlarda aytilishicha, M. Jabroil bilan 
birga Odamatoga birinchi bo‘lib sajda qilgan, Muhammad (sav)ning ko‘ksilarini yorib, 
yuraklarini poklagan. Musulmonlarga Badr jangda boshqa farishtalar bilan birga yordam 
qilgan.  
 
 
MILLA - din, diniy jamoa. Qur’onda M. istilohi bilan majusiylik (18:20/19; 14:13/16), 
yahudiylik va xristianlik (2:120/114), Ibrohim (as)ning haqiqiy dini, uni yahudiylar, 
xristianlar va majusiy-arabiylar tomonidan buzilgani (6:161/162; 2:128/122; 130/124; 
3:95/89; 4:125/124 va b.), Muhammad (sav) tomonidan tiklangani va u zotning 
izdoshlarini birlashtirgani anglatilgan. M. Rasululloh (sav) tomonidan diniy belgilariga 
ko‘ra birlashgan kishilar uyushmasini anglatgan (q. Umma), Qur’ondagi istilohlar 
qatorida turadi. M. istilohining ikki xil ma’noda (din -uyushma) ekani Muhammad (sav) 
zamondoshlari bo‘lgan shoirlar ijodida, o‘rta asr musulmon adabiyotida (mas., Tabariy, 
Ibn Xaddun), o‘rta asr hukmdorlari unvonlarida (mas., ilk G’aznaviylarda) ko‘zga 
tashlanadi. Istiloh "yo‘nalish", "tariqat" ma’nosida ham ishlatilgan [mas., al-Hallojda]. 
Usmoniylar saltanatida 15-a. 2-yarmidan M. istilohi bilan (millat shaklida) davlat 
tomonidan rasman e’tirof etilgan va cheklangan muxtoriyat huquqini olgan diniy 
jamoalar (grek-pravoslav, arman-figorian va yahudiylar jamoasi) anglatilgan. Yangi 
davrda M. istilohi eski, Qur’ondagi ma’nosi bilan birga "xalq", "millat" kabi ma’noga ega 
bo‘ldi.  

---

Islom Ensiklopediyasi