Microsoft Word Bolalar nevrologiyasi end doc

 
BOLALAR VA KATTALARDA TEKSHIRISH USULLARI
1. Sezgi qismini tekshirish. 
Birinchi navbatda bemorning shikoyati so‘raladi. Bu nerv shikastlanganda 
jarohatlangan tarmoq sohasida qattiq chidab bo‘lmaydigan huruj bilan og‘riq 
paydo bo‘ladi. Bu uch shoxli nervning nevralgiyasida uchraydi. Bemorning 
shikoyatlari so‘rab bilingandan keyin obyektiv tekshirishga o‘tiladi: 
1). Uch shoxli nerv tarmoqlarining tashqariga chiqish teshiklarini bosib 
tekshirish (Valle nuqtalari). Buning uchun foramen supraorbitale, infraorbitale et 
mentale sohalari bosib ko‘riladi. Uch shoxli nervning nevrit yoki nevralgiyasida 
zararlangan shoxning suyakdan chiqadigan sohalari bosilganda qattiq og‘riq paydo 
bo‘ladi.
2). Og‘riq, harorat va taktil sezgilarni tekshirish. Bular sezgi tizimida 
ko‘rsatilgan usullar yordamida yuz terisi va boshning sochli qismining oldingi 
uchdan bir sohada tekshiriladi. 
3). Ta’m bilishni tekshirish. Ta’m bilish sezgisi tilni oldingi 2/3 qismida 
tekshiriladi. Buning uchun mazasi har xil bo‘lgan (shirin, sho‘r, nordon va 
achchiq) moddalardan foydalaniladi. Bu moddalarning biridan pipetka orqali 
tilning ustiga 1-2 tomchi tomiziladi. Tekshiriluvchi kishi tilini orqaga tortmasdan, 

---

 115
oldindan shu moddalarni nomi yozilgan kog‘ozdan, sezgan ta’mini ko‘rsatib 
berishi lozim. Ta’m bilish tilni o‘ng va chap yarmida alohida-alohida tekshirib 
ko‘riladi. Yosh bolalarda ta’m bilishni tekshirilayotgan vaqtda bolaning yuzini 
burishtirishiga qarab bilish mumkin.
2. Harakat qismini tekshirish.
1). Tekshiriluvchidan og‘zini ketma-ket ochib-yopish so‘raladi. Bu paytda 
pastki jag‘ning harakatiga e’tibor berish kerak. Normal holatda og‘iz osonlik bilan 
ochiladi va bunda pastki jag‘ o‘ng yoki chap tomonga og‘may, o‘rtada turadi.
2). M. masseter, temporalis va pterigoideus medialis et lateralis ning tinch 
holatda va chaynash vaqtidagi tarangligini paypaslash yordamida tekshiriladi.
3). Chaynov mushaklarini quvvatini tekshirish uchun tekshiriluvchi og‘zini 
ochib turib, qarshilik qilgan holatda tekshiruvchi kuch bilan bemor og‘zini 
yopishga harakat qiladi. Odamda chaynov mushaklarining quvvati 5 ballik sistema 
yordamida aniqlanadi.