|
Foydalaniladigan adabiyotlar.
1.
M. Mirzaxmedov. “Boshlang’ich badiiy naqsh ishlash uslubiyati”. T. 2002.
2.
S. S. Bo’latov. “Rangshunoslik”. T. 2009.
3.
R. Hasanov. “Tasviriy san’at asoslari”. 2009.
Ta’limning sifati qulay ta’lim usulini tanlashga bog’liq.
B. O. Bobobekova. SQMHKHK, maxsus fan o’qituvchisi S. J. Xusanova.SamDAQI,
301 – KT (TS va MG) talabasi.
Bugungi zamonaviy ta’lim sharoitikasb – hunar ta’limi o’quvchilarini ta’lim
jarayonidagi faolligini oshirishga qaratilgan metodlarni qo‘llashni talab etadi. Faol
ta’lim metodlarini tanlashda ta’lim oluvchilarning o‘quv-bilish imkoniyatlarini, ya’ni
ularning yoshi, tayyorgarlik darajasi, hamda, jamoadagi o‘zaro munosabatlarning
o‘ziga xosligini ham inobatga olish muhim. O‘quv mashg‘ulotiga tayyorgarlik
vaqtida, ta’lim metodini tanlayotib, biz, albatta, talabalarning mustaqil va ijodiy
ishlash qobiliyatini hisobga olishimiz lozim. Faol metodlarning ba’zilari talabalarni
faollashtirishga qancha ko‘p vaqt talab qilsa, topshiriqlar yoki amaliy faoliyatlari
bajarilishiga ham shuncha vaqt talab qiladi. O‘quv mashg‘ulotda vaqt shunchalik
“Таълим, фан ва ишлаб чиқариш интеграциясида интеллектуал салоҳиятли ёшлар
мамалакат тараққиётининг муҳим омили” конференция материаллари.
122
chegaralangan bo‘lishi mumkinki, qo‘llashda ko‘p vaqt talab qiladigan faol
metoddan foydalanishi imkonini bermaydi.
Faol metodini tanlashda uning samaradorlik darajasini e’tiborga olish ham
ahamiyatga ega. O‘tkazilgan tahlillar shuni ko‘rsatadiki, o‘quv materiali og‘zaki
bayon etilganda talabalar ma’lumotning 5-10 % ni eslab qoladilar. O‘quv
adabiyotlaridan mustaqil o‘qish ma’lumotning 10-15 % ni, ko‘rgazmali
materiallaresa ma’lumotlarning 20-25 % ni o‘zlashtirishga imkon beradi. Amaliy
metodlar eng samarali metod hisoblanib, talabalar ongida ma’lumotning 75 % i
saqlanib qoladi. Lekin, o‘quv-materiallarini talabalar tomonidan mustaqil o‘rganish,
amaliy mashg‘ulotlarini mustaqil bajarish metodlari undan ham samaraliroq
hisoblanadi, bunda 90 % bilim o‘zlashtiriladi va ko‘nikma shakllanadi. Demak,
talabalarni mustaqil o‘rganish, izlanish, muammolarni mustaqil echish, amaliy
ta’sirlariga yo‘naltirilgan faol metodlarni qo‘llash yaxshi samara beradi.
Jumladan o’quvchining mustaqil izlanishga undaydigan loyihalar metodi bilim va
malakalarni, tahlil qilish va baholashni amaliy qo‘llashni nazarda tutuvchi ta’limning
majmuaviy metodi shaklida namoyon bo’ladi. Boshqa metodlarga qaraganda, bu
metodda ta’lim oluvchilar rejalashtirishda, tashkil qilishda, tekshirishda, tahlil
qilishda va bajarilgan ishning natijalarini baholashda ko‘proq ishtirok etadilar.
Loyihalar metodida ta’lim berishda faqat natijalar emas, balki jarayonning o‘zi
ko‘proq qimmatliroqdir.
Loyihaviyishbirloyihanianikbelgilanganchegaradoirasidaishlab
chiqishnitalabqiladi.Loyiha shaklidagi guruhiyishjudaham katta ahamiyatgaega,
chunkibundavazifalartopshiriqlarmajmuasibo‘yichaaniq
taqsimlanishikerakbo‘ladi.
Loyiha individual bo‘lishi mumkin, lekin, odatda har bir loyiha o‘quv guruhining
birgalikdagi faoliyatining muvofiqlashtirilgan natijasidir.Loyiha bir fanga oid, fanlar
orasida yoki fandan tashqari bo‘lishi mumkin.Loyiha ustida ishlash jarayonida,
o’qituvchining faoliyati quyidagilardan iborat bo‘ladi: ta’lim oluvchilarga axborot
qidirishga yordam berishi;o‘zining axborot manbai bo‘lishi;butun jarayonni
muvofiqlashtirishi;ta’lim oluvchilarni quvvatlashi va taqdirlashi;uzluksiz qaytar
aloqani qo‘llab-quvvatlashi.
Loyihali ta’lim berish o‘quv jarayonini faollashtirishiga asosiy sabab uning,
shaxsga yo‘naltirilgan;juda ko‘p didaktik yondashuvlardan foydalaniladi;o‘zini-
o‘zidan motivlaydigan, bu ishga qiziqish va jalb qilinishni uning bajarilishiga qarab
ortishi demakdir;o‘zining va o‘zgalarning tajribasidan kelib chiqqan holda va aniq
ishni o‘rganishga imkon beradi;o‘z mehnatlari samarasini ko‘rib turgan ta’lim
oluvchilarga qoniqish keltiradi.
O‘quvchilar kichik guruhlarda loyihani mustaqil ravishda rejalashtirishdan
boshlab amalga oshirish va xulosa chiqarishgacha birgalikda ishlashadi. Loyiha
topshirig‘i berilgan vaqtidan boshlab, uning bajarilishiga qadar o‘qituvchi
o‘quvchilarni mustaqil ishlashga va o‘rganishga jalb etib turishi lozim. O‘qituvchisi
loyihani bajarish jarayonini nazorat qiladi va boshqaradi.
Loyiha topshirig‘ini ishlab chiqishda o‘qituvchi: fanga oid loyiha topshiriqlarini
ishlab chiqishi;loyiha ishini mustaqil ishlar jadvaliga kiritishi; loyihaning bajarilish
tartibini belgilashi va o‘quvchilarning imkoniyatlariga moslashtirib ishlab
Do'stlaringiz bilan baham: |
