Microsoft Word 05 Kishlok xujalik mahsulotlar sifati va marketingi

2.  Marketingda tashqi soha elementlari (vositachilar, yetkazib beruvchilar, raqobatchilar). 
 
Firmaning  mikro-muhiti  tarkibiga  taʻminotchilar,  vositachilar,  raqobatchilar,  mijozlar 
(isteʻmolchilar) va aloqalar oʻrnatiluvchi auditoriyalar kiradi. Biroq marketing faoliyatini uyushtirish 
jarayonida  korxona  qaramogʻida  boʻlgan  qismlarning  manfaati  ham  hisobga  olinishi  zarur,  shu 
jumladan, yuqori rahbariyat, moliyaviy xizmat, moddiy-texnika taʻminoti xizmati, ishlab chiqarish, 
buxgalteriya,  ilmiy  va  konstruktorlik  ishlari  xizmati.  Korxonaning  umumiy  maqsad  va  vazifalari, 
strategiya va siyosati yuqori rahbariyat tomonidan aniqlanadi. 
Taʻminotchilar — bu kelishilgan shartnomalarga koʻra firmani xom ashyo materiallari, jihozlar 
va  texnik  vositalar,  komplektlovchi  mahsulotlar,  oziq-ovqat  mahsulotlari  va  hokazolar  bilan 
taʻminlab turuvchi korxonalar. Ular uch turga boʻlinadi: eksklyuziv, qonunqoidaga rioya qiladigan 
va chetki. Birinchilari — faqat mazkur firma bilan hamkorlik qiladilar, ikkinchilari — firmaga ham, 
uning  raqiblariga  ham  xizmat  qoʻrsatadilar,  uchinchilari  —  faqat  raqobatchilar  bilan  ishlaydilar. 
Qonun-qoidaga rioya qiladigan taʻminotchilarga kelganda esa, ular bilan yaqin munosabatlarni saqlab 
turish kerak, chunki ular firma haqida ham, uning raqiblari haqida ham boy axborot manbai boʻlib 
maydonga chiqishi mumkin. 

---