Microsoft Word avlodlar dovoni ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 
86
— bo‘lmasa, yoz o‘tguncha uch-to‘rt oy tavakkal qilib shu yerda qolurmiz, — dedi u, — 
Sherxon yaqin oylarda bu tomonlarga qadam bosolmas. Akbar sal kuchga kirguncha siz 
shu Oynaboqda bemalol turing. 
— Siz-chi? 
— Men qo‘shin ichida — qarorgohda bo‘lurmen. Ilgari davlat-u mamlakatimni yog‘iydan 
himoya qilar edim. Endi mening eng katta davlatim — Akbar bilan siz. Bir o‘g‘il-u yetti 
onani mamlakatim kabi himoya qilg‘aymen! 
Humoyun sahar payti qirq mil naridagi qo‘shin qarorgohiga ketganicha uzoq vaqt qaytib 
kelolmadi. Faqat ahyon-ahyonda: «Shoh Husayn bilan qattiq jang bo‘libdi», 
«Ravshanbek yaralanibdi», «Xadang eshik og‘a halok bo‘libdi», «Turdibek roja Virsal 
bilan urishib arazlashib qolibdi», degan xabarlar kelib turardi. Humoyundan kelgan 
xatlar ham ahvol tobora murakkablashayotganidan, agar Bayramxon Gujaratdan kelib, 
uning yoniga kirmaganda dushman Oynaboqqa ham bostirib kelishi mumkinligidan 
dalolat berardi. Nihoyat, Akbar to‘qqiz oylik bo‘lganda Humoyun o‘zi oynaboqqa keldi-yu, 
ko‘ch yig‘ishtirish haqida buyruq berdi. 
* * * 
Humoyun oilasi va mingtacha odamlari bilan Sind daryosida uch kun suzdi, Qandahorga 
boradigan karvon yo‘liga yetganda yuklarni kemalardan qirg‘oqqa tushirtirdi va tuyalar 
bilan xachirlarga orttirdi. Hinddan uzoqlashib, shimolga qarab borar ekanlar, o‘ng oylik 
Akbar soyabonli kajavaga mahkamlangan belanchakda nortuyaning bo‘yniga osilgan 
qo‘ng‘iroqning bir maromda jaranglashiga quloq solib yotib uxlashga o‘rgandi. 
Tog‘u cho‘llardan va yashil vohalardan o‘tib, xushhavo joylarda besh-o‘n kun to‘xtab, 
Qandahor viloyatiga yaqinlashganlari sari chinorlar, teraklar, sanobar daraxtlari tez-tez 
uchrardi. Bozor rastalarida xurmo bilan birga uzum, nok, naqsh olmalar ko‘zga 
tashlanardi. Bu yil sovuq erta tushgan, ko‘p daraxtlar aqrabning boshlaridayoq bargini 
to‘kkan, bog‘lardagi anjir va anorlarni qor-qirovlardan asrab, uyum-uyum tunroq tagiga 
ko‘mishgan edi. 
Hindiston issiqlarida yengil kiyinib, ochiq-sochiq yurib o‘rgangan odamlar qishi qattiq 
bo‘ladigan Qandahor yo‘lida erta tushgan sovuqlardan juda qiynalib qolishdi. Humoyun 
jubba deb ataladigan avralik po‘stinini yelkasiga oldi. Hamida bonu paxtalik kimxob to‘n, 
jun ro‘mol va mahsi kavush kiydi. Akbarning beshigi ustiga tuya junidan to‘qilgan qalin 
saqorlot govrapo‘sh yopilgan bo‘lsa ham, bolani emizgan paytlarida shamollab qoldi, 
burni bitib, pixillab, ko‘p yig‘laydigan odat chiqardi. 
Qandahorga yarim kunlik yo‘l qolganda Sarimastung degan qishloqda to‘xtadilar. 
Ko‘pchilik bek-u navkarlar odatdagiday o‘tov va chodirlar tikishib, qishloq chetiga 
joylashdilar. Humoyunning o‘zi va bolalik ayollar qishloq kalontarining* ichki-tashqi 
hovlisiga tushdilar. 
Uylar iliq, manqal deb ataladigan sandaliga bozillagan cho‘g‘ soldilar. Erkaklar o‘ltirgan 
tashqi uy mehmonxonasiga quyuq-suyuq ovqatlar tortildi. Uy egasi — mosh-guruch 
soqolli ozg‘in afg‘on dasturxonga omin qilingandan so‘ng dari* tilida: 
— Hazratim, xoli qiling, sizga aytadigan gapim bor,— dedi. 
Xonada Bayramxon bilan Turdibek bor edi, Humoyun ularga javob berdi. Shundan keyin 
kalontar ovozini pasaytirib: 
— Sizdek oliy mehmon mening kulbamga kelib tushganidan faqat sarfaroz bo‘lmog‘im 
mumkin edi,— dedi. — Ammo hozir sizning boshingiz ustiga to‘planayotgan xavf-xatarni 
o‘ylab bezovta bo‘lmoqdamen. 
— Yana qanday tahlika, janob kalontar? 

---

Humoyun va Akbar – Avlodlar dovoni (roman). Pirimqul Qodirov