Microsoft Word Архитектуравий ашёшунослик

Korroziyaning  ikkinchi  turi.  Bu  turdagi  korroziyani  kimyoviy  korroziya  deb  atash 
mumkin.  Bir  h’olatda  SaSO
3
  ning  erkin  SO
2
  bilan  birikishi  natijasida  kaltsiy  bikarbonatning 
h’osil bo’lishi uglekislotali korroziyani keltirib chiqaradi: 
SaSO
3
(SO
2
)
erkin
N
2
OSa(NSO
3
)
2
 
Sanoat  va  qishloq  xo’jaligi  oqava  suvlari,  mineral  o’g’it  eritmalari,  oltingugurt  gazidan 
h’osil bo’ladigan kislotalar, xlorid kislotalar va ularning qoldiqlari tsement toshiga tasir etib uni 
buzadi: 
Sa(ON)
2
2NClCaCl
2
2H
2
O; 
Ca(OH)
2
H
2
SO
4
CaSO
4
.
2H
2
O 
Bunda oson eriydigan SaSl
2
 tuzi va h’ajmiy kengayadigan SaSO
4
.
2H
2
O h’osil bo’ladi. 
Magnezial korroziya quyidagi ko’rinishda bo’ladi: 

---

Sa(ON)
2
MgCl
2
CaCl
2
Mg(OH)
2
; 
Ca(OH)
2
MgSO
4
2H
2
OCaSO
4
.
2H
2
OMg(OH)
2
 
Bu  reaktsiyalar  natijasida  oson  eriydigan  tuzlar  h’osil  bo’ladi  va  tsement  toshida 
osonlikcha yuvilib ketadi. 
Mineral  o’g’itlar  ichida  tsement  toshi  uchun  xavflisi  ammiakli  selitra  va  ammoniy 
sulfatdir.  Ammiakli  selitra  asosini  tashkil  etuvchi  ammoniy  nitrati  NH
4
NO
3
  gidroliz  natijasida 
kislota h’osil qiladi va Sa(ON)
2
 bilan reaktsiyaga kirishadi: 
Sa(ON)
2
2NH
4
NO
3
2H
2
OCa(NO
3
)
2
.
4H
2
O2NO
3
. 
Kaltsiyli nitrat suvda yaxshi eriydi va tsement toshidan oson yuviladi. 
Fosforli  o’g’itlar  ichida  superfosfat  tsement  toshi  uchun  xavfli  sanaladi,  chunki  u  asosan 
fosfat  monokaltsitdan Sa(N
2
RO
4
)
2 
va gipsdan  iboratdir va  bundan tashqari erkin  fosfor kislotasi 
h’am bo’lishi mumkin. 
Organik kislotalar h’am tsement toshini korroziyaga uchratadi. Ayniqsa uksus, sut va vino 
kislotalari,  to’yingan  va to’yinmagan  yog’li kislotalar  (olein,  stearin,  palmitin  va  sh.k.) tsement 
toshini shiddat bilan emiradi. 
Bundan  tashqari  yog’li  kislota  qoldiqlari  bo’lgan  zig’ir,  paxta  va  baliq  moylari  h’am 
tsement toshini  korroziyaga  uchratadi.  Neft  kislotasi  va  oltingugurt  qoldiqlari  (kerosin,  benzin, 
mazut va x.k.) h’am tsement toshi uchun xavflidir.