Microsoft Word Bolalar nevrologiyasi end doc

SEREBRAL ARAXNOIDITLAR 
Araxnoidit
–polietiologik kasallik bo‘lib, bunda bosh miyani to‘r va 
yumshoq pardasi infeksiya, travma, toksik faktorlar ta’sirida yallig‘lanadi, 
ko‘pincha esa kasalliklar otit, mastoidit, rinosinusitdan keyin rivojlanadi.
Bosh miya araxnoiditi tasnifi: 
1)
yopishqoq
2)
kistoz 
3)
chegaralangan 
4)
diffuz 
Lokalizatsiya bo‘yicha: 
1)
konveksital araxnoidit 
2)
optiko-xiazmal araxnoidit 
3)
bazal araxnoidit: 
4)
orqa kalla chuqurligi 
5)
miyacha ko‘prik burchagi araxnoiditi 
6)
kraniospinal araxnoidit – uzunchoq miyani kaudal qismi, orqa miya 
yuqori qismi zararlananishi bilan kechadi.
Klinikasi:
Asosiy xarakterli belgisi bo‘lib, bosh og‘rig‘i, umum miya belgilari 
hisoblanadi. O‘choqli nevrologik belgilar patologik jarayonning miya pardalarini 
qaysi sohasi zararlanganligiga bog‘liq.
Konveksital araxnoiditda 
– epileptik hurujlar kuzatiladi.
Optikoxiozmal araxnoiditda
– ko‘ruv o‘tkirligi ikkala ko‘zda pasayadi, 
ko‘ruv maydoni chegaralanadi, skotoma, ko‘ruv nerv ikkilamchi atrofiyasi 
kuzatiladi.
Bazal araxnoidit – bosh miya nervlarining zararlanishi bilan kechadi.
Orqa kalla chuqurligi araxnoiditida
gipertenzion belgilar bo‘lib, umum 
miya belgilari, o‘choqli simptomatikadan ustun turadi. Bunda ko‘pincha VI, VII, 
VIII bosh miya nervlari zararlanadi. Patologik jarayonning uzunchoq miyaning 
yon qismlariga tarqalishi natijasida bulbar sindrom rivojlanadi. Keyinchalik 
miyacha va piramida yo‘li zararlanadi, tizimli bosh aylanish, spontan, gorizontal 
yoki vertikal nistagm ko‘ngil aynash, qusish, ko‘z tubida vena qoni dimlanishi 
kuzatiladi.
Ko‘prik-miyacha burchagi araxnoiditi 
– eshitish pasayadi, quloqda 
shovqin eshitiladi. Vestibulyar o‘zgarishlar, yuz nervi periferik falaji kuzatiladi.
Diagnostikasi quyidagicha asoslanadi: 
- anamnez 
- klinik belgilari 
- paraklinika – KT,MRT,PEG tekshirish natijalari. 
- orqa miya suyuqligida – sitoz (10 gacha), oqsil qisman oshadi. Likvor 
bosimi oshadi.

---

 255
Davolashda kasallikni sababiga qarshi dori-darmonlar tavsiya etiladi: 
Infeksion etiologiyali araxnoiditlarda – infeksiya o‘choqlari sanatsiyasi 
qilinadi. 
- Etiotrop dorilar–antibiotik, sulfanilamid, virusga karshi dori moddalar 
sensibilizatsiyaga qarshi desensebilizatsiyalovchi preparatlar qo‘llaniladi.
- Immun tizimini ko‘taruvchi dori moddalar degidratatsiya – furosemid, 
diakarb.
- nootroplar, serebrolizin, nootropil, piratsetam 
- so‘rdiruvchi preparatlar: aloe, fibs, shishasimon tana, lidaza.
- kistoz – yopishqoq araxnoiditda likvorni chiqarmasdan turib 
pnevmoensefalografiya qilish kerak.