Microsoft Word avlodlar dovoni ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 
230
ovoza bo‘lgan, hali markaziy davlatga bo‘ysunmagan rajput rojalarining unga 
munosabati o‘zgara boshlagan edi. Chitordagi jang Akbarning boshqa rajput 
qo‘rg‘onlarini olishga ham kuchi yetishini ko‘rsatdi. Behuda qon to‘kilmasin uchun Akbar 
goh Bhagvan Dasni, goh Man Sinxni dushmanlik ruhida yurgan rajput qo‘rg‘onlariga 
elchi qilib yuborar edi. Bundi viloyatidagi eng mustahkam qo‘rg‘on — Rantxambxor 
qamal qilingan paytda esa Akbarning o‘zi navkar kiyimini kiyib, elchi Man Sinxning 
yonida oq bayroq ko‘targancha qal’aga kirdi. Qal’a himoyachilarining boshlig‘i Surjan 
Rao avval Akbarni tanimadi. Man Sinxni jerkib: 
— Senlar rajput g‘ururini yerga bukdilaring, Jaypurni urushsiz topshirdilaring, muslimlar 
qancha kamsitsalar ham bo‘yin egib turishlaring uyat emasmi?— dedi. 
— Biz qaysi kamsitishlarga bo‘yin egibmiz, maxaroja? — deb so‘radi Man Sinx. 
— Jizya solig‘i olish — kamsitish emasmi? Rajput sarkardasi devoniomga qurol taqib 
kirishi mumkin emas. Demak, podsho senga ishonmaydi. Bu — kamsitish emasmi? 
Rajput qizlari saroyga tortiq tarzida yuborilishi kerak. Podsho uni qonuniy qilib nikohiga 
olmasa! Faqat vaqtinchalik joriya... Kamsitish bundan ortiq bo‘lurmi? 
Akbar mag‘rur el bo‘lgan rajputlarning bu gina-kuduratlarini navkar kiyimida turib o‘z 
qulog‘i bilan eshitgandan so‘ng: 
— Maharoja, — dedi Surjonga, — siz haqsiz, bu kamsitishlar bartaraf etilmog‘i kerak. 
Shu shart bilan sulh tuzishga rozimisiz? 
Surjon Raoning atrofidagi mulozimlardan biri Dehlida Akbarni ko‘rgan ekan, uni tanib 
qolib: 
— Maharoja, bu so‘zlarni sizga Akbarning o‘zi aytmoqda! — dedi. 
Elchi Man Sinx ham oq bayroq ko‘tarib kirgan navkarning Akbar ekanini endi aytdi. 
Surjon Raoning odamlaridan biri: 
— Darhol tutmoq kerak, g‘alaba bizniki bo‘lg‘ay!— dedi. 
Ammo Akbar Surjon Raoga qarab: 
— Men sizning mard, olijanob sarkarda ekanligingizga ishonganim uchun huzuringizga 
o‘zim keldim,— dedi. — Bizda «Elchiga o‘lim yo‘q» degan maqol bor! 
Surjon Rao Akbarning dovyurakligiga tan berdi-yu: 
— Rajputlar ham oq bayroq ko‘tarib kelgan kishiga tajovuz qilmaydigan mard ulusdir! — 
dedi. 
Shundan keyin Bundi viloyatidagi urush — yarashga aylandi. Akbar Surjon Rao qo‘ygan 
shartlarni qabul qildi. «Rajputlar ham devoniomga qurol taqib kirishi, qal’a darvozasi 
oldigacha naqora chaldirib borishi, jizya solig‘ini to‘lamasligi, otlariga podshoning 
tamg‘asini bosmasligi (kuydirib bosiladigan temir tamg‘adan otning sag‘risida yomon 
dog‘ qolar edi) mumkin» degan yangi qonun joriy etildi. Surjon Rao ikkita o‘g‘lini bir 
necha ming rajput yigitlari bilan Akbar xizmatiga yubordi. 
Bundi viloyati shu shartlar asosida Akbar davlatiga ixtiyoriy ravishda qo‘shilgandan keyin 
g‘arbda Jaysalmir, Bikanir, Joudxpur, janubi sharqda Qalanjar kabi rajput viloyatlari ham 
markaziy davlatga qo‘shilish haqida jiddiy o‘ylay boshladilar. Ikki orada turgan 
vositachilar yuqoridagi shartlardan tashqari rajput rojalariga Akbarning nomidan so‘z 
berdilarki, agar ular podshoni kuyovlikka munosib ko‘rsalar, saroyga yuboradigan qizlari 
Jodha Bay kabi qonuniy nikohdan o‘tadi, hindcha rasm-rusmlariga bemalol rioya qilib, 
izzat-ikromda yashaydi. 
Bikanur rojasi Kahana Rao Akbarning qalamraviga ixtiyoriy ravishda o‘tdi-yu, o‘zining 
go‘zal qizini Akbarga nikohlab bermoqchi ekanini aytdi. Maxsus karvon Bhagvan Das 
boshchiligida Agradan Bikanurga borib, bu qizga podshoning sovg‘a-salomlarini yetkazdi, 
so‘ng uni sepi va qarindoshlari bilan poytaxtga olib qaytdi. Qal’ada bu qiz ham Jodha 
Bay kabi Akbarning nikohiga o‘tdi, saroy ahli uni qonuniy malikalardan biri deb tan oldi. 

---

Humoyun va Akbar – Avlodlar dovoni (roman). Pirimqul Qodirov