|
www.ziyouz.com kutubxonasi
21
ham yuzaga chiqmasa, men yana totinib olishim kerak bo‘ladi. Suv bo‘lsaku, shishaning tagidagina
qolgan. Bu yerda makreldan boshqa biron narsani tutib bo‘lmasa ham kerak deyman. Ammo uni
darrov yeyilsa, unchalik yoqimsiz tuyulmaydi. Qani endi tunda uchar baliq tushib qolsa. Ammo uni
jalb qilishga menda chiroq yo‘q. Ajoyib taomda bu uchar balig‘i, uni tozalab o‘tirishning ham hojati
yo‘q. Men bo‘lsam, kuch asrashim kerak. E xudo-vando, axir men uning bunaqa kattakon bo‘lishini
qaydan bilay!.. Ammo baribir men uni yengaman,— dedi u.— Nechog‘li ulkan, nechog‘li buyuk
bo‘lmasin, baribir.
«Garchi adolatdan bo‘lmasada,— fikran davom etdi u,— men odam bolasining nimalarga qodir
ekanligi va hamda nimalarga dosh berib, chidashi mumkinligini ko‘rsatib qo‘yaman».
— Mening zuvalam boshqacha uzilgan deb bolaga aytmovdimmi, axir,— dedi u.— Buni amalda
isbot qilishning payti keldi.
U allaqachon buni yuz karra, ming karra amalda isbot qilgan edi. Nima bo‘libdi endi? Yana
qaytadan isbot qilish kerak bo‘lsa, isbot qilaveradi. Buning sanog‘i har safar yangidan boshlanadi: shu
sababdan ham u biron narsani qilayotganda, hech qachon o‘tib ketgan narsalarni eslab o‘tirmas edi.
«Qani endi uyquga keta qolsa, keyin men ham mizg‘ib olardim va tushimda sherlarni ko‘rgan
bo‘lardim,— deb o‘yladi u.— Nima uchun sherlar mening hayotimda qolgan narsalarning eng
yaxshisiykin?»
— Xayol surmaslik kerak, qariya,— dedi u o‘ziga, - Taxtalarga suyangin-da, osoyishta bo‘l, dam
ol, hech narsa to‘g‘risida o‘ylama. U hozir urinib yotibdi. Sen-chi, sen iloji boricha kamroq uringin.
Quyosh ufqqa og‘ib qolgan, qayiq bo‘lsa, sekin, ammo beto‘xtov suzgandan suzib borar,
suzgandan suzib borardi. Uni sharqdan esayotgan shamol ohista haydamoqda, chol yelkasini o‘yib
tushgan arqon yetkazayotgan og‘riqni yengilgina, bilintirmay o‘tkazib beozor to‘lqinlarda asta-asta
chayqalib borardi.
Nima bo‘ldiyu, tushdan keyin chilvir yana ko‘tarila boshladi. Biroq aytarli hech narsa yuz bermadi.
Baliq sal yuzaroqda suza boshlagan edi. Quyosh cholning orqasi, chap qo‘li va yelkasini qizdirar edi.
U bundan baliqning shimoli-sharqqa tomon burilganini bildi. Endi u, baliqqa bir nazar solgandan keyin
uning suv ostida binafsha rang ko‘krak qanotlarini charx urgan qushdek keng yoyib, qudratli quyrug‘i
bilan qorong‘ilikni tila-tila suzib borishini ko‘z o‘ngiga keltira olardi. «Qiziq, bunaqangi chuqurlikda u
nimani ham ko‘ra olardi?—deb o‘yladi chol.—Ko‘zlari juda yirik-yirik, lekin otning ko‘zi, unnkidan
necha hissa kichigu, ammo qorong‘ida ko‘radi. Men ham qachonlardir kechasi yaxshi ko‘rardim.
To‘g‘ri, zim-ziyo tun bo‘lsa, unda boshqa gap, ammo bir hisobga ko‘zimning o‘tkirligi mushuknikidan
qolishmas edi».
Changak bo‘lib qolgan chap qo‘l to‘xtovsiz mashq ham quyosh tufayli o‘z holiga qayta boshladi,
chol arqondan tortayotgan azobini bir ozgina bo‘lsa ham yengillatish uchun yelka mushaklarini ishga
solib, butun og‘irlikni asta-sekin so‘l qo‘liga o‘tkazishga kirishdi.
— Agar sen hali ham charchamagan bo‘lsang,— dedi u ovoz chiqarib,— gapning o‘g‘il bolasi
shuki, mislsiz baliq ekansan.
Endi u o‘zini benihoya horg‘in sezar, buning ustiga tezda qorong‘i tushajagi yuragini timdalar, shu
sababdan boshqa bir chet narsalar ustida o‘ylashga harakat qilar edi. U o‘zi uchun Gran Ligas bo‘lib
qolgan mashhur beysbol ligalari hamda Nyu-York «Yanki»si bilan Detroyt «Yo‘lbars»i o‘rtasida
bo‘ladigan bugungi o‘yin ustida o‘ylardi.
«juegos»
6
natijalari haqida mana ikki vundan beri hali hech narsani bilmayman,—deb o‘yladi u.—
Ammo men o‘z kuch-quvvatimga ishonishim va nima ishga qo‘l urmayin, barini qotirib tashlaydigan,
bunda hatto tovonidagi suyak qadog‘i beradigan azobga ham qarab o‘tirmaydigan buyuk Di Madjioga
loyiq bo‘lishim kerak. Suyak qadog‘ining o‘zi nima? Un espulia de hueso.
Biz, baliqchilarda bu narsa bo‘lmaydi. Nahotki buning og‘rig‘i urishqoq xo‘roz pixi bilan tovonga
6
Sport o‘yinlari (isp.).
Ernest Xeminguey. Chol va dengiz (qissa)
Do'stlaringiz bilan baham: | 
