Ko'rsatkich
Soni (nafar)
Xorijlik turistlar
723
MDH dan kelgan turistlar
69
O'zb. Res. Fuqarolari
70
723
69
70
Xori jl ik turis tl ar
MDH dan kel gan turis tlar
O'zb. Res . Fuqarolari
2010 yilda xizmat ko'rsatilgan turistlar nisbati
Ko'rsatkich
Soni (nafar)
Xorijlik turistlar
317
MDH dan kelgan turistlar
17
O'zb. Res. Fuqarolari
45
317
17
45
Xori jl ik turi stl ar
MDH dan kel gan turistl ar
O'zb. Res. Fuqarolari
25
2011 yilda xizmat ko'rsatilgan turistlar nisbati
Ko'rsatkich
Soni (nafar)
Xorijlik turistlar
460
MDH dan kelgan turistlar
37
O'zb. Res. Fuqarolari
135
460
37
135
Xorijlik turistlar
MDH dan kelgan turistlar
O'zb. Res. Fuqarolari
Mehmonxona boshqaruvida ko’llaniladigan rejelashtirish tizimi o’ziga xos
bo’lib, soddalashtirilgan tizimga asoslangan. Bunga asosiy sabab mehmonxona
hajmi, sig’imining katta emasligi bo’lib, boshqaruv faoiyatida ko’pi bilan ikki
yillik rejalar to’zilishi maqsadga muvofiq deb hisoblanadi. Buni amalga oshirish
uchun esa taktik hamda joriy rejalar qo’llaniladi. Hozirgi globallashuv sharoitida
va bozor iqtisodiyotiga asoslangan jamiyatimizda o’zoq muddatli rejalashtirish
ham o’ziga yarasha murakkabliklariga egaligi bilan ayrim qiyinchiliklarni
tug’dirishi mumkin.
“Sherdor” mehmonxonasi kichik mehmonxonalar tipiga mansub bo’lib,
nomerlar fondi 21 nomerdan iborat. Bo’lardan biri biz yuqorida aytib o’tgan lyuks
nomer bo’lib, qolgan 20 ta nomer standlart ikki kishilik nomerlar hisoblanadi.
Standart nomerlar mijozlarning xohishiga qarab “double” yoki “twin” ko’rinishiga
keltirilishi mumkin bo’ladi.
26
Lyuks nomer esa maxsus mijozlar uchun saqlab turiladi. Ushbu nomer VIP
hamda doimiy mijozlarga beriladi. Shu bilan birga mehmonxonada 200 kishiga
mo’ljallangan restoran, mehmonlarga mo’ljallangan maxsus oshxona, shuningdek,
avtomobillar to’xtash maydonchasi mavjud.
Sayohatlar mavsumi vaqtida mehmonxonaning yuklanish darajasi 30-35% ga
yetishi mumkin. Asosiy sayyohlar xorijliklar bo’lib hisoblanadi. Qishki
mavsumda esa asosan mahalliy turistlar ba’zida mehmonxona xizmatlaridan
foydalanadilar. Bu muddat davomida mehmonxona ma’muriyati yozgi mavsumga
tayyorgarlik ko’rish bilan mashg’ul bo’ladi.
2009-2011 yilda "Sherdor" mehmonxonasiga tashrif buyurgan turistlar soni
va daromadlari dinamikasi haqidagi ma’lumotlar quyida keltirilgan:
2009-2011 yilda "Sherdor" mehmonxonasiga tashrif buyurgan turistlar
. soni
( kishi)
27
Boshqa turistik korxonalar hamda mehmonxonalar kabi “Sherdor”
mehmonxonasi ham mahalliy va xalqaro xizmatlar bozorida o’zining hamkorlariga
ega va muntazam ravishda ular bilan aloqa qilib, bu aloqalarni yanada
kengaytirishga harakat qilib boradi. Chunki har qanday korxona yoki firma singari
“Sherdor” mehmonxonasi ham o’z hamkorlari sonini ko’paytirishdan va o’z
aloqalarini kengaytirib borishdan manfaatdor hisoblanadi.
Xalqaro xizmatlar bozorida “Sherdor” mehmonxonasi boshqa bir necha
firmalar qatorida “Dolores Tour” , “Sayram” , “Advan Tour” kabi firmalar bilan
o’zaro aloqa o’rnatgan hamda hamkorlik qilib keladi. Mahalliy xizmatlar bozorida
ham mehmonxona bir qator hamkor korxonalariga ega. Ular qatoriga “Shodlik
hotels” mehmonxonasi, “Sarbon” MCHJ turistik firmasi, “Zilol baxt”
mehmonxonasi, “Lyuks” mehmonxonasi kabi turistik korxonalarni kiritishimiz
mumkin. Har bir turistik korxona esa birinchi navbatda , “O'zbekturizm” milliy
kompaniyasi bilan hamkorlik qiladi.
Shu bilan birga “Sherdor” mehmonxonasi transport xizmatini ko’rsatuvchi va
yengil avtomobillarni, mikroavtobuslarni ijaraga beruvchi yoki ekskursiya
davomida xizmat ko’rsatadigan korxonalar, jismoniy shaxslar bilan, gid-
2009-2011 yilda "Sherdor" mehmonxonasining
umumiy daromadlari dinamikasi
61049400
41411300
46710900
0
10000000
20000000
30000000
40000000
50000000
60000000
70000000
2009
2010
2011
so'm
28
tarjimonlik xizmati ko’rsatuvchi korxonalar, ovqatlantirish korxonalari bilan,
tibbiy xizmat ko’rsatuvchi korxona va muassasalar bilan ham hamkorlik qiladi.
Ko’p mulkchilik shakliga asoslangan holda bozor iqtisodiyoti sharoitida
hozirgi kunda boshqa soha korxonalari singari turistik korxonalar faoliyati ham
turli tashkiliy huquqiy shakllarga ega hisoblanadi. Turizm sohasi korxonalarining,
jumladan, mehmonxonalarning ham huquqiy asosi bo’lib tadbirkorlik hisoblanadi.
Korxonaning tashkiliy-huquqiy shakli quyidagilarga qura aniqlanadi:
- Ustav fondining shakllanish tartibiga ko’ra;
- korxona majburiyatlari bo’yicha javobgarlik darajasiga ko’ra;
- mulk shakliga ko’ra.
Turizm sohasida ommabop bo’lgan tashkiliy - huquqiy shakl bo’lib, xo’jalik
yurituvchi jamiyatlar, jumladan, ma’uliyati cheklangan jamiyatlar (MCHJ)
hisoblanadi. Turistik korxonalarning 75 %i ushbu tashkiliy-huquqiy shaklga kiradi.
Xususan “Sherdor” mehmonxonasi ham ushbu shaklga masubdir.
Mehmonxona o’z ustaviga ega va shunga ko’ra mehmonxonaning ustav
kapitali shakllangan. “Sherdor” mehmonxonasining ustav kapitali 2001 yilda
shakllantirilgan bo’lib, o’sha holatda ustav kapitali 22 mln. so’mni tashkil etgan.
Hozirgi kunda bu bir necha barobar ortiq miqdorni tashkil etadi. Mehmonxona
faoliyati uning Nizomi asosida amalga oshiriladi. MCHJ shaklidagi korxonalarda
boshqarishning oliy organi bo’lib umumiy majlis hisoblanadi. Shuningdek,
jamiyatning joriy faoliyatini boshqarish uchun yakka tartibdagi ijroiya organi
tashkil etilgan. “Sherdor” mehmonxonasining amaldagi, ya’ni ayni paytdagi
direktori Madaliyev Askar mehmonxona faoliyati uchun to’liq mas’ul hisoblanadi.
Mehmonxona kichik tipga mansubligi sababli unda xizmat ko’rsatish
bo’limlari ham ko’p emas.
Mehmonxonaning asosiy bo’limi bu – Front office bo’limi bo’lib, bu
bo’limda 3 nafar xodim ishlaydi. Xodimlarning ish tartibi 24 soatlik ish kunidan
iborat, ya’ni 8.00 dan 8.00 gacha bir xodim xizmat ko’rsatadi va keyingi xodim uni
joyini 7.00 dan 8.00 gacha qabo’l qilib olishi kerak bo’ladi. Bu bo’lim
mehmonxonaning “yo’zi” bo’lib, unda xodimlar mehmonlarni qabo’l qilish,
29
rasmiylashtirish, bronlashtirish xizmati, qo’ng’iroqlarga javob berish, buyurtma
qabo’l qilish va uni chiqarib berish, ofitsiantlik xizmati (nonushta vaqtida),
qo’riqchilik (security) kabi xizmatlarni bajaradilar. Bunda ulardan chet tilini bilish
, yoqimli tashqi ko’rinish, tartiblilik hamda xushmuomalalik, hozirjavoblik talab
qilinadi.
Shuningdek, mehmonxonada nomerlar tozaligini va tartibini ta’minlash
uchun mas’ul bo’lim, tozalik bo’limi bo’lib, unda ikki nafar xona bekalari xizmat
ko’rsatadi. Nomerlardagi tartib, tozalik va jihozlar uchun ular javobgardirlar.
Ularning ish vaqti 8.00 dan 17.00 gacha belgilangan. Mehmonxona personali
haqida quyidagi jadvaldan bilib olish mumkin (2.1 - jadval).
2.1 - jadval
“Sherdor” mehmonxonasi xodimlari ro’yxati
№
F.I.SH.
Lavo-
Zimi
Ma’lu-
moti
Max-
sus
ma’lu-
moti
(bor/yo’q)
Meh-
nat
staji
Mala-
kasi
(bor/yo’q)
1. Madaliyev A.G.
Direktor
Oily
Bor
5 yil
Bor
2. Mixaylova A.
Menejer
O’rta
Yo’q
3 yil
Yo’q
3. Vaxobov U.M.
Admini-
strator
Oily
Yo’q
1 yil
Yo’q
4. Nazarov G’.P.
Admini-
strator
Oily
Yo’q
1 yil
Yo’q
5. Djurayev Sh.
Admini-
strator
Oily
Bor
1 yil
Yo’q
6.
Mnatsakanova
G.
Xona
Bekasi
O’rta
Bor
4 yil
Yo’q
7. Normuradova N.
Xona
Bekasi
O’rta
Yo’q
3 yil
Yo’q
8. Yodgorova G.
Oshpaz
O’rta
Bor
4 yil
Bor
30
Do'stlaringiz bilan baham: |