Microsoft Word Архитектуравий ашёшунослик

Gips bog’lovchisining qotishi. Gips bog’lovchisi suv bilan aralashtirilganda ikki molekula 
suvli gips toshiga aylanadi va qotadi: 
SaSO
4
.
0,5H
2
O1,5H
2
OCaSO
4
.
2H
2
O 
Mineral  bog’lovchilar  nazariy  bilimlari  namoyondasi  professor  A.A.Baykov  nazariyasiga 
binoan  gips  qotish  jarayonini  uch  bosqichga  bo’lish  mumkin.  Birinchi  davrda  gips  bog’lovchi 
zarrachalari suvda eriydi va yarim molekula suvli gipsdan ikki molekula suvli gips h’osil bo’ladi. 
İkki  molekula  suvli  gips  yarim  molekula  suvli  gipsga  nisbatan  kam  erishi  sababli,  yarim 
molekula suvli gipsning kimyoviy reaktsiya boshlanishida h’osil bo’lgan to’yingan eritmasi ikki 
molekula  suvli  gipsga  nisbatan  o’ta  to’yingan  bo’ladi  va  u  eritmadan  ajragan  h’olda  h’osil 
bo’ladi.  İkkinchi  davrda  yarim  molekula  suvli  gips  suv  bilan  bevosita  reaktsiya  natijasida 
mikrokristallar  h’osil  qiladi  va  to’yingan  kolloid  massa  (gel)  vujudga  keladi.  Uchinchi  davrda 
ikki molekula suvli gipsning kolloid zarrachalari qayta kristallanib nisbatan yirik kristallar h’osil 
bo’ladi.  Mikrokristallar  kristall  to’siqlarini  h’osil  qiladi  va  o’zaro  birikishi  natijasida  gips 
bog’lovchisi qattiq moddaga aylanadi. 

---

Gips  bog’lovchisi  mustah’kamligini  oshirish  uchun 60-70
0
S  h’aroratda qizdirish  mumkin. 
Bir  kg  gips  bog’lovchisi  gidratatsiyasi  natijasida  133  KDj  issiqlik  miqdori  ajralib  chiqishi 
gipsdan mah’sulot tayyorlanganda uning qurishini va qotishini qisman tezlashtiradi.