Microsoft Word avlodlar dovoni ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 
254
Allaqachon Fathobodga qaytib, bu yerdagi qurilish ishlariga kirishib ketgan Akbar Aziz 
ko‘kaning qamalda qolganini saraton oyida eshitdi. Yomg‘ir fasli avjida, yo‘llar balchiq 
bo‘lishiga qaramay u o‘n ming askarni Bhagvan Das boshchiligida Gujaratga yordamga 
jo‘natdi. Adulfazl ham bu qo‘shin bilan birga ketdi. 
Akbarning o‘zi asad oyida ham poytaxtda yurar, mirzolar buni Sekridagi xufiyalarining 
axborotidan bilib turar edilar. Bhagvan Das boshliq qo‘shin yomg‘irli kunlarda qaynalib 
bir oyda ham Ahmadobodga yaqinlasha olgan emas edi. 
Sunbula kirib, osmonda yomg‘ir bulutlari kamaya boshlagandan keyin akbar besh yuzta 
saralangan bek-u navkari bilan kechasi Fathoboddan Gujaratga yo‘l oldi. U 
dushmanlarini yana g‘aflatda qoldirib, to‘satdan bostirib bormoqchi edi. Shuning uchun 
choparlar tezligida yo‘l yura boshladi. Eng tezyurar ot va tuyalar oldindan tanlangan va 
yo‘llardagi maxsus joylarda tayyorlab turilgan edi. 
Sekri bilan Ahmadobod oralig‘idagi yo‘l salkam sakkiz yuz mil. Ot va tuyalarni ming 
qistab haydaganda ham Hindiston issiqlarida yetmish-sakson mil yo‘l bosib bo‘lmas edi. 
Lekin Akbar choparlar kabi ot va tuyalarni har kuni bir necha marta almashtirib, 
shamolday uchib bora boshladi. Kunduz eng issiq paytida besh yuz odam hammasi soya 
joy topib uxlab olar, so‘ng kechasi bilan to sahar pallagacha yo‘l yurishar edi. Akbarning 
o‘zi to‘qqiz kun davomida bu tezlikka bardosh berib kelayotgani uchun ko‘pchilik yigitlari 
ham «charchadim» deb ayta olmas edi. 
Bu yigitlardan biri — Akbarning tutingan o‘g‘li, endi o‘n yettiga kirgan Abdurahim edi. 
Akbar uni o‘zining eng sodiq ko‘kaldoshi Azizning singlisi Moh bonuga uylantirgan, Jajji 
enaga endi Abdurahimga ona o‘rnida edi. Abdurahim Ahmadobodda qamalda qolgan 
qaynota-qaynonasini tezroq qutqarish uchun ham tun-u kun yo‘l yurishning barcha 
mashaqqatlariga bardosh berib kelmoqda edi. 
Akbar va uning besh yuz yigiti Sekridan Gujaratga to‘qqiz kunda yetib bordi, bir kecha-
kunduzda sakson-to‘qson mil yo‘l bosgan paytlari bo‘ldi.* 
Gujaratga hali Akbarning Sekridan yo‘lga chiqqani haqidagi ma’lumot ham kelib 
ulgurmagan edi. Sabarmati daryosidan naridagi joylarni egallab olgan mirzolarga xabar 
keltirayotgan xufiyalar yarim yo‘lda qolib ketishgan edi. Gujaratda to‘satdan paydo 
bo‘lgan Akbar Bhagvan Dasning bir yarim oy oldin yo‘lga chiqqan qo‘shiniga yetib borib, 
uni ham o‘z ixtiyoriga o‘tkazdi. 
Mirzolar daryo bo‘yidagi soya-salqin joylarni qarorgoh qilib bamaylixotir o‘ltirganlarida 
Sabarmatining narigi qirg‘og‘ida birdan Akbar qo‘shini paydo bo‘ldi va daryodan o‘ta 
boshladi. Mirzolar shosha-pisha o‘ttiz ming qo‘shinni saf qilib, Sabarmati tomon yo‘l 
oldilar. Bu orada Akbar to‘rtta yigiti bilan Sabarmatidan birinchi bo‘lib suzib o‘tgan edi. 
Bosh sarkarda o‘zini suvga dadil tashlaganini ko‘rgan bek-u navkarlar ham uning ketidan 
o‘zlarini suvga otdilar. Uch mingtacha askar o‘tib bo‘lgach, Akbar qolganlarini kutib 
o‘ltirmay hujumni boshladi. 
Uning tagida — bir vaqtlari ammasi Gulbadan begim in’om etgan Hayron ismli o‘sha iroq 
oti. Suvdan o‘tish oson bo‘lsin uchun Akbar otning ustidagi og‘ir zirhli kejimni olib 
tashlagan edi. Jang qizig‘ida zirhli kejimni qayta yoptirishga ulgurmadi, yov tomonni 
vahimaga solish uchun ham o‘zi oldingi safda ot choptirib bora boshladi. Lekin 
mirzolarning qo‘shini son jihatidan behad ko‘p edi. O‘qlar do‘lday yog‘ila boshladi. 
Akbarga tekkan besh-oltita o‘qni uning qo‘lidagi qalqoni va egnidagi zirhli kiyimlari 
qaytardi. Faqat tagidagi Hayron biqinidan o‘q yeb, gandiraklab to‘xtadi. 
Piyoladay katta-katta ko‘zlarida doimiy bir hayrat qotib qolganday ko‘rinadigan bu ot 
Akbarga o‘n yildan ortiq xizmat qildi. Ne-ne uzoq masofalardan uni qushday uchirib 
o‘tkazdi. Otning hayron qolarli kuchi va hayratga to‘la kuzlari bor edi, shuning uchun 

---

Humoyun va Akbar – Avlodlar dovoni (roman). Pirimqul Qodirov