Microsoft Word hmy maruza matni

1.  Bozor  sharoitida  biznes  hujjatlarini  yuritishning 

mohiyati va hujjat haqida tushuncha 

Biznes  hujjatlarini  yuritish  -    bu  korxona  va  tashkilotlardagi  yuz  beradigan 

jarayonlarni  tegishli  hujjatlarda  aks  ettirib,  ularni  tartib  bilan  saqlab  quyish 

jarayonlariga aytiladi. 

Biznes    hujjatlarini    yuritishning  bevosita  asosini  hujjatlar  tashkil  etadi.  Har 

qanday  korxona,  tashkilot  yoki  firma  bo’lishidan  qatiy  nazar  xo’jalik  faoliyatini 

hujjatlarsiz  tasavvur  qilib  bo’lmaydi.  shu  ning  uchun  har  bir  korxona  o’zining 

hujjatlariga egadir. 

Hujjatlar  kishilik  jamiyatini  o’zliksiz  faoliyatini  tartibga  solib  turadi.  Hujjatlar 

kechagina vujudga kelgan emas balki, kishilik jamiyati shakllanishi bilanoq bu jamiyat 

a’zolari  o’zaro  munosabatlaridagi  muayyan  muhim  holatlarni  muntazam  va  qat’iy 

qayd  etib  borishga  ehtiyoj  sezganlar.  Bobilning  meloddan  avvalgi  1792-1750 

yillardagi  shohi  Xamurappining  adolatpesha  qonunlar  majmuasi  va  boshqa 

manbaalarning  mavjudligi  hujjatlar  deb  ataladigan  tartibot  vositalarining  nechog’lik 

olis  va  murakkab  tarixga  ega  ekanligini  ko’rsatadi.  Albatta  kishilik  jamiyatining 

taraqqiyoti  ijtimoiy-iqtisodiy  tizimlarning  almashina  borishi  kishilar  o’rtasidagi 

ijtimoiy-iqtisodiy va siyosiy munosabatlarni takomillasha borishi barobarida hujjatlar 

ham  takomillashgan.  SHarqda          X-X1X-asrlarda  yorliq,  farmon,  noma,  bitimlar, 

arznoma,  qarznomalar  tilxat  yoki  mazmunan  shu  nga  yaqin  hujjatlar  nisbatan  keng 

tarqalgan.  YOrliklar  mazmunan  har  xil  bo’lgan.  Xabar  tavsif  farmoyish  bildirish 

tasdiqlash kabilar misol bo’la oladi. 

Biznes  hujjatlarini  yuritish  fanining  predmeti  hujjatlar  bilan  ishlash  va  ularni 

to’g’ri rasmiylashtirishdir. 

Hujjat  -  boshqarish  jarayonini  amalga  oshirish  uchun  zarur  bo’lgan  faktlar, 

---

5 

 

voqealar,  hodisalar  to’g’risidagi  axborotni  maxsus  materialda  turli  usullar  bilan 

mustahqamlash vositasi. 

Hujjatlashtirish  -  funqtsional  vazifasiga  ko’ra,  bir  turli  va  o’zaro  bog’lik 

hujjatlar to’plami. 

Hujjatlashtirish  va  ish  yuritishning  ahamiyati  ikki  omil  bilan  baxolanadi.