www.ziyouz.com kutubxonasi
143
Josuslarni “musaffo uy” degan bir san’atga o‘rgatar edilar. Bu shulardan iborat bo‘lardi: barcha
xonalardan yashirin tinglaydigan apparatlar, telefonlar, simlarni olib tashlash, oynadan kuzatish
imkoniyatini yo‘qotish. Bu har qanday holatda majburiy narsalar bo‘lardi — josus uyni bir soatga, bir
haftaga yoki butunlayga tark etadimi, farqi yo‘q. Odatdagi turmushdan ajratib turuvchi biron-bir
narsaning borligini bildiradigan hech narsa qolmasligi kerak. Va nihoyat bu san’at yana g‘anim josus
uyiga kirib borish texnikasini ham o‘z ichiga olardi, uyni o‘rganish va undan chiqishda maxfiy tintuv
izlari qolmasligi kerak. Benuqson avtomatizm san’ati. Palmer shu narsani jonidan ardoqlar edi, chunki
u o‘ylash zaruratidan xalos qilardi.
U yotoqxona bo‘lmasidagi chiroqni o‘chirdi va eslashga harakat qilib bir daqiqacha eshik oldida
turib qoldi — bu oqshom boshida u ochiqmidi yo yopiqmidi? Hammasi yashin tezligida sodir bo‘ldi.
Ular divanda emas, qachon yotoqxona bo‘lmasida paydo bo‘lib qolishganini hatto eslolmasdi ham,
biroq endi unga go‘yo u yopiqday tuyulmoqda edi. Demak, kel, shundoq bo‘la qolsin.
U hammomxonaga kirdi va Virjiniya artingan sochiqni ushlab ko‘rdi. Sochiq u qadar ho‘l emasdi.
Demak, Berns yarim tunda qaytib kelganida, u qurib qolgan bo‘ladi. Lekin bundan tashqari, bu shuni
bildirardiki, agar sochiq quruq qolgan desa, Palmer cho‘milmay qo‘ya qolishi kerak. U shosha-pisha
o‘ziga suv sepdi-da, “klineks” yozuvli qog‘oz salfetkalar bilan artindi. Qog‘ozning mayda parchalari
badaniga yopishib qoldi. U o‘zini shulardan tozaladi-da, tezda kiyindi.
Shoshish zarurligini his etib u yanada tezroq harakat qilishga majbur bo‘ldi. U bilardi: Berns
bundan erta qayta olmasdi. Lekin bilib bo‘ladimi... To‘satdan Palmer o‘zini va nimalar qilayotganini
go‘yo tashqaridan ko‘rdi. Josuslik xizmatining mushohadalardan xalos etuvchi qoidalarga teskari
o‘laroq bu qiyofa daqiqa sayin yaqqolroq ko‘zga tashlanmoqda edi.
Faqat endi, unitaz ustida o‘tirib, botinka bog‘ini bog‘lay turib, bugun oqshomgi barcha voqealar
nechog‘li mo‘‘jizakor ekanini angladi. Josuslikda orttirgan malakasi bir ajoyib kunda unga nafaqat bir
chaqaga olmaydigan, balki Palmerni shunday qilishga undagan odam bilan noqonuniy visoli
alomatlarini yashirishga yordam berganini ham angladi. Bu haqda obdon o‘ylab ko‘rganida
Palmerning ko‘z o‘ngida bu holat o‘zining butun bema’niligi bilan namoyon bo‘ldi.
Sochiqni tekislar ekan, u umuman urinib-chiranishga arziydimi o‘zi, degan xayol miyasiga keldi.
So‘ng bu xayolni miyasidan chiqarib tashladi.
U hammomxonadan chiqib, to‘satdan yana qaytib kirdi. Yuzini burishtirib, u yana bir necha salfetka
oldi, surma oyna eshikni qunt bilan artdi, sovun surdi va qo‘lidan kelganicha poldagi halqobchalarni
artib chiqdi. Ho‘l qog‘ozni unitazga tashlab, suvni qo‘yib yubordi.
“Klineks” salfetkalari. Palmer vannaxonadagi chiroqni o‘chirdi, eshikni yopib qo‘ydi, (Shundaymidi?
Shunday edi) va mehmonxona bo‘lmasining o‘rtasida, oq gilam ustida bir daqiqacha turib qoldi.
U shu holda turar ekan, fikrlashdan o‘zini tiyib turolmadi, albatta.
Shu ishni qilish shartmidi o‘zi?
Palmer otasining axloqiy qoidalari bo‘yicha o‘zini uchchiga chiqqan ahmoqdek tutayotganini bilib
turardi. Agar otasiga ta’sir qilganida, bunday hol yuz bermas edi, chunki otasi o‘z xizmatkoriga tanbeh
bermoqchi bo‘lsa, u buni iloji boricha alayna-oshkor qilar edi. Maxfiy, shaxsiy uchrashuv tayinlash
haqidagi fikrining o‘zi otamga oliy darajadagi qo‘rqoqlik bo‘lib ko‘rinardi. Biroq keyin Palmer otasining
hech qachon Mak Bernsga o‘xshagan unga tobe odami bo‘lmaganini o‘yladi.
Palmerning nigohi kokteyl stolchasida turgan ikki qadahga tushdi. Ulardan birining gardishida
labbo‘yoqning yoy shaklidagi cho‘g‘dek dog‘i bor edi. U dog‘ni o‘chirib tashlash niyatida stakanga
cho‘zildi. “Klineks”. “Klineks”. Palmerning qo‘li havoda muallaq qoldi. U Virjiniyaning bu yerda bo‘lish
(bu haqda Mak Berns biladi-ku!) izlarini yo‘qotishga urinishida vahima alomatini ko‘rdi. Modomiki
vahima bor ekan, demak uning sababi ham bo‘lishi kerak-ku?
Palmer o‘tirdi va qo‘liga Virjiniyaning qadahini oldi. U yuragida allaqanday bezovtalik his etdi —
go‘yo achchiq, suvo‘tlar qoplagan, sariq po‘rtanali xufiya gunoh daryosi tashqariga otilib chiqib,
yuragini suv bosib bormoqda edi.
Bankir (roman). Lesli Uoller
Do'stlaringiz bilan baham: |