Microsoft Word dunyoning ishlari ziyouz com doc

www.ziyouz.com
kutubxonasi 
56
— Yuzimni yorug‘ qildingiz, oyijon... — Bu Bashor opamning ovozi edi. — Kuyovingizning 
oldida yerdan sug‘urib oldingiz. Turmush qurganimizga uch yil bo‘lyapti. Kuyovingizga 
nima deyishimni bilmayman. Otam bor deymanu borolmayman, onam bor deymanu 
ko‘rsatolmayman. — Opam yana chuqur xo‘rsindi. — Oyim tirikligida, otangning ko‘ziga 
ko‘rinma, deb tergab turardi. Onam o‘lgandan keyin nima deb borishni o‘zim ham 
bilmadim. Bir zamonlar dadam bilan oyimning turmushi buzilgan bo‘lsa, mening aybim 
nima, oyijon... Oyim adamning dilini og‘ritgan bo‘lsa bordir, ammo menda nima gunoh? 
— Qo‘ying, jon bolam, — oyim ohista yupatdi. — Turmush o‘lgur shunaqa ekan. Odam 
bu dunyodan nima obketadi? Boradigan joyi bo‘yradek yer... Adangizning jahli tez 
bo‘lgani bilan ko‘ngli bo‘sh. Uch-to‘rt kundan keyin o‘zingiz boring. Kuyovniyam oboring. 
Siz bolasiz, u kishi ota. Mening kelganimni aytmay qo‘ya qoling. Eski ginalarni 
unutinglar. 
— Bormoqchiyam bo‘luvdim... — Opam taraddudlanib jimib qoldi. — Tag‘in sizning 
ko‘nglingizga kelmasin, deb... 
— Gapingiz qurmasin, — oyim opamning so‘zini kesdi. — Etni tirnoqdan ajratib esimni 
yebmanmi? Ming qatla shukr, adangiz borlar, singlingiz, qo‘sha-qo‘sha ukalaringiz bor, 
qaddingizni ko‘tarib yuring, jon bolam. 
Oyim bilan opam hamon dardlashar, «mushuk soat» bir me’yorda chiqillar, yonimda 
yumshoqqina bo‘lib singilcham pishillab uxlab yotar edi. Yana ko‘zim ilindiyu qotib uxlab 
qopman. 
...Ertasiga hovlimizga mahallaning tabibi — Hoji buvi, Xayri opa, Mo‘min akaning xotini 
Kelinoyi, Valining oyisi Zebi xola, Sepkilli xola, Xolposh xola to‘planishdi. Oyim aytib 
kelganmi, bayram bahona bo‘lganmi, unisini bilmayman. Oyim garmdori gulli piyolada 
qo‘shnilarga choy quyib uzatar ekan, og‘zini to‘ldirib maqtanar edi: 
— Qizim berdi! Qarang, piyolasining chiroyliligini qarang! Voy, o‘rgilay sizlardan, 
shundoq qizim bor ekanu men ahmoq bilmay yurganimni qarang! U bog‘-rog‘lar, u oq 
uy-olabargaklar desangiz! Qo‘sha-qo‘sha gilamlar! Bir radiosi bor, sandiqdek keladi. 
Qizimning chaqqonligini ko‘rsangiz. Birpasda bir guruch, bir go‘sht qilib, chigit 
bosgandek osh damlab keldi. Kuyovimni aytmaysizmi, peravodniylarning boshlig‘i ekan. 
Uyog‘i Ashxobod, buyog‘i Leninobod — yetti iqlimda ko‘rmagan joyi qolmabdi. Biram 
odobli, biram aqlli... 
Oyim opamning hovlisidagi tutdan boshqa qaysi bog‘ni, eski sholchadan boshqa qaysi 
gilamni, moshkichiridan boshqa qaysi palovni aytayotganini bilmasdim-u, lekin hamma 
gapiga ishongim kelardi. 
— Siz ko‘pam ixtimat qo‘yavermang! — Kelinoyi oyimning gapini og‘zidan oldi. — O‘gay 
bari bir o‘gayligini qiladi. Undan sizga nima foyda! 
— Unaqa demang, ovsinjon. — Oyim unga ta’nali qarash qildi. — Bu dunyodan hech kim 
hech narsa orqalab ketmaydi, o‘rgilay. Bolalarim buyoqda otasining bag‘rida yayrab 
yursin-da qizim uyoqda tirik yetim bo‘lib yursin... Shuyam diyonatdanmi? Bunaqa 
gapingizni bir aytdingiz, ikkinchi qaytarmang, ovsinjon. 
Boshqa xotinlar oyimning so‘zini ma’qullab chuvillashdi: 
— To‘g‘ri aytasiz! 
— Oxiratni o‘ylagan odam shundoq qiladi. 
— Ammo-lekin... — Oyim ovozini pasaytirdi. — Adasi men borganimni bilmay qo‘ya 
qolsinlar. Qiz bo‘lib u kelmaydi-yu, ona bo‘lib sen borasanmi, deb dillari og‘riydi... Erta-
indin qizimning o‘zi keladi. 
Bashor opam ertasiga emas, uch kundan keyin keldi. Dadam bodom soyasida cho‘kkalab 
o‘tirgancha, arraning tishini egov bilan qayrar, oyim oshxonada, men esa supada ukam 
bilan kurash tushayotgan edim. Gurji kuchugim darvoza tomonga yugurdi. Ko‘kshoyi 

---

Dunyoning ishlari. O’tkir Hoshimov