Microsoft Word avlodlar dovoni ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 
160
—Bo‘lgay! — dedi Akbar. 
— Sen kelajakda eng baland poyalarga ko‘tarilganingda mening shu so‘zlarimni bir eslab 
qo‘ygin. 
— Barcha so‘zlaringiz mening qalbimga toshga bitilgan harflarday naqshlanmoqda, 
hazrat otajon. Faqat siz... shunday ulkan g‘alabadan so‘ng... nechun ko‘nglingiz o‘ksigan 
kabi so‘zlamoqdasiz? 
— Armonim ko‘p, o‘g‘lim, yoshlikda tuzgan ulkan rejalarim amalga oshmadi. Endi 
hammasini qaytadan boshlashga umrim yetmasligini sezib turibmen. Odamzod jamiyati 
hali benihoya nokomil. Alohida komil siymolar bor, ammo butun jamiyat — atofimizni 
o‘rab turgan tabiatga nisbatan g‘oyat xom, betartib. Yer-u ko‘kdagi tartib-u muvozanat 
meni doim hayratga solur. Oftob vaqtida chiqgay. Oy aniq soat-u daqiqasida to‘lgay. 
Yulduzlar zo‘r bir tartib bilan aylangay. Bahor ketidan albatta yoz kelgay. Xayolparast 
ekanmenmi, yer-u ko‘kdagi mana shu tartib-u muvozanatni jamiyatga tadbiq etmoqchi 
bo‘libmen. Yilning o‘n ikki oyi, muchalning o‘n ikki yili asosida saroy ahlini o‘n ikki 
toifaga bo‘lib, har biriga alohida mavqe belgilabmen. Ammo men tabiatda yo‘q jaholat-u 
xurofot, riyokorlig-u amalparastlik, g‘alamislig-u xoinlik jamiyatda bijg‘ib yotganini 
unutgan ekanmen. To‘g‘ri, tabiatda yo‘q ilm-u san’at, ma’rifat-u zakovat fozil odamlarda 
bor. Lekin bizning jamiyatimizda ular hali juda oz. Shuning uchun mening bu yo‘ldagi 
harakatlarim shamolni tutib tartibga, solmoqchi bo‘lgan xayolparastning ishidek bekor 
ketdi. 
Ota bola suhbatga berilib qorong‘i tusha boshlaganini sezmagan ekanlar. Shiyponning 
yaqinidagi masjiddan shom namozining azoni eshitildi. Shiyponda chiroqlar yoqildi. 
Humoyun Akbar bilan pastki qavatga tushib tahorat olishdi, so‘ng masjidga birga 
borishdi. 
Shayxulislom Ansoriy oldinda imomlik qildi. Humoyun o‘g‘li bilan yonma-yon turib namoz 
o‘qir ekan, Akbar sajdaga bosh qo‘yganda Qur’on oyatla-rini o‘smirlarga xos mas’um bir 
nafas bilan pichirlab aytganidan zavqi keldi. O‘g‘li ulg‘ayib otasi qatorida masjidda 
namoz o‘qiydigan kunlar kelganidan qalbi yayrab, «alhamdulillo!» deb shukrona aytdi. 
Namozdan ruhi yengil tortib chiqqan Humoyun Akbarni o‘zining xonayi xosiga boshlab 
bordi. Hozirgi damlar unga allanechuk g‘animat tuyular, xu-dodan tilab olgan o‘g‘lini 
unutilmas bir in’om bilan quvontirgisi kelardi. 
Xonayi xosning to‘rida ustiga silliq charm qoplangan, tagi mustahkam po‘latdan 
yasalgan og‘ir sandiq turgan edi. Humoyun cho‘ntagidan maxsus kalit olib sandiqni 
ochdi-da, uning tegida ipak matoga o‘rab, avaylab saqlanadigan oltin sopli qilichni oldi. 
Uni qinidan sekin chiqarar ekan, ovozini pasaytirib dedi: 
— Bu Sohibqiron Amir Temurning qilichidir. 
Akbarning ko‘zlari hayajon ichida yaltirab sehrli qilichga tikildi. Humoyun qilichning 
sopidan pastrogiga quyma harflar bilan qadama qilingan «rosti rusti» degan so‘zlarni 
o‘g‘liga ko‘rsatdi: 
— Bu so‘zlar adolat ramzidir. Sohibqiron bobomiz vasiyat qilganlarki, davlat ishining 
o‘ndan to‘qqiz qismi aql-u zakovat, tadbir-u maslahat, murosa-yu madora bilan 
saranjom bo‘lur. Faqat o‘ndan bir qism ishni qilich bilan hal etmoq adolatdandir. Sen ana 
shuni hech qachon unutmagin. Bayramxon bilan seni yaqinda Panjobga 
jo‘natmoqchimen. U yoqlarda Sherxon avlodlari yana tajovuz qilishlari mumkin. Eng 
xatarli damlarda, adolat uchun jangga chiqqaningda mana shu qilichni ishga sol. Boshqa 
vaqtda buni asrab-avaylab avlodlaringga yetkazgin, toki ular ham ushbu tabarruk qilich 
himoyasida bo‘lsinlar. 
Akbar o‘ng tizzasini yerga qo‘yib, ta’zim bilan qilichni otasining qo‘lidan ikki qo‘llab oldi-
da, uning muqaddas yozuv bitilgan joyini ixlos bilan o‘pdi. Shu payt birdan o‘pkasi to‘lib, 

---

Humoyun va Akbar – Avlodlar dovoni (roman). Pirimqul Qodirov