Microsoft Word Bolalar nevrologiyasi end doc

MIYA PO‘STLOG‘INI QO‘ZG‘ALISH BELGILARI 
Miya po‘stlog‘ini kichik qismi zararlansa yoki qo‘zg‘atilsa, bu Djekson yoki 
umumiy tutqanoqqa olib boradi. Djekson tutqanog‘ida avval ma’lum mushaklar 
guruhida tebranish bo‘lib, bunda bemor hushida bo‘ladi. Shu bilan tutqanoq o‘tib 
ketishi mumkin, lekin ba’zi hollarda esa umumiy tutqanoqqa o‘tib, bunda bemor 
xushini yo‘qotadi, ba’zi hollarda tilini tishlash, siyib yuborishi kuzatiladi.
Djekson epilepsiyasidan farqli o‘laroq tutqanoq kasalida esa bemor 
birdaniga xushini yo‘qotadi. Djekson tutqanog‘ida patologik jarayonni miya 
po‘stlog‘ida joylashganini aniqlashda yordam beradi.
1. Markaz oldi pushta qo‘zg‘alganda esa shu qo‘zg‘atilgan mushaklarda 
tutqanoq yuz beradi.
2. O‘rta peshona pushtasi qo‘zg‘atilsa bosh va ko‘z olmasini qarama-qarshi 
tomonga burish kuzatiladi.
3. Oldingi adversiya maydon – ya’ni yuqorigi peshona pushtasini orqa qismi 
qo‘zg‘atilsa badanning yarim mushaklari birdaniga qisqaradi, bu belgi bosh va 
ko‘zni qarama-qarshi tomonga burish bilan kechishi mumkin.
4. Operkulyar sohasini qo‘zg‘atilishi esa chaynash, yutish, yalash kabi ritmik 
harakatlarga olib keladi.
5. Markaz orqa pushtani qo‘zg‘atilishi «sensor» Djekson tutqanog‘iga olib 
keladi. Bunga qo‘zg‘atilgan yerda paresteziya yuz beradi.
6. Orqa adversiv maydonni, ya’ni yuqorigi tepa bo‘lagi qo‘zg‘atilsa, xuddi 
oldingi adversiv maydonni qo‘zg‘atilishi kabi birdaniga tanani qarama-qarshi 
tomonida paresteziya sekin-asta yuz bermaydi. Sezgi aurasidan so‘ng, xuddi 
oldingi adversiv maydonni qo‘zg‘atilishi kabi tutqanoq yuz beradi.

---

 140
7. Ensa bo‘lagini qo‘zg‘atilishi ko‘rish gallyusinasiyasiga, so‘ng bosh va 
ko‘zni qarama-qarshi tomonga burishga olib keladi. Bunga sabab qo‘zg‘atilishni 
ensadan tepa bo‘lakka tarqalishidir.
8. Tepa, chakka pushtasini qo‘zg‘atilishi eshitish gallyusinasiyasiga olib 
boradi. Agar chakka bo‘lagini ichki yuzasi qo‘zg‘atilsa, xidlov gallyusinasiyasi 
vujudga keladi. Ba’zi hollarda auradan so‘ng umumiy katta tutqanoq emas, kichik 
tutqanoq bo‘lishi mumkin. Bunda bemorda qisqa muddatga xush yo‘qoladi.
Chakka bo‘lagi qo‘zg‘atilsa, qo‘shimcha tushga o‘xshagan, ya’ni atrofdagi 
narsalar haqiqiy emasga, xuddi shunday holat oldin ham yuz berganga o‘xshaydi.
Miya po‘stlog‘ini asosi shikastlansa, bosh miya nervlarini zararlanish 
belgilari kuzatiladi.