www.ziyouz.com
kutubxonasi
17
Jahon Hayzuronga shivirlagan xodimning tusidan tashvishlanib: «Akam dadam
to‘g‘risida kelganga o‘xshaydi, tinchlikmikin, u kishiga biror gap bo‘lmadimikin?» — deb
so‘radi.
Hayzuron Jahonning buni darrov payqab olganidan jilla ham ajablanmadi, chunki kishilar
ko‘nglidagini ko‘zlaridan uqib olish Jahonning odati edi. Hayzuron: «Urmuzdga* shukur,
u kishiga hech gap bo‘lgani yo‘q, lekin sening kechikkaningdan bir oz xavotir olibdilar.
Tezroq qaytsin, deb tayinlabdilar. Axir yangi yil kiray deb turibdi-da»,— dedi.
Jahon irg‘ib o‘rnidan turdi-da, «hozir qaytishim kerak, ot-aravalarni tayyorlanglar», deb
xizmatchilarga buyurdi. «Otam og‘ir tortib qolmasalar, menga kishi yuborib o‘tirmas
edilar. Qani, chaqqon bo‘linglar, ketdik».
Xizmatchilar ot-aravalarni allaqachon tayyorlab qo‘yishgandi. Jahon bilan Hayzuron otga
minib, qolgan xizmatchilar ularning ketidan hokim saroyi tomon yo‘l olishdi. Jahonning
fikri zikri u yerda, Zirg‘omni uchratishda edi.
_________
* U r m u z d — zardusht dinidagilar, ya’ni otashparastlar aqidasicha, ezgulik xudosi.
HOKIM SAROYIDA
Jahon hamrohlari bilan otasining saroyiga yetib kelganda qorong‘i tushgandi. Ularning
bog‘chasida chirog‘lar porlab turibdi. Bog‘cha hokimning ziyoratiga kelgan kishilar, ular
keltirgan hadyalar bilan liq to‘la. Jahonlar bog‘chasi xuddi bayram kunlaridagidek go‘zal
manzara kasb etgan. Odatda bayram kezlari ularning yuzida shod-xurramlik to‘lib-
toshar, tanbur-dutorlar beto‘xtov chalinib turardi. Ammo bugungi manzara bo‘lakcha.
Tanbur-dutorlar keltirilganu, lekin hokimning og‘ir betobligi tufayli ularni chalish hech
kimning ko‘ngliga sig‘masdi. Hammaning egnida ipakli bayram kiyimlari. Odamlarning
bir qismi to‘p-to‘p bo‘lib, ba’zilari esa yakka-yakka bog‘chada va hokimning qasriga
chiqadigan zinapoyalarda turishardi. Biroq hammaning chehrasida g‘amginlik, ular tik
turgan holda bir-birlariga shivirlashardi. Bog‘cha darvozasi yonida xizmatkorlar ot-
eshaklarga ortilgan kiyim-kechak, xushbo‘y narsalar va ho‘l mevalarni tushirib olish va
saroyning ichkarisiga tashish bilan ovora.
Jahonning aravasi saroy eshigiga kelib to‘xtashi bilan hamma yo‘lning ikki tomoniga
o‘tib, o‘rta bo‘shab qoldi. Qizni ko‘rish bilan ular g‘am-g‘ussalarini unutishdi. Hamma
Jahonni sevar, unda xayr-barakat bor deb ixlos qilardi. Aravadan tushishi bilan
hammalari ovozlarini barala qo‘yib salom berishdi. Bu qiz otasining oldiga kirishi bilan
hokimning dardi tarqab, shifo topadi, deb o‘ylashardi turganlar. Jahon hurmat bilan
boshini egib, to‘planganlarning salomlariga javob qaytardi. Uning xushtavozeligidan
salomi tabassumdek tuyulardi. Hayzuron Jahondan ilgari otidan tushib, uning yonida
borardi. Odamlarning bari qizning hurmati uchun o‘rinlaridan turishadi. Jahon e’zoz-
ikrom bilan odamlar orasidan asta-sekin yurib, bog‘chaga kirdi. U yerdan saroy yonidagi
ayvonga chiqiladigan zinapoyaga ko‘tarildi. U bir tomondan, Zirg‘omni ko‘rarmikinman
degan umidda bo‘lsa, ikkinchi tomondan, Afshinga ko‘zim tushib qolmasa edi, degan
xavotirda, odamlarga birma-bir ko‘z qirini tashlab o‘tardi.
Saroy ahli Jahonning yo‘liga g‘oyat muntazir edilar. U kelishi bilan hamma Jahonning
istiqboliga chiqdi. Jahon ular orasida akasi Somonni ko‘rmagach, «otamning yonida
bo‘lsa kerak», deb o‘yladi. Saroyning mahram xodimi oldiga yetgach, undan otasining
ahvolini so‘radi. «Shukur, yaxshilik xudosining marhamati bilan otangiz durustlar»,—
dedi xodim. Jahonning ko‘ngli bir oz taskin topdi, lekin u hamon tik turgan cho‘rilar va
Farg‘ona kelini (roman). Jo'rjiy Zaydon
Do'stlaringiz bilan baham: |