Microsoft Word dahshat ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 

49

KARAVOT 

 

G’anijonning xotini tug‘may yurib-yurib birdaniga qo‘chqorday o‘g‘il tug‘ib berdi. 

G’anijon xotini homilador bo‘lganda ham, bolani ko‘tarib yurganda ham, oy-kuni 

yaqinlashib qolganda ham bunga qishloqda har kuni, har yerda bo‘layotgan va 

bo‘ladigan hodisa deb qaragan edi. Biroq bolaning yer yuziga tushuvi uning uchun hech 

qachon, hech yerda ko‘rilmagan va ko‘rilmaydigan hodisaday tuyuldi; nazarida butun 

qishloq ko‘pdan beri shu kunga mahtal bo‘lib, hozir faqat shu to‘g‘rida gapirayotganday, 

har bir suyunchi olib kelgan va har bir «qulluq bo‘lsin» degan kishi shuni tasdiq 

qilayotganday bo‘lar edi. U «dadasi» degan so‘zni birinchi marta eshitganida bu so‘z 

qaerinidir qitiqladi, qaerigadir issiqqina tegab, butun vujudi yayrab ketdi. 

Mana shu G’anijon o‘g‘ilchasiga karavot olgani rayon markaziga bordi, ko‘ziga eng 

chiroyli ko‘ringan karavotchani oldi va otiga o‘ngarib qaytib kelmoqda edi. 

Yo‘l bo‘yidagi ariqlar afti burishganicha muzlab qolgan, daraxtlar cho‘ltoq suggurgiga 

o‘xshaydi. Havo, kuni bo‘yi zo‘r berib loaqal to‘rttagina qor tashlamaganidan xunob 

bo‘lganday, qovog‘i soliq. Shuning uchun, hali kun botmagani holda, qosh qoraygan. 

Qisqasi, kishining bahrini ochadigan hech narsa yo‘q. Shunday bo‘lsa ham, G’anijon 

gasht qilib, otning oyoq tashlashi va suvluqning shiqillashi maqomiga ashula aytib borar 

edi: 

Hoy-hoy, mening yorimsan,  

Tanimdagi jonimsan,  

Qorong‘u kechalarda  

Yondirgan chirog‘imsan... 

Paxtaobod qishlog‘ining chiqaverishida yo‘l bo‘yida o‘tirgan kimdir qo‘lini ko‘tarib 

G’anijonga bir nima dedi. Shu onda orqadan gurillab avtomobil kelib qoldiyu, G’anijon 

uning nima deganini eshitmadi. Ot avtomobildan hurkib, xiyla yergacha surib ketdi. 

G’anijon qaytib kelgani erindiyu, keta berdi. Biron kilometr yo‘l bosganidan keyin, shu 

yaqin o‘rtadan miltiq tovushi chiqdi. Tepalikdagi baqaterakdan gurr etib ko‘tarilgan bir 

to‘p qarg‘a «qa-qug‘» deganicha har tomonga uchib ketdi. Qarg‘alarning qag‘illashi 

G’anijonga sovuqni va yo‘l bo‘yida o‘tirib qo‘lini ko‘targan haligi kishini eslatdi. Kim ekan 

u, shu sovuqda ko‘chada o‘tirgan? Nega qo‘lini ko‘tardiyu, nima dedi? Bemahalda yo‘lga 

chiqqan biron yo‘lovchi ekanu, «otingga mingashtirib ol» dedimikin? Unday bo‘lsa, nega 

o‘rnidan turmadi? 

G’anijon beixtiyor orqasiga qaradiyu, yana yo‘lida davom etdi; biron ashula 

boshlamoqchi bo‘lgan edi, yo‘l bo‘yida o‘tirgan kishi sira nazaridan ketmay, hech narsa 

esiga kelmadi. 

Nega yo‘l bo‘yida o‘tiribdi? «Mingashtirib ol» demoqchi bo‘lsa, nega o‘rnidan turmadi? Yo 

kasalmikin? Agar shunday bo‘lsa, yaxshi bo‘lmadi. Hali ham qaytish kerak. Bordiyu, 

askarlikdan bo‘shab kelayotgan biron invalid bo‘lsa-chi? 

G’anijon darhol otining boshini burib orqaga chopdi; o‘sha odam o‘tirgan joyni tusmol 

bilan topdi. Bu yerda hech kim yo‘q edi. Tovush chiqardi. Hech kim javob bermadi. Shu 

atrofni ko‘p qidirdi, topolmadi. Negadir «o‘sha odam albatta invalid» degan fikrga keldi. 

Nazarida, u oqsoqlanib, qishloqqa kirib borayotganday bo‘ldi. Ot qo‘yib qishloqqa kirdi. 

Bir necha kishini to‘xtatib so‘radi. Hech kim «o‘sha odam men» yoki «shunday odamni 

ko‘rdim» demadi. G’anijon «piyoda jo‘nagan ekan, ko‘rmabman» degan gumon bilan 

orqaga qaytdi; yaqin ikki kilometr yergacha yo‘lning ikki tomonini sinchiklab ko‘zdan 

kechirib ot chopdi; yana qaytdi... 

Shunday qilib, G’anijon uyiga yarim kechasi keddi. Uning avzoyi shunday ediki, xotini 

qo‘lidagi chiroyli karavotchaga ham qaramay: 

---

Dahshat (hikoyalar to’plami). Abdulla Qahhor