Microsoft Word ihyo tavba ziyouz com doc

 ﻼﻳِﺪْﺒَﺗ ِﻪﱠﻠﻟا ِﺔﱠﻨُﺴِﻟ َﺪِﺠَﺗ ْﻦَﻠَﻓ

 

 

"…Siz hargiz Allohning sunnati-qonunining o‘zgargainini ko‘rmassiz…" (Fotir surasi, 43). 

Alloh taolo qo‘lga qudratni, hayotni, qat’iy irodani bermagunicha, tartibli bir yozuvni yozish uchun 

qo‘lning harakatini yaratmaydi, istak va nafsdagi maylni yaratmagunicha, qat’iy irodani xalq etmaydi. 

Shuningdek, maylning hozir yoki kelajakda nafsga muvofiq ekanini bilish ( 

ِﺲْﻔﱠﻨﻠِﻟ ٌﻖِﻓاَﻮُﻣ ُﻪﱠﻧَﺄِﺑ ٌﻢْﻠِﻋ

 

) tuyg‘usi yaratilmagunicha bu mayl to‘la yuzaga chiqmaydi. Albatta, bu bilish tuyg‘usining yaratilishi 

ham harakat, iroda va ilm kabi boshqa sabablarga bog‘liq. 

Ilm va tabiiy mayldan so‘ng qat’iy iroda yuzaga chiqadi. Qudrat va iroda izidan esa harakat 

---

Ihyou ulumid-din. Tavba kitobi. Imom G’azzoliy 

 

 

www.ziyouz.com кутубхонаси 

9

ergashib keladi. Bandaning barcha fe’lida mana shu tartib mavjud. Bularning hammasi Alloh taolo 

tarafidan biri boshqasini taqozo etuvchi qilib yaratilgan. Shuning uchun ham bu fe’llarning biri oldin, 

boshqasi keyin yuzaga chiqishi vojib. Xuddi ilmdan keyin iroda, hayotdan keyin ilm, jismdan keyin 

hayot yaratilgani kabi. Shunga ko‘ra, "jismdan hayot tug‘iladi" emas, balki jismning yaratilishi 

hayotning paydo bo‘lishi uchun shart, "hayotdan ilm tug‘iladi", emas, balki hayotning yaratilishi ilm 

yaratilishi uchun bir shartdir, desak, to‘g‘ri bo‘ladi. Hayot mavjud bo‘lsagina, ilmni qabul qilish uchun 

joy hozirlangan hisoblanadi. Demak, "iroda ilmdan paydo bo‘ldi" emas, balki ilmning yaratilishi 

irodaning jazmi uchun shart, deyish maqsadga muvofiqdir. Irodani hayot va ilm sohibi bo‘lgan 

jismgina qabul qiladi... 

Xullas, tavba o‘zining ilm, nadomat va tark (gunohni tark qilish) kabi barcha qismlari bilan 

vojibdir.